Mới đây, tại trụ sở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đã tiếp và làm việc với đại diện Phái đoàn Liên minh châu Âu và Đại sứ quán Anh tại Việt Nam về triển khai Tuyên bố chính trị về việc thiết lập quan hệ Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) và sự phối hợp giữa Ban Thư ký JETP và Nhóm đối tác năng lượng Việt Nam (VEPG).
Hỗ trợ Việt Nam thực hiện mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050
Tại buổi làm việc, lãnh đạo Bộ Công Thương đã thông báo với các đối tác về tình hình triển khai Tuyên bố JEPT nói chung và tình hình triển khai các nhiệm vụ của Nhóm công nghệ và năng lượng do Bộ Công Thương chủ trì.
Ngày 14/12/2022, Việt Nam cùng Nhóm các đối tác quốc tế đưa ra Tuyên bố chính trị về việc thiết lập quan hệ Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Thỏa thuận JETP nhằm hỗ trợ Việt Nam hiện thực mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đẩy nhanh quá trình đạt đỉnh phát thải khí nhà kính và chuyển dịch từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch.
Trước mắt, JETP sẽ huy động 15,5 tỷ USD nguồn tài chính từ khối tư nhân và chính phủ trong 3 - 5 năm tới để hỗ trợ quá trình chuyển dịch xanh của Việt Nam nhằm đạt các mục tiêu mới là đẩy nhanh thời gian đạt đỉnh phát thải khí nhà kính dự kiến từ năm 2035 lên 2030; giảm phát thải của ngành điện từ 240 triệu tấn xuống 170 triệu tấn vào năm 2030; giới hạn công suất điện than của Việt Nam ở mức 30,2GW từ mức dự kiến là 37GW; đẩy nhanh triển khai năng lượng tái tạo để nguồn năng lượng này chiếm ít nhất 47% tổng sản lượng điện vào năm 2030, tăng từ mức dự kiến 39% hiện tại.
Quang cảnh buổi làm việc
Để triển khai cam kết này, ngày 14/7/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 845/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Thư ký thực hiện Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) và Quyết định số 1009/QĐ-TTg ngày 31/8/2023 phê duyệt Đề án triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, ngày 2/10/2023, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định thành lập Nhóm công nghệ và năng lượng hỗ trợ triển khai thực hiện Tuyên bố JETP. Nhiệm vụ của Nhóm công nghệ và năng lượng là rà soát, đề xuất hoàn thiện các chính sách, quy định thúc đẩy thực hiện chuyển đổi năng lượng công bằng; xác định nhu cầu, thúc đẩy và điều phối các hoạt động kỹ thuật, chuyển giao công nghệ trong triển khai thực hiện Tuyên bố JETP theo hướng dẫn của Việt Nam và Nhóm các đối tác quốc tế thực hiện chuyển đổi năng lượng công bằng.
"Bộ Công Thương đánh giá cao sự quan tâm và các đề xuất hỗ trợ của các đối tác, tổ chức quốc tế nhằm giúp Bộ Công Thương triển khai hiệu quả Nhóm công nghệ và năng lượng nói riêng và thực hiện quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam nói chung. Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ khẩn trương xây dựng kế hoạch, chương trình cụ thể triển khai Nhóm công nghệ và năng lượng, trong đó xác định cụ thể các nội dung cần ưu tiên hỗ trợ và danh mục các dự án ưu tiên triển khai", Thứ trưởng cho biết.
Ông Chris Taylor, Đặc phái viên về JETP của Vương quốc Anh cho rằng, việc thành lập Ban Thư ký JETP và cùng nhau xây dựng dự thảo kế hoạch triển khai JETP cùng với sự tham gia của các Bộ liên quan, trong đó Bộ Công Thương đóng vai trò then chốt trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng. Việc chia sẻ kế hoạch triển khai JETP và sự hỗ trợ từ phía các đối tác sẽ thúc đẩy chương trình thực hiện hiệu quả.
Đề xuất, khuyến nghị nhiều chính sách trong lĩnh vực năng lượng
Đối với hoạt động của Nhóm đối tác năng lượng Việt Nam (VEPG) thành lập năm 2017 do Bộ Công Thương chủ trì, trong đó có sự tham gia của Liên minh châu Âu và Ngân hàng Thế giới với vai trò đồng chủ trì, thời gian qua đã có nhiều đóng góp trong việc xây dựng, triển khai các chính sách năng lượng quốc gia cũng như các hoạt động chung với quốc tế thông qua đối thoại chính sách và những hoạt động khác của VEPG.
Trong phối hợp giữa VEPG và Ban Thư ký JETP hỗ trợ triển khai Nhóm công nghệ và năng lượng, VEPG đã thực hiện 40 khuyến nghị chính sách trong lĩnh vực năng lượng. Bên cạnh đó, thông qua cơ chế đối thoại cấp cao trong khuôn khổ VEPG, quan hệ hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và các đối tác phát triển trở nên bền chặt hơn. Điều này có ý nghĩa to lớn, không chỉ đối với ngành năng lượng nói riêng mà còn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam nói chung.
Ảnh minh họa
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ Công Thương đánh giá cao hoạt động hiệu quả của Ban chỉ đạo, chủ trì và đồng chủ trì các Nhóm công tác kỹ thuật, cũng như Ban Thư ký VEPG trong những năm qua, đã thúc đẩy hoàn thành nhiều khuyến nghị chính sách cho ngành năng lượng Việt Nam.
Nhóm đối tác năng lượng Việt Nam (VEPG) và các Nhóm công tác kỹ thuật là một cơ chế phối hợp hiệu quả và là một diễn đàn đối thoại có ý nghĩa giữa Chính phủ Việt Nam và các đối tác phát triển, cũng như các bên liên quan khác trong ngành.
Trong thời gian qua, VEPG đã hoàn thành tương đối tốt nhiệm vụ và mục tiêu đặt ra trong giai đoạn vận hành đầu tiên. VEPG chính là diễn đàn quan trọng giúp tăng cường hiệu quả cơ chế hợp tác đa phương giữa Chính phủ Việt Nam và các tổ chức phát triển trong và ngoài nước cùng với các bên liên quan khác đang hoạt động trong lĩnh vực năng lượng để thực hiện các mục tiêu về chuyển dịch năng lượng bền vững phù hợp với định hướng, điều kiện phát triển của Việt Nam.
Song hành với những hỗ trợ tài chính rất đáng kể và có ý nghĩa của các đối tác quốc tế, Việt Nam xác định tầm quan trọng và tính cấp thiết của việc nghiên cứu cũng như hợp tác phát triển khoa học công nghệ - kỹ thuật và nâng cao nhận thức cộng đồng để cải cách ngành năng lượng theo cả chiều rộng và chiều sâu.
Trong giai đoạn tiếp theo (2021 - 2027), VEPG sẽ tập trung vào thúc đẩy chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam với định hướng kết nối và đa dạng các nguồn năng lượng phù hợp với các mục tiêu biến đổi khí hậu cũng như các cam kết quốc gia tự quyết định của Việt Nam thông qua các hoạt động được triển khai 5 Nhóm công tác kỹ thuật bao gồm: Quy hoạch chiến lược ngành điện; Năng lượng tái tạo; Tích hợp lưới điện và hạ tầng lưới điện; Hiệu quả năng lượng; Thị trường năng lượng.
"Tôi đánh giá cao việc đề xuất phối hợp hợp tác giữa khuôn khổ VEPG và Ban Thư ký JETP để tiếp tục thực hiện các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật giúp Bộ Công Thương nói riêng và Việt Nam đạt được mục tiêu chuyển dịch năng lượng bền vững hướng tới giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050", Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh.