Nghiên cứu chỉ ra rằng, các khu rừng trên thế giới tạo thành một kho lưu trữ carbon khổng lồ, chứa khoảng 861 gigatons carbon. Khi cây bị chặt, chúng sẽ giải phóng carbon tích trữ vào bầu khí quyển. Kể từ năm 2000, thế giới đã mất khoảng 10% độ che phủ của cây cối, điều này trở thành nguyên nhân chính gây ra sự nóng lên toàn cầu.
Lượng carbon do nạn phá rừng nhiệt đới trong 2 thập kỷ qua đã tăng gấp đôi và tiếp tục tăng, phần lớn là do mở rộng diện tích đất nông nghiệp. Kết quả này trái ngược với các đánh giá trước đây, như Ngân sách Carbon toàn cầu đã cho thấy có sự giảm nhẹ lượng carbon từ nạn phá rừng năm 2021.
Tuy nhiên, khi sử dụng dữ liệu vệ tinh có độ phân giải cao, các số liệu cho thấy, ở Cộng hòa Dân chủ Congo, Indonesia và Brazil đã ghi nhận mức tăng tốc độ mất rừng lớn nhất từ năm 2001 đến năm 2020. Trong khi đó, Nam Mỹ là khu vực có tổng lượng khí thải lớn nhất do hoạt động phát quang rừng Amazon và các hệ sinh thái rừng khác. Kết quả phân tích cũng cho thấy, khoảng 1/5 hoạt động phát quang đất đai ở vùng nhiệt đới diễn ra ở các vùng miền núi, nơi có trữ lượng carbon tương đối cao, đặc biệt là ở châu Á.
Chặt phá rừng làm tăng lượng phát thải khí carbon ở khu vực rừng Amazon
Giáo sư Dominick Spracklen, trường Trái đất và Môi trường thuộc Đại học Leeds (Anh), đồng tác giả của nghiên cứu nhận định: Nạn phá rừng và thất thoát carbon rừng đang gia tăng. Sự gia tăng diễn ra mặc dù đã có các cam kết làm chậm nạn phá rừng như Tuyên bố New York về rừng năm 2014 là giảm 50% tỷ lệ mất rừng vào năm 2020; Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc lần thứ 26 (COP26) với 90% diện tích rừng trên thế giới đã được cam kết ngăn chặn và khắc phục tình trạng mất rừng và suy thoái đất vào năm 2030.
Yu Feng, nghiên cứu sinh tại Đại học Khoa học và Công nghệ miền Nam (Trung Quốc), người dẫn đầu báo cáo cho biết: “Rừng nhiệt đới là kho lưu trữ carbon khổng lồ. Chúng ta phải giảm nạn phá rừng để làm chậm quá trình ấm lên toàn cầu”.
Mặt khác, chăn nuôi gia súc, trồng dầu cọ, đậu nành, ca cao, cao su và cà phê đều là những nguyên nhân hàng đầu gây mất rừng nhiệt đới, phá hủy một số nơi có tính đa dạng sinh học cao nhất trên trái đất, nơi sinh sống của các loài bao gồm báo đốm, con lười, đười ươi, chim toucan và vượn cáo.
Theo đó, chính phủ các nước cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức, trách nhiệm người dân đối với công tác bảo vệ và phát triển rừng; thấy rõ được vai trò đặc biệt quan trọng của rừng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, hệ sinh thái và biến đổi khí hậu.
Ngoài ra, cần bảo vệ và quản lý nghiêm, kết hợp với tăng cường các biện pháp trồng mới, phục hồi, tái sinh rừng tự nhiên; có cơ chế quản lý, giám sát chặt chẽ việc chuyển đổi diện tích rừng, tránh để lợi dụng nhằm trục lợi; không chuyển diện tích rừng tự nhiên hiện có sang mục đích sử dụng khác (trừ các dự án phục vụ cho mục đích quốc phòng, an ninh, hoặc các dự án đặc biệt, cấp thiết do chính phủ quyết định).