Hiện nay, trên địa bàn thành phố Hà Nội có hơn 5,7 triệu xe máy (khoảng 2,5 triệu xe máy cũ đăng ký trước năm 2000) và trên 730.000 xe ô tô (chưa tính nhiều phương tiện từ ngoại tỉnh) thường xuyên tham gia giao thông trên địa bàn. Khí thải từ các phương tiện, đặc biệt là phương tiện cũ nát, và các chất khác gia tăng theo thời gian và ngày càng vượt quá giới hạn cho phép. Các chất ô nhiễm ảnh hưởng tới chất lượng môi trường không khí đô thị, đồng thời tác động trực tiếp tới sức khỏe của cộng đồng dân cư trên địa bàn Hà Nội.
Theo nghiên cứu của Viện Khoa học và Công nghệ giao thông vận tải, việc kiểm tra khí thải, bảo dưỡng không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm không khí, tiết kiệm nhiên liệu mà còn nâng cao an toàn giao thông. Cụ thể, chỉ với việc bảo dưỡng xe mô tô, xe gắn máy như thay lọc gió, dầu bôi trơn, bugi và điều chỉnh tốc độ cầm chừng cho thấy nồng độ CO và HC thử tại chế độ không tải giảm so với trước bảo dưỡng lần lượt là 42% và 45%, tiêu thụ nhiên liệu giảm 7%.
Xe mô tô, xe gắn máy cũ thải một lượng lớn khí thải độc hại ra môi trường
Do dó, để hạn chế đến mức thấp nhất ô nhiễm môi trường từ các phương tiện giao thông, trong giai đoạn 2021 - 2022, thành phố sẽ tiến hành đo kiểm khí thải từ các xe máy cũ đang lưu hành trên địa bàn thành phố; điều tra, thu thập thông tin liên quan thông qua bảng hỏi, phỏng vấn; xác định và thí điểm các giải pháp ưu tiên về kiểm soát khí thải giao thông đối với xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành tại một số khu vực nhằm cải thiện môi trường không khí.
Trên địa bàn thành phố hiện có 06 quận có trạm đo kiểm khí thải bao gồm: Hoàn Kiếm, Cầu Giấy, Hai Bà Trưng, Đống Đa, Hà Đông, Thanh Xuân. Các trạm trên sẽ chủ động phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức các buổi tập huấn, hướng dẫn thực hiện khảo sát, thu thập thông tin và huy động các chủ phương tiện tham gia đo kiểm khí thải.
Thành phố cũng sẽ tổ chức tham vấn với chính quyền cấp huyện; các nhóm cộng đồng và dân cư về vấn đề kiểm soát khí thải giao thông đối với xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành liên quan đến ô nhiễm môi trường; lập báo cáo trình các cấp, bao gồm khuyến nghị chính sách và một số giải pháp phù hợp với thành phố về kiểm soát khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy.
Các hoạt động trên sẽ giúp định hướng các giải pháp về cơ chế, chính sách gắn kết giao thông và bảo vệ môi trường, sức khỏe (giao thông bền vững); xây dựng các cơ sở khoa học giúp quá trình ra quyết định đối với việc xây dựng, thực thi các chính sách về giao thông bền vững và bảo vệ môi trường...