Tỉnh Lào Cai hiện có hơn 53.000ha quế, được trồng tại 100 xã, phường, thị trấn của tỉnh, trong đó vùng trọng điểm quế tại các huyện vùng thấp là: Bảo Yên, Bắc Hà, Văn Bàn và Bảo Thắng, với hơn 48.000ha; trong đó có 3.671ha được công nhận vùng quế hữu cơ. Hàng năm, Lào Cai sản xuất khoảng 5.100 tấn vỏ khô, 51.000 tấn cành lá để chế biến tinh dầu quế, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, châu Âu và Mỹ, ngoài ra còn thu gỗ, hạt giống... tổng giá trị đạt khoảng 760 tỷ đồng.
Tuy nhiên, năng suất quế của Lào Cai còn thấp do người dân mới chỉ trồng quế theo kiến thức bản địa, chưa áp dụng đúng các biện pháp kỹ thuật để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm quế; chuỗi cung ứng chưa được tổ chức chặt chẽ, năng lực tiếp thị và hiểu biết thị trường yếu. Việc tiếp cận thị trường xuất khẩu quốc tế vẫn còn nhiều khó khăn; thị phần thị trường giá trị cao còn hạn chế. Diện tích quế hữu cơ bắt đầu phát triển nhưng còn rất ít, sản phẩm chưa đa dạng; chuỗi cung ứng chưa được tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả, đặc biệt là việc hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã để kết nối với các doanh nghiệp.
Nâng cao và phát triển bền vững chuỗi giá trị cây quế ở Lào Cai
Phát biểu tại lễ phát động, ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa tỉnh nhấn mạnh, hiện nay, cây quế đã và đang phát triển mạnh, được trồng tại 100/152 xã, phường, thị trấn của tỉnh, với trên 53.000ha. Cây quế bước đầu đem lại thu nhập khá cho người trồng quế. Tuy nhiên, khâu tổ chức sản xuất của ngành hàng quế và năng lực tiếp thị, tìm hiểu thị trường còn hạn chế, chuỗi cung ứng chưa được tổ chức chặt chẽ; diện tích quế hữu cơ bắt đầu phát triển nhưng còn ít, sản phẩm chưa đa dạng.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa sản phẩm quế Lào Cai chiếm lĩnh thị trường cao cấp trong và ngoài nước, cần có sự vào cuộc tích cực của các tổ chức chính trị xã hội, các cấp, ngành, địa phương, các tổ chức, cá nhân và người dân thực hiện thi đua sản xuất, chế biến quế theo hướng hữu cơ. Cùng với đó, cần xây dựng chuỗi liên kết chặt chẽ trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, đa dạng hóa các sản phẩm quế; xây dựng vùng nguyên liệu quế đạt chuẩn hữu cơ phục vụ thị trường cao cấp (châu Âu, Mỹ…), từ đó nâng cao giá trị cây quế, nâng cao thu nhập cho người dân.
Hướng tới mục tiêu xây dựng thương hiệu vùng quế hữu cơ, phát triển ngành quế theo chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng và tìm đầu ra thuận lợi hơn cho các sản phẩm từ quế, tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận 3 nội dung chính, với 6 giải pháp về giống, vùng nguyên liệu, khoa học kỹ thuật, chế biến và tiêu thụ…
Để ngành hàng quế phát triển bền vững, nhiều ý kiến cho rằng cần xác định thị trường sản phẩm, sản xuất ra các sản phẩm theo yêu cầu của thị trường. Có cơ chế chính sách phù hợp và làm tốt công tác truyền thông để thay đổi nhận thức của người dân. Có sự tham gia của doanh nghiệp làm cầu nối giữa hợp tác xã và thị trường xuất khẩu. Đẩy mạnh hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã để thúc đẩy liên kết giữa các hộ nông dân tạo vùng nguyên liệu và tạo sự liên kết với doanh nghiệp trong tiêu thụ. Có cơ chế, chính sách phù hợp khuyến khích doanh nghiệp vào đầu tư.
Đặc biệt, tỉnh Lào Cai cần xây dựng chỉ dẫn địa lý cho vùng quế hữu cơ của các địa phương; thành lập hiệp hội trồng quế, sản xuất và chế biến quế, đồng thời nâng cao vai trò quản lý nhà nước đối với các cơ sở chế biến tinh dầu, tránh sự phát triển ồ ạt dẫn đến việc cạnh tranh thu mua sản phẩm không lành mạnh. Ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn cần quản lý chặt chẽ nguồn giống quế, tổ chức các lớp chuyển giao công nghệ sản xuất, chế biến các sản phẩm từ quế, hướng dẫn người dân các biện pháp phòng, trừ dịch bệnh trên cây quế.