Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết, Việt Nam và Nhật Bản đã ký kết triển khai Cơ chế JCM từ năm 2013, gia hạn vào năm 2017 với thời hạn thực hiện đến hết năm 2020. Để tiếp tục triển khai JCM trong giai đoạn sau, Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản cũng đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác về tăng trưởng carbon thấp vào năm 2021.
Giống với Nhật Bản, Việt Nam cũng cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) vào năm 2050 và đã nghiêm túc triển khai cam kết này. Cụ thể, quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính đã được đưa vào Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và có hiệu lực từ năm 2021. Việt Nam cũng đang xây dựng đề án Phát triển thị trường carbon và sẽ thí điểm từ năm 2025, chính thức hoạt động từ năm 2028. Việt Nam đã có khuôn khổ pháp lý về tín chỉ carbon; những thí điểm, thử nghiệm trong Cơ chế JCM đã được luật định.
Quang cảnh cuộc họp
Theo Phó Đại sứ Ishikawa Isamu, Cơ chế JCM phù hợp với khuôn khổ của Điều 6 Thỏa thuận Paris và có thể đóng góp tích cực cho việc thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam và Nhật Bản. Phía Nhật Bản mong muốn tiếp tục hợp tác với Việt Nam để phát triển Cơ chế JCM, đồng thời đẩy nhanh tiến độ phê duyệt các dự án đã đăng ký. Đây là cơ hội để thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác giữa hai quốc gia, tiếp tục mối quan hệ tốt đẹp hướng tới mục tiêu Net Zero.
Tại buổi làm việc, Ủy ban hỗn hợp đã thống nhất ban hành tín chỉ carbon cho 9 dự án đã đăng ký thực hiện trong giai đoạn năm 2013 – 2020. Đại diện Bộ Môi trường Nhật Bản cho biết, tín chỉ cấp cho các dự án đều dựa trên kết quả giảm phát thải trước năm 2021 nên sẽ không ảnh hưởng đến mục tiêu giảm phát thải bắt buộc của Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030 theo Thỏa thuận Paris.
Theo ông Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường), để việc triển khai Cơ chế JCM cho giai đoạn từ nay đến năm 2030 phù hợp với quy định của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu và đảm bảo tuân thủ quy định của hai nước Việt Nam – Nhật Bản, Cục Biến đổi khí hậu đề xuất cần ký kết thỏa thuận hợp tác thực hiện Cơ chế JCM theo Luật Điều ước quốc tế để có căn cứ triển khai.
Về tỷ lệ phân bổ tín chỉ carbon từ các dự án theo Cơ chế JCM trong giai đoạn 2021 – 2030, đại diện các Bộ: Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải đề nghị Ủy ban hỗn hợp cân nhắc, tính toán đưa vào thêm các yếu tố liên quan đến nguồn lực tại Việt Nam phục vụ triển khai dự án, có xét đến tính đặc thù của từng dự án trong các ngành, lĩnh vực cụ thể.
Đại diện Bộ Môi trường, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản cũng chia sẻ về các chương trình tăng cường hỗ trợ hợp tác cho các nước tham gia Cơ chế JCM, tập trung vào tăng cường năng lực, phát triển dự án, triển khai dự án và giám sát, đánh giá giảm phát thải; tình hình thực hiện Điều 6 của Thỏa thuận Paris tại Nhật Bản và tiềm năng của Cơ chế JCM.
Theo ông Ishikawa Isamu, Nhật Bản mong muốn thông qua Cơ chế JCM để đạt được mục tiêu giảm 46% phát thải khí nhà kính vào năm 2030, tiến tới Net Zero vào năm 2050. Trên cơ sở hợp tác giữa hai nước, các dự án JCM có thể đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.
Thứ trưởng Lê Công Thành hoan nghênh những đề xuất của phía Nhật Bản và cho rằng, việc mở rộng những lĩnh vực thực hiện theo Cơ chế JCM phù hợp với lĩnh vực mà Chính phủ Việt Nam quan tâm. Việt Nam sẽ tiếp tục học hỏi kinh nghiệm của Nhật Bản và kỳ vọng những hỗ trợ từ Cơ chế JCM sẽ đem lại những kết quả tốt đẹp hơn nữa.
Theo kế hoạch, lễ ký kết thỏa thuận hợp tác triển khai Cơ chế JCM giữa hai nước Việt Nam và Nhật Bản sẽ diễn ra trong tháng 6/2025, theo quy định Luật Điều ước quốc tế.