Mới đây, Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) đã chỉ ra rằng, căng thẳng về nguồn nước cùng những hiểm họa như hạn hán, lũ lụt gây ảnh hưởng đến các quốc gia và toàn khu vực châu Phi.
Theo báo cáo “Tình trạng khí hậu ở châu Phi năm 2021”, các hình thái mưa bị gián đoạn, các sông băng đang biến mất và các hồ có vai trò quan trọng đang bị thu hẹp. Ngoài ra, nhu cầu về nước tăng cao, kết hợp với nguồn cung hạn chế và bất ổn có nguy cơ làm trầm trọng thêm xung đột. Thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu đang tàn phá sức khỏe và sự an toàn của con người, an ninh lương thực và nguồn nước, cũng như sự phát triển kinh tế - xã hội.
Biến đổi khí hậu gây thiếu nước, mất an ninh lương thực ở châu Phi
Tổng Thư ký WMO Petteri Taalas cho biết, cuộc khủng hoảng ngày càng tồi tệ và nạn đói hoành hành ở vùng hạn hán Sừng châu Phi cho thấy biến đổi khí hậu có thể gia tăng trầm trọng những áp lực, căng thẳng về nguồn nước, đe dọa cuộc sống của hàng trăm nghìn người và gây bất ổn cho cộng đồng, quốc gia và toàn bộ khu vực. Mặc dù châu Phi chỉ phát thải khoảng 2 - 3% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính toàn cầu nhưng châu lục này lại phải gánh chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu.
Ông Petteri Taalas cảnh báo, khí hậu của châu Phi đã ấm lên nhiều so với mức trung bình toàn cầu kể từ thời kỳ tiền công nghiệp và mực nước biển dâng tại các bờ biển châu Phi nhanh hơn những gì thế giới nghĩ. Điều này đang làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của lũ lụt, xói mòn ven biển và tăng độ mặn của nước ở các thành phố trũng thấp.
Với sự tập trung đặc biệt vào tài nguyên nước, báo cáo chỉ ra tình trạng căng thẳng về nguồn nước sẽ ảnh hưởng đến khoảng 250 triệu người trên lục địa và sẽ khiến 700 triệu người phải di cư vào năm 2030. Đồng thời, 4/5 quốc gia châu Phi sẽ khó có được nguồn tài nguyên nước được quản lý bền vững vào năm 2030.
Người đứng đầu WMO nhận định, những thay đổi của các vùng nước lục địa có tác động lớn đến ngành nông nghiệp, hệ sinh thái và đa dạng sinh học.
Hiện chỉ có 40% dân số châu Phi được tiếp cận với các hệ thống cảnh báo sớm các tác động của thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu. Theo yêu cầu của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres, WMO đang tiến hành một chiến dịch nhằm đảm bảo mọi người dân đều có khả năng tiếp cận các cảnh báo sớm trong 5 năm tới.
Báo cáo của WMO cũng đưa ra một số khuyến nghị, bao gồm tăng cường hệ thống cảnh báo sớm, tăng cường hợp tác xuyên biên giới, trao đổi dữ liệu và chia sẻ kiến thức. Tăng cường đầu tư nhiều hơn cho việc thích ứng; nỗ lực phối hợp hướng tới quản lý tài nguyên nước tổng hợp hơn.
Gia Linh