Hội nghị là hoạt động nằm trong khuôn khổ dự án Bảo vệ hệ sinh thái ven biển vùng đồng bằng sông Cửu Long (MDC) do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ thông qua IUCN.
Đề án về bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản giai đoạn 2021 - 2030 (Đề án 911) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 29/7/2022. Sau 2 năm triển khai, đề án là cơ hội để các bên cùng chia sẻ những khó khăn còn tồn đọng, lắng nghe sáng kiến từ tổ chức quốc tế, tập trung vào giải pháp xử lý vướng mắc trong việc phát triển bền vững ngành thủy sản.
Ảnh minh họa
Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản cho biết, trong khuôn khổ đề án, nhiều sáng kiến thu gom và xử lý rác thải đã mang lại kết quả tích cực như tại các cảng cá Bình Định, Phú Yên. Tuy nhiên, vấn đề xác định nguồn gốc rác thải và nâng cao nhận thức cộng đồng về thu gom rác tại nguồn, xử lý rác vẫn là những thách thức lớn khi một bộ phận người dân chưa hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường xung quanh, đặc biệt tại các khu vực sông, biển.
Bà Nguyễn Thị Phương Dung, Trưởng phòng Khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế, Cục Thủy sản cho biết, một số địa phương có kết quả tốt trong việc xây dựng, ban hành kế hoạch quản lý môi trường và thực hiện các giải pháp kiểm soát chất thải trong hoạt động thủy sản; thực hiện quan trắc môi trường thường niên là nhiệm vụ thường xuyên và địa phương đang chủ động triển khai; địa phương chủ động xây dựng, triển khai các kế hoạch quản lý môi trường trong hoạt động thủy sản, tiếp nhận dự án để triển khai mô hình... Tuy nhiên, vẫn còn các khó khăn như nguồn vốn cho sự nghiệp môi trường còn hạn hẹp, thiếu đồng bộ trong hoạt động bảo vệ môi trường do thường lồng ghép vào chương trình khác, nhân sự quản lý môi trường hạn chế, chậm trễ trong phê duyệt các dự án.
Theo bà Nguyễn Thị Phương Dung, Cục Thủy sản định hướng đến năm 2025 sẽ đẩy mạnh kiểm soát chất thải và ngăn ngừa ô nhiễm tại vùng ven biển và khu vực đa dạng sinh học cao; áp dụng công nghệ hiện đại để xử lý chất thải và cải thiện hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, hướng đến mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, giảm phát thải, lãng phí. Ngoài ra, các khu vực nuôi trồng bị ô nhiễm đang được điều tra và phục hồi, kết hợp thực hiện quy định quốc tế về ngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra; chú trọng năng lực cảnh báo sự cố môi trường và bảo tồn nguồn lợi thủy sản nhằm ngăn chặn suy giảm đa dạng sinh học; nâng cao nhận thức và năng lực của cộng đồng ven biển, bao gồm việc quản lý rác thải nhựa đại dương.
Về hợp tác quốc tế, ông Andrew Wyattchia (IUCN) cho biết, dự án MDC có mục tiêu bảo vệ hệ sinh thái ven biển, phục hồi rừng ngập mặn, bảo vệ môi trường nuôi trồng thủy sản, đảm bảo sinh kế ngư dân; tăng cường quản lý bảo tồn biển tại khu bảo tồn biển Phú Quốc và hỗ trợ sử dụng bền vững nguồn lợi thủy sản ở Nam Du, Bà Lụa và Hải Tặc. Dự án còn hỗ trợ các sáng kiến, giải pháp bảo vệ môi trường dựa vào thiên nhiên (NbS) nhằm quản lý chất thải trong hoạt động nuôi tôm; giảm thiểu rác thải nhựa đại dương bảo vệ đa dạng sinh học, môi trường biển; thúc đẩy sáng kiến cộng đồng hướng tới hỗ trợ sinh kế cho cộng đồng ngư dân thích ứng với biến đổi khí hậu thông qua khai thác và sử dụng thông minh nguồn lợi thủy sản; hỗ trợ triển khai một số hoạt động bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học trong hoạt động thủy sản giai đoạn 2021 - 2030.
Chia sẻ về công tác bảo vệ môi trường hoạt động thủy sản của địa phương, bà Quách Thị Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng thông tin, ngành thủy sản tỉnh tập trung phát triển toàn diện ở ba lĩnh vực: nuôi trồng, khai thác, chế biến xuất khẩu, chiếm khoảng 25% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản cả nước. Sóc Trăng cũng đã thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ môi trường như ban hành công văn 1354 về kiểm soát nuôi trồng, Đề án nuôi tôm nước lợ giai đoạn 2023 - 2025 chú trọng đầu tư các mô hình nuôi trồng tiên tiến, nâng cao chất lượng, sản lượng thủy sản, đồng thời mở rộng thị trường xuất khẩu quốc tế. Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng kiến nghị Cục Thủy sản tiếp tục phối hợp tổ chức quốc tế hỗ trợ dự án, xây dựng kế hoạch 2025 - 2030 và siết chặt quản lý bằng quy định đăng ký cơ sở nuôi trồng bắt buộc.