Hội thảo nhằm giới thiệu, chia sẻ một số kết quả của mô hình, giải pháp, công cụ hỗ trợ ra quyết định, cách tiếp cận mới nhằm tăng cường khả năng chống chịu cho các đô thị, vùng lãnh thổ tại khu vực phía miền núi phía Bắc và duyên hải Bắc Trung Bộ. Đây cũng là cơ hội để các tỉnh, thành phố trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm cũng như hiểu rõ hơn những thuận lợi, khó khăn trong công tác phát triển đô thị bền vững, có khả năng chống chịu nói chung và trong việc đảm bảo tính bền vững, khả năng nhân rộng các mô hình, giải pháp hiệu quả.
Tại hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Lê Thành Đô cho biết, trong điều kiện khó khăn về nguồn lực để thực hiện các giải pháp ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu, tỉnh Điện Biên được chấp thuận hỗ trợ, tài trợ vốn vay cho dự án “Quản lý đa thiên tai lưu vực sông Nậm Rốm nhằm bảo vệ dân sinh, thích ứng biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Điện Biên”.
Dự án này có một vai trò hết sức quan trọng, góp phần bảo vệ đời sống, sản xuất của người dân, bảo vệ môi trường, bảo vệ các di tích lịch sử chiến trường Điện Biên Phủ dọc khu vực ven sông thuộc địa bàn thành phố Điện Biên Phủ và huyện Điện Biên; đồng thời là một công trình hạ tầng quan trọng để tạo cảnh quan, góp phần hoàn thiện quy hoạch chung đô thị thành phố Điện Biên Phủ theo mục tiêu nâng cấp, đạt tiêu chí đô thị loại II vào năm 2025.
Dự án gồm 2 hợp phần là hợp phần công trình và hợp phần phi công trình. Đến nay, dự án đã xây dựng được một hệ thống mô hình lưu vực và ngập lụt đô thị để cảnh báo sớm ngập lụt trong công tác phòng, chống thiên tai trên lưu vực sông Nậm rốm và hỗ trợ quá trình quy hoạch đô thị thành phố Điện Biên Phủ. Đó cũng là Hệ thống hỗ trợ ra quyết định về rủi ro lũ và ngập lụt trên lưu vực sông Nậm Rốm (viết tắt là phần mềm DSS).
Đại diện AFD và Liên minh châu Âu ký kết văn bản bổ sung tăng vốn cho Quản lý nước và tài nguyên thiên nhiên (WARM)
Bộ công cụ tích hợp toàn bộ các mô hình thủy văn, thủy lực trên lưu vực sông Nậm Rốm, kết nối với mô hình ngập lụt đô thị Điện Biên Phủ, hệ thống bản đồ phân vùng rủi ro lũ quét, sạt lở đất… Qua đó giúp các cơ quan, ban, ngành của tỉnh Điện Biên tra cứu thông tin về khí tượng thủy văn, cảnh báo mức độ ngập lụt để sớm có kế hoạch xây dựng các phương án vận hành, điều tiết hồ chứa, giúp hạn chế rủi ro lũ lụt đến người dân và cơ sở hạ tầng. Bên cạnh đó, công cụ DSS tính toán được những tác động ngập lụt trong quy hoạch đô thị với những kịch bản gia tăng lượng mưa lũ do biến đổi khí hậu tới năm 2050, từ đó giúp tỉnh Điện Biên có định hướng trong công tác quy hoạch phát triển đô thị, xây dựng các dự án trong vùng có nguy cơ để chống chịu với thiên tai và biến đổi khí hậu.
Trao đổi tại hội thảo, Đại sứ EU tại Việt Nam Julien Guerrier cho biết, Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất trước tác động của biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan - đối mặt với nguy cơ cao trước các thiên tai bão, lũ, sạt lở đất. EU vui mừng khi đã đảm bảo được khoản 13,9 triệu Euro viện trợ không hoàn lại thông qua quỹ Quản lý nước và tài nguyên thiên nhiên (WARM), đồng thời là bước đệm để tăng tiềm năng vay vốn từ AFD lên tới 12.000 tỷ đồng trong khuôn khổ của quỹ. Đây là một minh chứng rõ ràng về cam kết của đội ngũ châu Âu trong việc hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi xanh bền vững, tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu.
Đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet nhấn mạnh cần tăng cường hơn nữa sự phối hợp chặt chẽ, liên tục, hiệu quả giữa các cơ quan, ban, ngành liên quan ở Trung ương và địa phương nhằm nhân rộng, đảm bảo tính bền vững của các cách tiếp cận, công cụ, giải pháp mới, mang tính đột phá, góp phần tăng cường khả năng chống chịu cho các đô thị Việt Nam.
Các đại biểu tham dự hội thảo cho rằng, thiên tai cực đoan, dị thường đã, đang và sẽ xuất hiện thường xuyên hơn, bất thường hơn dưới tác động của biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, các đô thị ở Việt Nam còn phải đối mặt với nguy cơ ngập lụt do nhiều yếu tố khác như đô thị hóa trên vùng trũng thấp, một diện tích lớn không gian trữ và thấm nước tự nhiên bị bê tông hóa; hệ thống thoát nước thiếu tính tổng thể, chưa đồng bộ, công tác duy tu, bảo dưỡng còn hạn chế. Những thách thức này đặt ra nhu cầu cấp thiết phải đổi mới cách tiếp cận mang tính tổng thể, xây dựng và triển khai những công cụ mới, có tính đột phá nhằm hỗ trợ công tác quản lý rủi ro ngập lụt đô thị, quy hoạch phát triển đô thị theo hướng tích hợp, có hệ thống, có khả năng chống chịu.
Một số kết quả, kinh nghiệm cũng được các đại biểu chia sẻ như cách tiếp cận, các mô hình, công cụ mới được xây dựng để hỗ trợ cải thiện hiệu quả công tác quản lý rủi ro ngập lụt và quy hoạch đô thị tích hợp có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu.
Nhân dịp này, Đại sứ EU Julien Guerrier và Giám đốc AFD tại Việt Nam Hervé Conan đã ký kết văn bản bổ sung vốn cho quỹ WARM.