Hội thảo là một trong những hoạt động của dự án “Mở rộng quy mô giao thông điện và cơ chế thúc đẩy đầu tư vào các dự án xanh tại Việt Nam” do UNDP triển khai, được Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ nhằm giảm phát thải khí nhà kính bằng cách tăng cường hệ sinh thái cho phương tiện giao thông điện và giao thông xanh ở cấp quốc gia.
Theo Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc phát triển xe điện, với việc gia tăng phương tiện có động cơ chạy bằng điện từ 140 năm 2019 lên khoảng 2.000.000 xe máy điện và 11.000 xe ô tô điện vào cuối năm 2022. Do môi trường ngày càng thuận lợi về chính sách, số lượng xe buýt điện và taxi đã tăng lên ở các thành phố.
Ngành công nghiệp xe điện trong nước của Việt Nam cũng đã đặt ra những kế hoạch đầy tham vọng nhằm phát triển một hệ sinh thái hoàn chỉnh cho việc phát triển xe điện, bao gồm cả việc cung cấp các giải pháp sạc điện và ắc quy. Sự gia tăng của các loại xe hybrid (xe sử dụng song song hai nguồn động cơ là động cơ đốt trong và động cơ điện), plug-in hybrid (loại xe kết hợp giữa xe chạy bằng xăng truyền thống và xe chạy bằng điện hoàn toàn) và xe điện thuần túy sẽ giúp giảm lượng khí thải carbon trong ngành giao thông vận tải.
Cần có giải pháp hạn chế tác động đến môi trường của pin xe điện khi hết thời gian sử dụng hữu ích
Phát biểu tại hội thảo, ông Hà Minh Hiệp, quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng cho biết, số lượng xe điện và pin xe điện ngày càng tăng đang đặt ra một thách thức nghiêm trọng đối với các nhà sản xuất, nhà quản lý trong việc quản lý chất thải, cụ thể là giải pháp tái sử dụng, tái chế pin xe điện cuối vòng đời. Tái chế pin mang đến nhiều lợi ích, không chỉ góp phần bảo vệ môi trường sống mà còn mang lại lợi ích kinh tế quan trọng nhờ vào việc thu hồi các loại khoáng sản có giá trị như: coban, niken, lithium... Điều này giảm thiểu việc khai thác liên tục gây áp lực cho các chuỗi cung ứng.
Theo ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, do nhu cầu về xe điện và pin xe điện tăng đồng thời nên nhu cầu về khối lượng đáng kể nguyên liệu thô quan trọng cũng tăng theo. Để hạn chế tác động đến môi trường của pin xe điện khi hết thời gian sử dụng hữu ích, Việt Nam cần tối đa hóa giá trị sản phẩm bằng cách tái sử dụng, tái sản xuất, tái chế tất cả thành phần liên quan.
Ông Patrick Haverman chia sẻ, các cách tiếp cận chính sách kinh tế tuần hoàn có thể tạo cơ hội kinh doanh cho nhà sản xuất pin xe điện, nhà cung cấp bên thứ ba và những bên liên quan khác trong chuỗi cung ứng công nghiệp. Các chính phủ có thể tạo ra một môi trường thuận lợi bằng cách phát triển những chính sách và quy định, giải quyết các nhu cầu xây dựng năng lực, củng cố khung thể chế, thiết lập mạng lưới tái chế và tái xử lý vật liệu, đồng thời khuyến khích phát triển ngành công nghiệp ô tô hiệu quả hơn. Thúc đẩy việc cung cấp hướng dẫn kỹ thuật về quản lý pin và pin thứ cấp nhằm tạo cơ sở kỹ thuật cho các nhà sản xuất, tổ chức tái chế và nhà quản lý nghiên cứu, phát triển phương pháp quản lý phù hợp cho giai đoạn cuối vòng đời của xe điện.
Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu cũng chia sẻ những kinh nghiệm về cách xử lý pin xe điện cuối vòng đời tại châu Âu, Nhật Bản và một số nước châu Á, từ đó đưa ra khuyến nghị với Việt Nam. Trong đó, ông Winter Ho, kỹ sư cao cấp của UL Solutions Taiwan đề xuất Việt Nam nên phát triển một chiến lược để hỗ trợ việc tái sử dụng pin, bao gồm việc sử dụng các tiêu chuẩn như UL 1974 và tiêu chuẩn IEC đang được phát triển; đồng thời Việt Nam cũng nên tham gia vào việc phát triển tiêu chuẩn quốc tế thông qua các ủy ban kỹ thuật.