Tiềm năng, lợi thế về phát triển dược liệu ở Hà Giang
Hà Giang là tỉnh miền núi địa đầu của Tổ quốc, có nhiều vùng có độ cao, khí hậu đặc thù có thể trồng được nhiều cây dược liệu mà các tỉnh vùng thấp, vùng đồng bằng không trồng được. Tỉnh còn có diện tích rừng đặc dụng, phòng hộ lớn có nhiều loài thảo dược và cũng có thể trồng được nhiều loài dược liệu dưới tán rừng.
Đặc biệt, dải núi Tây Côn Lĩnh và cao nguyên đá Đồng Văn đã tạo thành 3 tiểu vùng mang đặc điểm khác nhau và kiểu thời tiết á nhiệt đới và ôn đới phù hợp với phát triển cây dược liệu.
Theo thống kê, Hà Giang hiện có trên 1.560 loài dược liệu, thuộc 824 chi, 202 họ, chiếm hơn 39% số loài dược liệu của cả nước; 51 loài cây thuốc quý, hiếm nằm trong Sách đỏ Việt Nam; 97 loài nằm trong diện bảo tồn cấp quốc gia. Toàn tỉnh có trên 10.800ha dược liệu, phân bố ở hầu hết các huyện, thành phố.
Thời gian gần đây, với định hướng và các chính sách mạnh mẽ trong việc xác định phát triển dược liệu của tỉnh đã tạo thuận lợi và thu hút nhiều doanh nghiệp và người dân tham gia sản xuất, chế biến dược liệu với quy mô, sản lượng ngày càng lớn.
Thu hút doanh nghiệp và người dân tham gia sản xuất, chế biến dược liệu
Bên cạnh đó, các dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn có nhiều kinh nghiệm trong chế biến thuốc và chữa bệnh bằng phương pháp cổ truyền, đặc biệt là dân tộc Dao đỏ cũng là một lợi thế cho sự phát triển của dược liệu Hà Giang…
Phát triển dược liệu trên vùng cao nguyên đá
Từ định hướng phát triển cây dược liệu của tỉnh, mỗi địa phương cũng chủ động thực hiện nhiều biện pháp phát huy lợi thế về thổ nhưỡng, khí hậu để phát triển trồng cây dược liệu. Tỉnh đã quy hoạch vùng sản xuất dược liệu, có chính sách hỗ trợ và đã thu hút nhiều doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh đến đầu tư trồng và chế biến dược liệu.
Qua kết quả khảo sát của Bộ Y tế, Viện Dược liệu và Viện Rau quả Trung ương cho thấy: vùng khí hậu á nhiệt đới, thổ nhưỡng chủ yếu là các loại đất xám ở các huyện vùng cao của tỉnh Hà Giang rất phù hợp để trồng cây dược liệu. Những giống cây dược liệu đầu tiên được trồng thử nghiệm tại đây là: thảo quả, hương thảo, ấu tẩu, giảo cổ lam, atiso, bạch chỉ... đã sinh trưởng và phát triển tốt trên vùng cao nguyên đá.
Xác định đây là loại cây có giá trị kinh tế cao, trong những năm gần đây, cấp ủy, chính quyền địa phương đã và đang có nhiều hoạt động nhằm bảo tồn và phát triển mở rộng diện tích trồng cây dược liệu. Hiện nay, cây dược liệu được trồng chủ yếu ở các xã: Phố Cáo, Phố Là, Ma Lé, Sủng Là, Sảng Tủng, thị trấn Phố Bảng...
Các mô hình trồng cây dược liệu ở Đồng Văn mang hiệu quả mang lại khá rõ nét. Cây dược liệu trồng ở nơi không khí trong lành, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nên có hoạt tính cao, an toàn và cho giá trị lớn, nâng cao thu nhập cho người dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương.
Nhằm khai thác lợi thế của tự nhiên, đa dạng hóa nền sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập cho người dân, tăng tính bền vững hệ sinh thái rừng, Đảng bộ huyện Yên Minh đã đưa cây dược liệu danh sách những cây trồng chính để tập trung tổ chức thực hiện trong Nghị quyết chuyên đề về "phát triển chăn nuôi và các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với du lịch trên địa bàn huyện, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030".
Giai đoạn 2021 - 2025, huyện xác định mục tiêu trồng mới trên 500ha cây dược liệu, đảm bảo duy trì diện tích dược liệu đạt trên 650ha. Bên cạnh đó, đưa một số cây dược liệu mới có giá trị kinh tế cao vào sản xuất thực nghiệm để đánh giá, lựa chọn và nhân rộng.
Hiện nay, huyện tiếp tục nâng cao hơn nữa vai trò lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của cấp ủy, chính quyền cơ sở, chú trọng phát triển cây dược liệu. Khuyến khích, hỗ trợ nhân dân mở rộng diện tích cây dược liệu; tạo điều kiện thuận lợi cho các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp tiếp cận với các nguồn vốn ưu đãi để đầu tư phát triển dược liệu, nhất là đầu tư áp dụng công nghệ cao trong chế biến, chiết xuất dược liệu… tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Với định hướng đúng và giải pháp phát triển lâu dài, việc phát triển cây dược liệu trên địa bàn tỉnh Hà Giang sẽ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của cây dược liệu, mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân địa phương và sự phát triển bền vững của tỉnh.