Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp cấp, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ và ung thư. Ngoài ra, tiếp xúc với chất ô nhiễm trong không khí có thể gây tổn thương da, các bệnh về mắt, tác động đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch.
Thời gian qua, một số tỉnh, thành đã xảy ra tình trạng ô nhiễm không khí có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Do đó, để bảo vệ sức khỏe người dân trước ảnh hưởng của ô nhiễm không khí, Cục Quản lý môi trường y tế khuyến cáo phòng, chống ảnh hưởng của ô nhiễm không khí tới sức khỏe nhằm giúp người dân có những kiến thức cơ bản trong việc thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe.
Phòng, chống ảnh hưởng của ô nhiễm không khí tới sức khỏe
Cụ thể, Cục Quản lý môi trường y tế khuyến cáo người dân thường xuyên theo dõi tình hình chất lượng không khí trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố để thực hiện biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe phù hợp. Khi ra khỏi nhà cần thường xuyên đeo khẩu trang đảm bảo chất lượng và đúng quy cách.
Người dân cũng nên thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống; nên sử dụng khẩu trang, kính bảo vệ mắt khi làm vệ sinh, dọn dẹp nếu có nhiều bụi hoặc không khí bị ô nhiễm từ mức kém đến mức nguy hại. Hạn chế sử dụng bếp than tổ ong, củi, đốt rơm rạ, thay vào đó nên dùng bếp điện, bếp từ hoặc bếp ga.
Đặc biệt, người hút thuốc lá, thuốc lào nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút; không nên hút thuốc trong nhà; người không hút thuốc nên tránh xa khói thuốc; thường xuyên tự theo dõi sức khỏe và thực hiện khám sức khỏe định kỳ. Đối với những người nhạy cảm với các chất ô nhiễm trong không khí (trẻ em, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh hô hấp, tim mạch, người cao tuổi), nên tránh tiếp xúc với các nguồn phát thải chất ô nhiễm không khí từ phương tiện giao thông, công trình xây dựng, khu vực đun nấu đốt nhiên liệu bằng than, củi, rơm rạ hoặc các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí khác.
Trong thời điểm không khí bị ô nhiễm, nếu xuất hiện các triệu chứng hoặc bệnh cấp tính như sốt, viêm mũi họng, viêm phổi phế quản, huyết áp, tim mạch… cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị. Tăng cường dinh dưỡng nâng cao thể trạng và sức đề kháng; chú ý giữ ấm cơ thể về mùa đông, tránh bị nhiễm lạnh đột ngột.
Với người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch cần tuân thủ và duy trì điều trị theo đơn của bác sĩ chuyên khoa; khi có dấu hiệu khó chịu, tăng nặng nên đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để khám và điều trị. Người già, người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch cần tuân thủ việc khám sức khỏe định kỳ.
Bộ Y tế khuyến cáo, khi chỉ số chất lượng không khí ở mức nguy hại (AQI ở mức 301 - 500), người bình thường cần tránh các hoạt động ngoài trời, chuyển sang những hoạt động trong nhà hoặc chuyển sang ngày khác; đóng cửa sổ, cửa ra vào nhà để hạn chế, tránh tiếp xúc với các chất ô nhiễm. Đối với người nhạy cảm cần tránh tất cả các hoạt động ngoài trời, chuyển sang những hoạt động trong nhà; đóng cửa sổ, cửa ra vào nhà để hạn chế, tránh tiếp xúc với chất ô nhiễm; theo dõi sức khỏe, nếu xuất hiện triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt cần đến ngay cơ sở y tế.
Lớp mẫu giáo, nhà trẻ, trường tiểu học, có thể xem xét cho học sinh nghỉ học nếu chỉ số chất lượng không khí ở mức nguy hại trong thời gian 3 ngày liên tục. Nếu bắt buộc đi học cần tránh hoạt động ngoài trời, chuyển sang các hoạt động trong nhà hoặc điều chỉnh thời gian học cho phù hợp.