Các nhà khoa học cảnh báo, lịch sử về tuyệt chủng hàng loạt có thể lặp lại trong tương lai
Cụ thể, các tác giả phát hiện ra rằng, tất cả các giai đoạn lịch sử của hiện tượng nóng lên toàn cầu cực độ đã gây ra sự nở hoa của tảo nước ngọt độc hại, tồn tại trong hàng trăm thiên niên kỷ. Các nhà khoa học cho rằng, sự gia tăng của những vi khuẩn có hại này hiện có thể sẽ xảy ra một lần nữa.
Để phân tích hiện tượng này, các nhà khoa học đã nghiên cứu các bản ghi hóa thạch, trầm tích và hóa chất trong đá xung quanh lưu vực Sydney, Australia. Khi làm như vậy, họ đã phát hiện ra sự gia tăng lớn của tảo cực nhỏ và vi khuẩn lam ngay sau EPE, với các đợt nở hoa lặp đi lặp lại kéo dài khoảng 100.000 năm.
Trong những trường hợp bình thường, những vi khuẩn như thế này giúp các hệ sinh thái dưới nước phát triển mạnh bằng cách cung cấp oxy cho nước. Tuy nhiên, khi nở hoa theo hình xoắn ốc ngoài tầm kiểm soát, chúng có tác dụng ngược lại, làm cạn kiệt oxy và giải phóng chất độc khiến môi trường trở nên khó chịu với tất cả các dạng sống khác.
Theo các tác giả nghiên cứu, việc chuyển đổi các vùng nước ngọt thành bùn độc hại đã ngăn cản các hệ sinh thái phục hồi trong khoảng 3 triệu năm sau EPE.
Họ tiếp tục giải thích rằng, đợt nở hoa tàn khốc này được kích hoạt bởi một cơn bão hoàn hảo làm tăng tốc độ phát thải khí nhà kính và nhiệt độ toàn cầu cao hơn do hoạt động của núi lửa, kết hợp với dòng chảy chất dinh dưỡng vào các vùng nước ngọt. Thành phần thứ ba này xảy ra khi cháy rừng và hạn hán dẫn đến nạn phá rừng hàng loạt, khiến các hợp chất trong đất thấm vào đường nước.
Hơn nữa, các tác giả nhận thấy hiện tượng này không phải chỉ xảy ra một lần, và xảy ra trong mọi cuộc tuyệt chủng hàng loạt ngoại trừ cuộc tuyệt chủng nổi tiếng cuối kỷ Phấn trắng đã xóa sổ loài khủng long. Xảy ra cách đây 66 triệu năm, sự kiện do tiểu hành tinh này điều khiển đã không tạo ra sự gia tăng đủ khí nhà kính để gây ra một đợt nở hoa lớn của tảo.
Tuy nhiên, tác giả nghiên cứu Tracy Frank nói rằng, biến đổi khí hậu do con người hiện đại có khả năng tái tạo các điều kiện cần thiết cho một sự kiện nở hoa như vậy. Do đó có thể gây ra một thảm họa sinh thái lớn.
Các nhà nghiên cứu tính toán nhiệt độ nước tối ưu cho sự phát triển của những loài tảo có hại này là từ 20 đến 32°C (68-89,6°F). Đáng lo ngại, các mô hình biến đổi khí hậu hiện tại dự đoán nhiệt độ không khí bề mặt lục địa mùa hè ở vĩ độ trung bình sẽ rơi vào phạm vi này vào cuối thế kỷ này. Thêm vào phương trình này là sự gia tăng đáng chú ý gần đây của các vụ cháy rừng, có khả năng thúc đẩy những đợt nở hoa này bằng cách cho phép các chất dinh dưỡng trong đất rò rỉ ra sông và hồ.
Nói một cách đơn giản, các tác giả nghiên cứu nói rằng “những phát hiện của chúng tôi từ hồ sơ địa chất sâu nhấn mạnh những cảnh báo này và đưa ra dự đoán đáng lo ngại về hậu quả lâu dài của việc tiếp tục nóng lên và phá rừng”.
Sự kiện tuyệt chủng lớn nhất trong lịch sử Trái đất xảy ra khoảng 252 triệu năm và được gọi là sự kiện cuối kỷ Permi (EPE), hay Đại diệt vong. Được tạo ra bởi sự gia tăng mạnh mẽ của hoạt động núi lửa, EPE có liên quan đến sự gia tăng mạnh về mức độ carbon dioxide và nhiệt độ toàn cầu và được cho là đã xóa sổ khoảng 90% tất cả các loài trên hành tinh.