Cụ thể, trong khuôn khổ Diễn đàn AMF, các nước ASEAN đã đánh giá tổng thể về hợp tác và an ninh biển do các cơ chế chuyên ngành ASEAN triển khai thời gian qua, đồng thời trao đổi hướng hoạt động sắp tới.
Trong EAMF, 3 chủ đề chính được các đại biểu thảo luận gồm: duy trì hòa bình và đề cao trật tự khu vực dựa trên luật lệ nhằm củng cố luật pháp quốc tế, thúc đẩy kinh tế biển xanh và bảo vệ môi trường biển.
Điểm lại kết quả hợp tác trong EAMF, các đại biểu khẳng định EAMF đóng vai trò quan trọng thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, cách tiếp cận đa phương trong việc xử lý các thách thức chung cũng như chia sẻ thông tin, trao đổi về các vấn đề thuộc quan tâm chung. Bên cạnh đó, đại diện các quốc gia cũng chia sẻ quan ngại về nhiều thách thức đang đặt ra như suy thoái môi trường biển, cướp biển, khủng bố, buôn lậu, mua bán người, biến đổi khí hậu, thiên tai… Trong bối cảnh thúc đẩy phục hồi sau đại dịch Covid-19, nhiều đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của kết nối và giao thông biển, bảo đảm duy trì chuỗi cung ứng ở khu vực và toàn cầu.
Duy trì hòa bình, xây dựng lòng tin, cách tiếp cận đa phương trong việc xử lý các thách thức chung trên biển Đông
Diễn đàn cũng ghi nhận năm 2022 là dấu mốc quan trọng đánh dấu 40 năm kỷ niệm Công ước Luật Biển (UNCLOS) 1982 và 20 năm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC).
Theo đó, các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông, coi đây là lợi ích chung; nhấn mạnh tuân thủ luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, kêu gọi kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Phát biểu tại các diễn đàn AMF và EAMF, ông Vũ Hồ, trưởng đoàn Việt Nam tham gia sự kiện đánh giá cao vai trò của các diễn đàn trong thúc đẩy hợp tác biển trong ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực cũng như trong lĩnh vực hợp tác biển, khuyến khích các đối tác tiếp tục ủng hộ ASEAN trên tinh thần minh bạch, tin cậy và tham vấn, tăng cường hợp tác với ASEAN thông qua các cơ chế do ASEAN dẫn dắt.
Trong bối cảnh các nước cần tập trung phục hồi sau tác động nặng nề của dịch bệnh, Việt Nam chia sẻ tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, sự cần thiết của đối thoại, tham vấn, tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982 và đề cao tinh thần trách nhiệm, thiện chí của các nước trong việc thực hiện cam kết.
Hơn hết, trưởng đoàn Việt Nam đặc biệt đề cao sự cấp thiết của việc duy trì và bảo vệ môi trường biển, đề nghị coi đây là một chủ đề nóng, cần thường xuyên được thảo luận trong các trao đổi về biển trong khu vực thời gian tới.
Trước diễn biến phức tạp trên biển Đông, Việt Nam khẳng định lại lập trường nguyên tắc, nhấn mạnh lợi ích và trách nhiệm của các nước trong phấn đấu xây dựng biển Đông thành vùng biển hòa bình, hợp tác và ổn định.
Tại các diễn đàn, các đại biểu cùng phát biểu đề cao vai trò của AMF trong thúc đẩy đối thoại, xây dựng nhận thức chung và tăng cường nghiên cứu định hướng chính sách. Với tính đa diện, đa ngành của vấn đề biển, AMF đã góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả điều phối và hợp tác giữa 12 cơ quan chuyên ngành ASEAN về hợp tác biển.