Hội nghị nhằm đánh giá tình hình thị trường lúa gạo trong nước và quốc tế, tìm ra các giải pháp phù hợp để ổn định, phát triển bền vững ngành lúa gạo trong thời gian tới. Hội nghị cũng mong muốn lắng nghe các ý kiến, đề xuất từ các Bộ, ngành, các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp xuất khẩu và các địa phương để xây dựng những giải pháp hiệu quả, thực tế, đồng bộ. Sau hội nghị này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổng hợp các ý kiến và trình Thủ tướng Chính phủ để ban hành một công điện khẩn chỉ đạo về lĩnh vực này.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 2 tháng đầu năm 2025, tình hình thị trường lúa, gạo thế giới có nhiều biến động, nhất là sau khi Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo và bắt đầu xuất khẩu trở lại từ tháng 9/2024, dẫn đến nguồn cung tăng mạnh, trong khi nhu cầu tăng chậm hơn. Từ đó, làm mất cân đối cung cầu, giá cả giảm mạnh, ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình sản xuất và xuất khẩu lúa gạo của Việt Nam. Cụ thể, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam 2 tháng đầu năm đạt 1,1 triệu tấn, thu về 613 triệu USD, tăng 5,9% khối lượng nhưng giảm 13,6% giá trị so với cùng kỳ năm 2024.
Nỗ lực phát triển bền vững ngành lúa gạo. (Ảnh minh họa)
Tại cuộc họp, các đại biểu đã tập trung thảo luận, đề xuất nhiều giải pháp ứng phó với những khó khăn trong sản xuất, xuất khẩu gạo trước mắt cũng như về lâu dài. Theo đó, cần tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường. Thực hiện tốt các chính sách thuế, tín dụng. Thường xuyên theo dõi chặt chẽ tình hình thị trường, nhất là thị trường truyền thống để kịp thời có giải pháp ứng phó. Cải thiện hệ thống kho bãi, bảo quản, hạ tầng giao thông, logistics để giảm chi phí bảo quản, vận chuyển. Nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm…
Trước dự báo tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm 2025 tiếp tục gặp khó khăn, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại vào các thị trường lớn như EU, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản… duy trì những thị trường truyền thống và mở rộng thị trường mới như Trung Đông, châu Phi. Thay đổi cơ cấu sản xuất và chất lượng, giảm diện tích lúa năng suất thấp, tập trung vào các giống lúa chất lượng cao. Chuyển đổi từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm chế biến sâu như bột gạo, bún, phở khô, các sản phẩm hữu cơ và gạo đặc sản. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại, phát triển giống lúa thích ứng biến đổi khí hậu. Đầu tư nghiên cứu và nhân giống lúa giảm phát thải, chịu hạn, chịu mặn, kháng sâu bệnh nhằm đối phó với biến đổi khí hậu và thiên tai.
Bên cạnh đó, mở rộng phạm vi thực hiện Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030. Tăng cường kiểm tra, ngăn chặn, khắc phục tình trạng ép giá nông dân, cạnh tranh không lành mạnh trong điều kiện thị trường gặp khó khăn… tiến đến phát triển bền vững chuỗi sản xuất - thu mua - chế biến - xuất khẩu gạo trong thời gian tới.