Ngày 25/12, tại Hà Nội, báo Công Thương tổ chức hội thảo "Thị trường carbon: Cơ hội và thách thức". Hội thảo cung cấp thông tin về kết quả đạt được trong quá trình giảm phát thải khí nhà kính; thực hiện thị trường carbon, đồng thời thảo luận những vấn đề còn khó khăn; đưa ra các giải pháp thực thi hiệu quả thị trường carbon tại Việt Nam trong thời gian tới.
Tại hội thảo, ông Hoàng Văn Tâm, Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) cho biết, nhằm giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, ngày 30/9/2024, Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký quyết định số 2600/QĐ-BCT ban hành Kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực năng lượng và quá trình công nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương đến năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030.
Mục tiêu tổng quát của kế hoạch nhằm giảm phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực năng lượng và quá trình công nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương thực hiện mục tiêu phát thải khí nhà kính theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định của Việt Nam và Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mêtan đến năm 2030, góp phần hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Trong đó, mục tiêu cụ thể đến năm 2025 bằng nguồn lực trong nước giảm ít nhất 8,2% phát thải khí nhà kính so với kịch bản thông thường (BAU - Business as usual), tương ứng với 36,2 triệu tấn CO2 (tương đưng CO2tđ) trong lĩnh vực năng lượng và quá trình công nghiệp. Khi có hỗ trợ của quốc tế thì giảm ít nhất 36,4% phát thải khí nhà kính với kịch bản phát triển thông thường, tương ứng với 160,5 triệu tấn CO2tđ trong lĩnh vực năng lượng và quá trình công nghiệp.
Các đại biểu thảo luận tại hội thảo "Thị trường carbon: Cơ hội và thách thức"
Theo ông Hoàng Văn Tâm, thị trường carbon là vấn đề mới ở Việt Nam, tuy nhiên ở khu vực đã vận hành 10 năm nay. Ông nhấn mạnh, thị trường carbon là hàng hóa không thể sờ, nắm nhưng nó là sản phẩm có giá trị và tiềm năng lớn về cơ hội đầu tư, kinh doanh nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp Việt Nam khi chưa sẵn sàng.
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới đang đưa ra những yêu cầu khắt khe với hàng hóa nhập khẩu, điển hình như Liên minh châu Âu với cơ chế Điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) thì vấn đề sản xuất xanh, giảm phát thải khí nhà kính đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, thách thức hiện nay là doanh nghiệp vẫn chưa hiểu, quan tâm nhiều đến hệ thống giao dịch phát thải (ETS) và thị trường carbon.
Chia sẻ tại tọa đàm, ông Vũ Mạnh Thắng, Ban Năng lượng, Công ty CP Tập đoàn Trường Thành Việt Nam đã nêu những khó khăn của doanh nghiệp khi triển khai thị trường phát thải carbon như: khó khăn về vấn đề pháp lý và chính sách; thách thức về tài chính; hạn chế về công nghệ kỹ thuật; thiếu hụt nhân lực và chuyên môn; khó khăn trong tiếp cận thông tin và thị trường; rủi ro và thị trường và kinh doanh.
Để giải quyết những thách thức trên, ông Vũ Mạnh Thắng cho rằng, cần hoàn thiện khung pháp lý và chính sách thông qua đơn giản hóa các thủ tục hành chính và kiến nghị Chính phủ ban hành các quy định cụ thể, minh bạch; xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính, quỹ môi trường và khuyến khích đầu tư từ những tổ chức quốc tế; nâng cao công nghệ và kỹ thuật thông qua đầu tư vào công nghệ sản xuất sạch hơn và áp dụng quản lý năng lượng hiệu quả; phát triển nguồn nhân lực thông qua tổ chức đào tạo, hội thảo nâng cao kiến thức...
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần phối hợp với các cơ quan chức năng để đóng góp ý kiến, kiến nghị việc ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể liên quan đến thị trường carbon. Điều này giúp doanh nghiệp hiểu rõ các quy định, trách nhiệm và quyền lợi của mình; đồng thời cần chủ động tìm kiếm và hợp tác với các tổ chức tài chính quốc tế, quỹ khí hậu và nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến lĩnh vực giảm phát thải. Tận dụng các chương trình hỗ trợ tài chính, kỹ thuật từ các tổ chức như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Quỹ khí hậu xanh (GCF) để tiếp cận nguồn vốn và công nghệ tiên tiến.
Ông Thắng cho rằng, doanh nghiệp cần đánh giá và nâng cấp các thiết bị, dây chuyền sản xuất để tăng hiệu quả năng lượng, giảm tiêu hao nguyên liệu và phát thải. Áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 50001 về quản lý năng lượng, giúp tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng trong doanh nghiệp. Triển khai hệ thống giám sát liên tục phát thải khí nhà kính giúp doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh và cải thiện hiệu suất môi trường. Ngoài ra, doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá rủi ro liên quan đến biến động giá carbon, thay đổi chính sách và thị trường, từ đó xây dựng các biện pháp phòng ngừa.