Ngày 15/9, tại tỉnh An Giang, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị tổng kết mô hình thí điểm sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ hè thu 2025.
Theo bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), vụ hè thu 2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai 11 mô hình theo Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 với diện tích hơn 543ha, thu hút 355 hộ nông dân tham gia.
Các mô hình đã giúp giảm mạnh lượng giống gieo sạ (giảm 50 - 65%), phân đạm (giảm 31,3%), giảm 1 - 3 lần phun thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời quản lý nước hiệu quả và 100% thu gom rơm rạ để bán hoặc tận dụng làm phân bón.
Năng suất lúa lợi nhuận đạt từ 14,5 triệu đồng/ha đến 36,3 triệu đồng/ha, cao hơn ngoài mô hình 4,6 triệu đồng/ha đến 15,8 triệu đồng/ha. Giá thành sản xuất giảm 326 đồng đến 1.052 đồng/kg lúa tươi.
Việc thực hiện Đề án thí điểm 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao đã giúp tăng năng suất lúa, lợi nhuận tăng, giảm chi phí, giảm phát thải
Tính đến nay, diện tích thực hiện Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao đạt 354.839ha, gấp gần 2 lần kế hoạch, với hơn 200.000 hộ áp dụng ít nhất một tiêu chí canh tác bền vững.
Định hướng vụ đông xuân 2025 - 2026, các địa phương sẽ tiếp tục mở rộng diện tích, đẩy mạnh cơ giới hóa, liên kết doanh nghiệp, hợp tác xã, gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam khẳng định, các mô hình thí điểm cho thấy chi phí giảm, năng suất tăng, phát thải giảm, lợi nhuận tăng. Quan trọng hơn là nông dân đã thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Khi được nhân rộng, đây sẽ là “chìa khóa” để xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững, khẳng định thương hiệu gạo Việt Nam trên trường quốc tế.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam chỉ đạo các địa phương cần tiếp tục nhân rộng mô hình trong vụ đông xuân 2025 - 2026, đảm bảo quy mô sản xuất lớn, đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa, chuyển đổi số trong nông nghiệp. Đồng thời, chú trọng tập huấn cho nông dân, hợp tác xã và đội ngũ cán bộ khuyến nông cộng đồng. Đặc biệt, cần tạo điều kiện để doanh nghiệp cùng đồng hành từ đầu vào đến bao tiêu đầu ra.
Thực hiện thành công Đề án 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 không chỉ là bước đi tất yếu trong tái cơ cấu ngành lúa gạo mà còn là tiền đề quan trọng để xây dựng thương hiệu gạo Việt vững vàng trên thị trường quốc tế. Khi sản xuất được tổ chức theo quy trình chuẩn, gắn với tiêu chuẩn môi trường và đáp ứng yêu cầu người tiêu dùng toàn cầu, hạt gạo Việt sẽ có vị thế xứng đáng, mang lại lợi ích kép: vừa bảo vệ môi trường vừa nâng cao đời sống nông dân.