Phát biểu tại hội nghị, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải TPHCM Bùi Hòa An cho biết, TPHCM có mạng lưới giao thông đường thủy khá phát triển với tổng chiều dài 913km (bằng 50% đường bộ) bao gồm 101 tuyến (11 tuyến hàng hải, 5 tuyến đường thủy quốc gia, 83 tuyến đường thủy địa phương và 2 tuyến đường thủy chuyên dùng).
Hiện nay, TPHCM đã hình thành các tuyến vận tải hành khách kết hợp du lịch đường thủy như: tuyến buýt đường thủy số 1 từ bến Bạch Đằng (quận 1) đi bến Linh Đông (thành phố Thủ Đức); tuyến vận tải hành khách bằng tàu cao tốc từ bến Bạch Đằng đi Củ Chi, Thủ Dầu Một (Bình Dương); tuyến vận tải hành khách bằng tàu cao tốc từ bến Bạch Đằng đi Vũng Tàu; tuyến du lịch bằng du thuyền, tàu nhà hàng, ẩm thực giải trí về đêm trên sông Sài Gòn đoạn từ hạ lưu sông đến Mũi Đèn Đỏ; tuyến các thuyền nhỏ hướng dẫn tham quan du lịch nội đô trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè.
Ngoài ra, thành phố còn có các tuyến vận tải hành khách du lịch đi theo hợp đồng chuyến từ các tuyến ở trung tâm thành phố đi Nhà Bè, Cần Giờ, Củ Chi, Đồng Nai, Bình Dương và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
Phát triển du lịch kết hợp vận tải hành khách bằng đường thủy
Theo báo cáo của Sở Du lịch TPHCM, 11 tháng qua, TPHCM đón 3,1 triệu lượt khách quốc tế và 27,9 triệu lượt khách nội địa; tuy nhiên, khách đi bằng đường thủy chỉ có 342.800 lượt khách, chiếm 1,14% tổng khách du lịch. Sự phát triển của hệ thống đường thủy hiện còn chưa tương xứng với tiềm năng.
Về tình trạng này, bà Nguyễn Thị Thanh Thảo, Trưởng phòng Quy hoạch phát triển tài nguyên du lịch, Sở Du lịch TPHCM cho biết, Sở Du lịch đã tham mưu UBND Thành phố ban hành Kế hoạch 3546 về phát triển du lịch đường thủy trên địa bàn. Tuy nhiên, các sản phẩm du lịch đang rất hạn chế, chưa phong phú như những địa phương ở các quốc gia lân cận.
Theo Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường, để tận dụng hết lợi thế, tiềm năng phát triển du lịch đường thủy, cần tuân thủ nguyên tắc trong quá trình thực hiện, luôn đặt vận tải hành khách công cộng đường thủy nội địa trong tổng thể để không tách rời khỏi giao thông đường bộ, công tác quy hoạch của thành phố và định hướng phát triển của đô thị.
Không nên làm dàn trải, cần lựa chọn, ưu tiên những dự án quan trọng, mang tính động lực, đột phá, mang tính đòn bẩy cho sự phát triển của thành phố, đảm bảo pháp lý với tinh thần khẩn trương và có kết quả cụ thể.
Trên cơ sở các nguyên tắc đó, Sở Giao thông vận tải và Sở Du lịch cần phải làm việc với các quận, huyện, thành phố Thủ Đức để có đề xuất với UBND TPHCM phê duyệt các vấn đề về quy hoạch phát triển du lịch đường thủy; rà soát các cơ chế, chính sách về sử dụng, quản lý hành lang các kênh, sông, rạch; cơ chế khai thác sản phẩm du lịch mới trên sông, kênh, rạch… Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền, truyền thông, ứng dụng công nghệ mới, số hóa, chuyển đổi số trong quá trình thực hiện.