Theo dự báo, xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2024 - 2025 trên địa bàn tỉnh Tiền Giang có khả năng ở mức xấp xỉ hoặc cao hơn so với mùa khô năm 2022 - 2023, khả năng ảnh hưởng đến vụ Đông Xuân 2024 - 2025 ở vùng dự án ngọt hóa Gò Công và diện tích vườn cây ăn trái ở các huyện phía Tây; nguy cơ dẫn đến tình trạng thiếu nước ngọt làm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân ở các địa phương phía Đông của tỉnh.
Để chủ động phòng, chống hạn, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh và chủ động phòng, chống cháy rừng trong mùa khô năm 2024 - 2025 trên địa bàn đạt hiệu quả cao, UBND tỉnh Tiền Giang yêu cầu các Sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh chủ động tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao về công tác phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn và cháy rừng của ngành, cấp mình; thường xuyên tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến nhân dân về diễn biến phức tạp của tình hình thời tiết để chủ động ứng phó với tinh thần tích cực, khẩn trương, cảnh giác cao, nhất là diễn biến của hạn, xâm nhập mặn và cháy rừng trong mùa khô năm 2024 - 2025.
Tổ chức thực hiện nhiệm vụ về công tác phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh Tiền Giang
Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, tăng cường kiểm tra và lập kế hoạch duy tu, sửa chữa, nâng cấp các công trình ngăn mặn, dẫn và trữ nước ngọt để chủ động đáp ứng kịp thời công tác ngăn mặn, dẫn và trữ nước ngọt, chủ động đáp ứng kịp thời công tác phòng, chống hạn và xâm nhập mặn. Đặc biệt, các huyện phía Đông phải chủ động lập kế hoạch, phương án phòng, chống, ứng phó với hạn, xâm nhập mặn, cháy rừng vào mùa khô 2024 - 2025 chi tiết, cụ thể cho từng vùng, khu vực dự án, từng địa phương, đơn vị để chủ động ứng phó kịp thời, hiệu quả khi có tình huống xấu xảy ra theo phương châm “4 tại chỗ”.
UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị có liên quan và UBND cấp xã trong công tác phòng, chống hạn, xâm nhập mặn. Trong đó, tổ chức kiểm tra hệ thống công trình thủy lợi, lập kế hoạch duy tu sửa chữa nâng cấp công trình ngăn mặn, dẫn và trữ ngọt; bảo trì, bảo dưỡng giếng khoan dự phòng phục vụ sản xuất đã được tỉnh đầu tư trong nhiều năm qua để đưa vào vận hành kịp thời khi có tình huống xấu xảy ra. Rà soát khu vực có khả năng thiếu nước, hạn hán, mặn xâm nhập để chủ động xây dựng kế hoạch, phương án phòng, chống hạn, mặn xâm nhập bảo vệ sản xuất vụ Đông Xuân năm 2024 - 2025 và vụ Xuân Hè năm 2025; triển khai biện pháp gieo trồng hợp lý, quan tâm giải pháp cấp nước, trữ nước cho sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho người dân.
Tăng cường kiểm tra đồng ruộng, tổ chức phân phối nước chặt chẽ và linh hoạt đảm bảo sử dụng nước hiệu quả. Trên cơ sở khả năng cân đối nguồn nước, có biện pháp hướng dẫn người dân gieo trồng, bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý. Đối với vùng không đảm bảo nguồn nước tưới cho suốt vụ, phải khuyến cáo người dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng lựa chọn loại cây phù hợp với điều kiện của địa phương.
Thường xuyên thông báo cho nhân dân biết tình hình hạn, xâm nhập mặn để người dân chủ động chuẩn bị phương tiện bơm và tổ chức tốt việc bơm tưới phục vụ sản xuất trong mùa khô. Tuyên truyền, vận động nhân dân, cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn giữ gìn vệ sinh nguồn nước, bảo vệ môi trường, không xả rác thải, nước thải chưa qua xử lý vào nguồn cung cấp nước nhằm hạn chế tình trạng gây ô nhiễm nguồn nước, bố trí nguồn lực đảm bảo xử lý kịp thời các tình huống xấu về môi trường trên địa bàn, nhất là môi trường nước mặt trong vùng dự án ngọt hóa Gò Công và dự án Phú Thạnh - Phú Đông.
Chủ động sử dụng ngân sách địa phương để thực hiện sửa chữa các công trình cống, đập, nạo vét tuyến kênh, rạch đã được bố trí kinh phí trong năm 2024; đồng thời chủ động bố trí nguồn ngân sách cấp huyện được phân cấp quản lý theo quy định để lập hồ sơ đầu tư nạo vét các tuyến kênh, rạch theo phân kỳ đầu tư năm 2025 đã được UBND tỉnh phê duyệt danh mục và nguồn kinh phí thực hiện đầu tư nạo vét các tuyến kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2023 - 2025 để trữ nước; chuẩn bị sẵn sàng máy bơm để bơm chuyền cứu lúa. Bảo dưỡng, duy tu, sửa chữa công trình thủy lợi phục vụ công tác phòng, chống hạn, mặn đảm bảo sản xuất, không để tình trạng kênh, mương bồi lắng gây thiếu nước tưới. Đối với khu vực có cao trình mặt ruộng thấp (từ +0,3 - +0,5m) phải tổ chức tôn cao bờ bao, bờ thửa để bảo vệ vùng trũng khi hệ thống kênh làm nhiệm vụ tích trữ nước. Biểu dương, khuyến khích những địa phương, tổ chức, cá nhân có đề xuất, sáng kiến về phòng, chống, ứng phó với hạn, mặn hiệu quả.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang có nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Tiền Giang, Viện Khoa học thủy lợi miền Nam và Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Tiền Giang thường xuyên theo dõi diễn biến hạn mặn, đặc biệt là hướng xâm nhập mặn từ phía sông Vàm Cỏ (tỉnh Long An) và sông Hàm Luông (tỉnh Bến Tre). Thông báo tình hình diễn biến mặn, mực nước và vận hành công trình trong ngày trên bản tin Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh để nhân dân biết chủ động sản xuất; theo dõi chặt chẽ diễn biến nguồn nước trên sông, kênh, rạch và nguồn nước trữ nội đồng để thông báo kịp thời cho các Sở, ban, ngành tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố, đơn vị có liên quan và nhân dân biết để có biện pháp chỉ đạo, đối phó. Phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo thực hiện lịch thời vụ theo hướng né rầy, né mặn, hướng dẫn, tập huấn cho nông dân các địa phương về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc và bảo vệ cây trồng phù hợp với tình hình nguồn nước trong mùa khô. Điều chỉnh, khuyến cáo lịch thời vụ cho từng tiểu vùng, có giải pháp về cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi cho phù hợp với điều kiện của từng tiểu vùng.