Theo thông tin tại hội nghị, sầu riêng quả tươi của tỉnh Đắk Lắk nói riêng và cả nước nói chung đã xuất khẩu tới 22 quốc gia và vùng lãnh thổ; sầu riêng đông lạnh đã được xuất sang 23 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thị trường tiêu thụ chính của quả sầu riêng Việt Nam là Trung Quốc, Thái Lan, Đài Loan, Hồng Kông, Nhật Bản, Hoa Kỳ...
Đắk Lắk là tỉnh có diện tích trồng sầu riêng lớn nhất cả nước, đây là lợi thế để cây sầu riêng trở thành cây ăn quả mũi nhọn của tỉnh. Năm 2023, diện tích sầu riêng toàn tỉnh là 32.785ha; sản lượng đạt 281.350 tấn. Năm 2024, dự báo diện tích trồng sầu riêng của tỉnh Đắk Lắk khoảng 34.000 - 35.000ha, sản lượng ước đạt trên 300.000 tấn.
Vùng trồng sầu riêng Đắk Lắk
Hiện nay, tỉnh Đắk Lắk đã cấp 266 mã số vùng trồng với tổng diện tích 7.292ha. Về sơ chế, chế biến, toàn tỉnh có 251 cơ sở thu mua, trong đó tập trung tại một số huyện: Krông Pắc, Cư M’gar, Krông Búk, Buôn Hồ… Trong đó, có 23 cơ sở đóng gói và 68 vùng trồng với tổng diện tích 2.521ha đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc cấp mã số phục vụ xuất khẩu. Đắk Lắk cũng có 198 vùng trồng với diện tích 4.771ha và 10 cơ sở đóng gói quả tươi đang chờ phía Hải quan Trung Quốc phê duyệt; 16 cơ sở đóng gói sầu riêng đông lạnh đang đàm phán với Trung Quốc cấp mã để được xuất khẩu chính ngạch.
Về xây dựng nhãn hiệu sầu riêng, tỉnh Đắk Lắk có 2 huyện được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Chứng nhận đăng ký nhãn hiệu là “Sầu riêng Krông Pắc” và “Sầu riêng Cư M’gar”. Có 2 huyện đang xây dựng đề án và đăng ký bảo hộ nhãn hiệu là Krông Búk và Ea H’Leo.
Theo bà Ngô Tường Vy, Phó Chủ tịch Hội sầu riêng tỉnh Đắk Lắk, ngoài thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng đang mở rộng thị trường sang nhiều nước trên thế giới có tiềm năng như: Ấn Độ, các nước khu vực châu Á… Song, để ngành sầu riêng phát triển, xuất khẩu thuận lợi thì Việt Nam cần ban hành quy chuẩn về chế biến, bảo quản sau thu hoạch để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho sản phẩm.
Hiện nay, mỗi doanh nghiệp áp dụng quy chuẩn chế biến của từng nước nhập khẩu sầu riêng hướng đến. Do đó, Việt Nam cần đồng bộ quy trình này để hoạt động của doanh nghiệp được thuận lợi. Về việc cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở chế biến, Việt Nam cần xúc tiến, đàm phán với Trung Quốc để hoạt động xuất nhập khẩu, tiêu thụ sầu riêng cũng như các loại trái cây khác của Việt Nam, cũng như Đắk Lắk được thuận lợi và chính ngạch.
Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục chế biến và phát triển thị trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh, chất lượng sẽ quyết định thương hiệu sầu riêng. Do đó, Đắk Lắk cần thực thi tốt vấn đề đảm bảo chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, cần chú trọng định hướng đầu tư cho khoa học công nghệ để phát triển ngành hàng sầu riêng, hợp tác với các viện nghiên cứu để khắc phục tình hình sâu hại dịch bệnh, giúp nông dân thực hiện trồng, chăm sóc tốt hơn cho sầu riêng đạt chất lượng xuất khẩu.
Ông Nguyễn Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk chia sẻ, để đáp ứng nhu cầu thị trường xuất khẩu, tỉnh sẽ tập trung thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng sầu riêng. Trong đó, nâng cao năng lực quản trị, tổ chức sản xuất của hợp tác xã, tổ hợp tác để quản lý tốt mã số vùng trồng; tránh tình trạng tranh mua, tranh bán, gian lận thương mại. Tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo người dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đảm bảo nguyên tắc 4 đúng và chỉ thu hoạch sầu riêng khi đảm bảo độ chín.
Cơ quan chức năng, doanh nghiệp chủ động kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và một số kim loại nặng... Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại sản phẩm sầu riêng; kiểm tra về pháp lý thương nhân để ngành sầu riêng đi vào hoạt động ổn định, thuận lợi cho việc sản xuất, kinh doanh xuất khẩu sầu riêng bền vững.