Theo Cục Điện lực (Bộ Công Thương), ngày 17/10, Hội nghị Bộ trưởng Cộng đồng phát thải bằng 0 châu Á (AZEC) diễn ra tại thủ đô Kualalumpua, Malaysia. Hội nghị có sự tham gia của các Bộ trưởng/trưởng đoàn 11 nước thành viên trong khuôn khổ AZEC: Australia, Brunei, Campuchia, Indonesia, Nhật Bản, Lào, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan, Việt Nam.
Hội nghị cũng có sự tham gia của các tổ chức quốc tế/tổ chức tài chính: Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN - Đông Á, Trung tâm Năng lượng ASEAN (ACE).
Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3 do Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long làm trưởng đoàn với sự tham gia của các đại diện Cục/Vụ phụ trách năng lượng như: Cục Điện lực, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Vụ Dầu khí và Than.

Các Bộ trưởng/trưởng đoàn tham dự Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3. (Ảnh: moit.gov.vn)
Sáng kiến Cộng đồng phát thải ròng bằng 0 châu Á (AZEC) được triển khai từ năm 2023 là một cơ chế hợp tác đa phương nhằm hỗ trợ các quốc gia châu Á giải quyết 3 thách thức bao gồm: đảm bảo tăng trưởng kinh tế; đảm bảo an ninh năng lượng và theo đuổi quá trình khử carbon toàn ngành kinh tế dựa trên quan điểm “Một mục tiêu, nhiều lộ trình”.
Tại hội nghị, các Bộ trưởng AZEC đã chứng kiến Lễ trao các khuyến nghị chính sách từ Nhóm thúc đẩy AZEC. Bên cạnh đó, trưởng đoàn các tổ chức quốc tế trình bày các báo cáo/nghiên cứu về tài chính cho chuyển dịch năng lượng và những định hướng cho chuyển dịch năng lượng khu vực châu Á giai đoạn tiếp theo. Trong đó, các báo cáo nhấn mạnh một số nội dung chủ yếu: cần mở rộng và đa dạng hóa nguồn tài chính cho chuyển dịch năng lượng; tăng cường hợp tác giữa các nước đối tác và thúc đẩy triển khai các dự án trong khuôn khổ AZEC.
Hội nghị ghi nhận cam kết của các quốc gia thành viên ủng hộ Sáng kiến AZEC do Nhật Bản khởi xướng và coi đây là một nền tảng hợp tác quan trọng nhằm hỗ trợ khu vực và các nước châu Á đạt được mục tiêu về trung hòa carbon, phù hợp với bối cảnh riêng của từng nước.

Trưởng đoàn Việt Nam phát biểu tại phiên trao đổi giữa các Bộ trưởng
Tại phiên trao đổi của Bộ trưởng/trưởng đoàn các nước, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long đã đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ AZEC.
Thứ nhất, tiếp tục hợp tác để hoàn thiện các cơ chế, chính sách để tạo hành lang thông thoáng trong việc triển khai và thực hiện các dự án.
Thứ hai, tiếp tục hợp tác trong các lĩnh vực khoa học – công nghệ, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ như công nghệ năng lượng tái tạo, lưu trữ năng lượng, lưới điện thông minh và công nghệ chuyển đổi năng lượng như hydrogen, amonia xanh, thu giữ và lưu trữ carbon (CCS); thu giữ, sử dụng và lưu trữ carbon (CCUS)...
Thứ ba, xây dựng các công cụ tài chính hỗn hợp, sử dụng vốn công để huy động đầu tư tư nhân, được coi là một công cụ quan trọng để vượt qua các rào cản tài chính.
Thứ tư, tăng cường hợp tác trong phát triển thị trường carbon và các cơ chế định giá carbon nhằm thúc đẩy việc thành lập một thị trường carbon chất lượng cao trong khu vực, bao gồm cả việc phát triển và kinh doanh tín chỉ carbon.
Ngoài ra, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3, Lễ trao các biên bản ghi nhớ hợp tác trong khuôn khổ AZEC diễn ra với 49 văn kiện đã được ký kết và trao dưới sự chứng kiến của các Bộ trưởng/trưởng đoàn các nước cùng đại diện các doanh nghiệp.
Việt Nam có 7 văn kiện, trong đó, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã chứng kiến Lễ trao MOU về hướng tới hình thành dự án thu giữ và lưu trữ carbon (CCS) giữa Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam, Trung tâm điện lực Nghi Sơn và Cơ quan An ninh năng lượng và kim loại Nhật Bản (JOGMEC), Tập đoàn ENEOS, Nhật Bản.
Kết thúc hội nghị, các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần 3, trong đó các Bộ trưởng hoan nghênh những tiến triển đã đạt được kể từ Hội nghị Bộ trưởng AZEC lần thứ 2 được tổ chức vào tháng 8 năm 2024 tại Jakarta (Indonesia) và Hội nghị lãnh đạo AZEC lần thứ 2 được tổ chức vào tháng 10 năm 2024 tại Viêng Chăn (Lào); tái khẳng định cam kết đẩy nhanh nỗ lực thực hiện quá trình chuyển đổi năng lượng tùy theo lộ trình và điều kiện của mỗi quốc gia, đồng thời tăng cường hợp tác trong khuôn khổ AZEC.