Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS. TS Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng VICAST nhấn mạnh: Hội thảo diễn ra trong bối cảnh du lịch toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ – từ "du lịch tham quan và tiêu dùng" sang "du lịch trải nghiệm và sáng tạo". Xu hướng này phản ánh sự thay đổi sâu sắc trong tư duy phát triển: du khách không còn chỉ là người quan sát mà trở thành chủ thể đồng sáng tạo giá trị cùng cộng đồng địa phương. Đây chính là cơ hội để Việt Nam khẳng định thương hiệu du lịch mang đậm bản sắc văn hóa, đồng thời đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết.
Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh cho rằng, du lịch sáng tạo vừa là xu hướng, cũng là động lực đổi mới của ngành du lịch, mở ra hướng đi giúp điểm đến tạo ra bản sắc riêng, giúp người dân địa phương trở thành chủ thể sáng tạo và từ đó, phát triển bền vững cả về kinh tế, văn hóa và môi trường.
Nhật Bản là một quốc gia điển hình về du lịch sáng tạo và trải nghiệm văn hóa độc đáo, nơi công nghệ, nghệ thuật, ẩm thực và di sản văn hóa được kết hợp hài hòa để tạo nên những sản phẩm du lịch hấp dẫn, giàu trải nghiệm và mang dấu ấn riêng.
Với văn hóa đa dạng, thiên nhiên kỳ vĩ và các giá trị truyền thống độc đáo, Việt Nam có cơ hội học hỏi, hợp tác và sáng tạo cùng Nhật Bản để nâng tầm du lịch trong nước, đồng thời tăng cường sức hấp dẫn trên thị trường quốc tế. Đồng thời, Việt Nam cũng sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của mình trong việc khai thác giá trị đa dạng sinh học, văn hóa và ẩm thực, cũng như các mô hình du lịch xanh, du lịch nông nghiệp và du lịch di sản đang phát triển mạnh tại nhiều địa phương.
Quang cảnh hội thảo
Ông Nguyễn Trùng Khánh nhấn mạnh, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức, viện nghiên cứu và doanh nghiệp hai nước trong việc triển khai các chương trình hợp tác, dự án thí điểm, hoạt động trao đổi chuyên môn về du lịch sáng tạo và bền vững.
Tại hội thảo, các chuyên gia quốc tế chia sẻ về mô hình "Creative Tourism" đang lan rộng tại nhiều quốc gia châu Á, trong đó Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan là những nước đi đầu trong việc chuyển dịch từ du lịch đại trà sang du lịch trải nghiệm, lấy chất lượng thay cho số lượng. Tại Việt Nam, nhiều địa phương như: Hội An, Huế, Đà Lạt, Hà Giang đã bắt đầu hình thành các mô hình sáng tạo gắn với văn hóa địa phương, tuy nhiên vẫn cần cơ chế, chính sách và nhân lực phù hợp để phát triển sâu hơn.
Bên cạnh đó là mô hình đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao trải nghiệm du khách thông qua du lịch sáng tạo. Khi du lịch gắn với nghệ thuật, ẩm thực, thủ công, âm nhạc và các loại hình trải nghiệm đặc sắc, điểm đến không chỉ giữ chân khách mà còn trở thành không gian văn hóa sống động.
Các đại biểu cũng đưa ra định hướng và giải pháp thúc đẩy phát triển điểm đến du lịch sáng tạo tại Việt Nam. Các đại biểu đề xuất tăng cường liên kết vùng, phát triển chuỗi sản phẩm; ứng dụng chuyển đổi số, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực văn hóa, du lịch. Đặc biệt, cần chú trọng đào tạo đội ngũ "người kể chuyện văn hóa" lực lượng nòng cốt giúp du khách hiểu sâu và gắn bó hơn với mỗi điểm đến.
Trong khuôn khổ hội thảo, Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (VICAST) và Viện Nghiên cứu Giao thông và Du lịch Nhật Bản (JTTRI) đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác (MOU). Bản ghi nhớ nhằm thiết lập khuôn khổ hợp tác lâu dài giữa hai cơ quan trong việc nghiên cứu, trao đổi chuyên gia, tổ chức hội nghị, hội thảo và trao đổi thông tin nghiên cứu về phát triển du lịch, hứa hẹn mở ra nhiều cơ hội mới cho ngành du lịch của cả hai nước.