Báo cáo tại diễn đàn, Sở TN&MT tỉnh Bình Thuận cho biết, tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh chủ yếu dựa vào nước mặt của 7 lưu vực sông chính (Lòng Sông, Lũy, Cái, Cà Ty, Phan, Dinh, La Ngà), tập trung nhiều ở lưu vực sông Lũy, La Ngà. Những năm gần đây, hiện tượng thời tiết cực đoan diễn biến ngày càng bất thường, nền nhiệt độ không khí có xu hướng tăng, xu thế biến đổi lượng mưa giảm trong các tháng mùa khô, tăng lên các tháng mùa mưa, khiến thiên tai hạn hán và lũ lụt ngày càng khắc nghiệt hơn. Trong khi đó, nguồn nước ngầm ít, bị nhiễm mặn, phèn, chỉ đáp ứng một phần nhỏ cho sinh hoạt, sản xuất.
Trước thực trạng trên, Sở TN&MT đã chỉ đạo thực hiện giám sát mực nước, lưu lượng, chất lượng nước tại công trình khai thác, tổng hợp kết quả quan trắc. Cụ thể, Sở đang triển khai công tác giám sát tự động, trực tuyến cho các công trình khai thác, sử dụng nước để kết nối vào hệ thống giám sát khai thác, sử dụng tài nguyên nước để quản lý. Yêu cầu các chủ công trình phải có các giải pháp bảo vệ nguồn nước tại khu vực khai thác; dự phòng các giải pháp xử lý nếu sự cố xảy ra.
Về xác định hành lang khu vực lấy nước sinh hoạt, Sở TN&MT yêu cầu các chủ công trình bảo vệ nguồn nước do mình trực tiếp khai thác, sử dụng; theo dõi, giám sát các hoạt động trong vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của công trình. Trường hợp phát hiện hành vi gây ô nhiễm hoặc có nguy cơ gây ô nhiễm, không bảo đảm an toàn cho việc khai thác nước của công trình và các hành vi vi phạm pháp luật về tài nguyên nước khác trong phạm vi vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của công trình khai thác, phải kịp thời ngăn chặn, đồng thời báo cáo ngay đến chính quyền địa phương xử lý.
Bảo vệ nguồn nước trên địa bàn tỉnh Bình Thuận
Nhân dịp này, Sở TN&MT Bình Thuận đề xuất một số giải pháp quản lý khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước tại các công trình cấp nước tập trung. Trong đó, tiếp tục kiểm tra, đôn đốc các tổ chức, cá nhân quản lý, vận hành các công trình khai thác, sử dụng tài nguyên nước để cấp nước nhưng chưa có giấy phép tài nguyên nước nghiêm túc chấp hành việc lập hồ sơ đề nghị cấp phép theo quy định. Các huyện, thị xã nghiêm cấm hoạt động xây dựng, sản xuất, khai thác tài nguyên, nuôi trồng thủy sản, xả nước thải sinh hoạt, nước thải chăn nuôi, rác thải, xác động vật, tắm giặt ra các sông, suối, kênh, hồ để đảm bảo vệ sinh, chất lượng nguồn nước.
Đối với khu vực lấy nước mặt phải có biển báo giới hạn khu vực bảo vệ nguồn nước, bộ phận chắn rác tại vị trí lấy nước; khu vực khai thác nước dưới đất phải có hàng rào bảo vệ xung quanh các giếng, hạn chế xả thải theo hình thức thấm đất vào khu vực bảo hộ các giếng khai thác.
Ưu tiên xây dựng các nhà máy nước ở gần các nguồn nước thô (hồ chứa, sông, suối) để tạo thuận tiện lấy nguồn nước thô phục vụ sản xuất nước sinh hoạt, thuận tiện quản lý, bảo vệ vệ sinh nguồn nước. Với các nhà máy xa nguồn nước thô, cần xây dựng các tuyến ống kín cấp nước thô độc lập, tách biệt với hệ thống kênh dẫn phục vụ sản xuất nông nghiệp; ngoài ra các công trình lấy nước từ kênh hở, cần phải bê tông hóa các kênh bằng cách đầu tư kiên cố các tuyến kênh chính, ưu tiên nâng cấp, kiên cố tuyến kênh dẫn nước phục vụ sinh hoạt, tăng cường công tác bảo trì hệ thống, hạn chế tối đa thất thoát nguồn nước.
Ngành chức năng lập hành lang bảo vệ nguồn nước tại các hồ chứa, sông suối, gắn camera ở các công trình hồ chứa nước bảo vệ an ninh an toàn hồ chứa và nguồn nước. Chính quyền địa phương tuyên truyền vận động người dân không xâm phạm hành lang bảo vệ công trình, nguồn nước phục vụ sinh hoạt; xử phạt hành vi xâm hại công trình theo quy định pháp luật.