Năng lượng tái tạo

Bản tin năng lượng số 43/2020

Thứ hai, 2/11/2020 | 09:10 GMT+7
Bộ Công Thương mới đây đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) với Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ (USGC) trong lĩnh vực nhiên liệu sinh học.

Việt Nam và Hoa Kỳ hợp tác trong lĩnh vực nhiên liệu sinh học 

Theo đó, ngày 28/10, trong khuôn khổ Diễn đàn kinh doanh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (IPBF) được tổ chức tại Hà Nội nhân kỷ niệm 25 năm tăng cường hợp tác quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ, ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương, ông Ryan LeGrand, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ và ông Brian D. Healy, Giám đốc Phát triển Thị trường Ethanol Toàn cầu, Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) giữa Bộ Công Thương Việt Nam (MOIT) và Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ (USGC) trong lĩnh vực nhiên liệu sinh học.

Biên bản ghi nhớ vừa được ký kết là cơ sở quan trọng để Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ hợp tác và hỗ trợ Bộ Công Thương các nguồn lực kỹ thuật nhằm phát triển sản xuất và sử dụng nhiên liệu sinh học tại Việt Nam, phù hợp với các mục tiêu chính sách của Việt Nam về phát triển nhiên liệu sinh học. Đây cũng được xem là dấu mốc quan trọng, thể hiện sự nỗ lực, quan tâm của Bộ Công Thương trong việc tìm kiếm hỗ trợ kỹ thuật từ các đối tác uy tín nước ngoài nhằm phát triển lĩnh vực nhiên liệu sinh học tại Việt Nam.

Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ sẽ hợp tác và hỗ trợ Bộ Công Thương các nguồn lực kỹ thuật nhằm phát triển sản xuất, sử dụng nhiên liệu sinh học tại Việt Nam

Thông qua việc ký kết MOU này, Bộ Công Thương và Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ cam kết chia sẻ những kinh nghiệm, biện pháp, công cụ liên quan đến chính sách, pháp luật, quy định, tiêu chuẩn, hỗ trợ kỹ thuật và công nghệ trong việc phát triển, sử dụng và sản xuất nhiên liệu sinh học. Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ cam kết sẽ hỗ trợ, tư vấn kỹ thuật về công nghệ, máy móc, thiết bị sản xuất ethanol và hỗ trợ các nhà máy sản xuất ethanol Việt Nam tái khởi động việc sản xuất; đồng thời thực hiện các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật về đào tạo, truyền thông, hội nghị, hội thảo; cung cấp chuyên gia tư vấn Hoa Kỳ, Việt Nam và đội ngũ nhân viên của Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ để hỗ trợ cho Bộ Công Thương Việt Nam trong quá trình triển khai, thực hiện các chương trình, hoạt động hợp tác…

Hai bên mong muốn việc ký kết MOU này sẽ góp phần thúc đẩy sản xuất, khuyến khích sử dụng nhiên liệu sinh học tại Việt Nam, đem lại hiệu quả thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước, nâng cao hơn nữa giá trị trao đổi thương mại song phương về nguyên liệu cho sản xuất nhiên liệu sinh học và mặt hàng nhiên liệu sinh học; đồng thời góp phần thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước theo hướng cân bằng, bền vững trong thời gian tới.

Bộ Công Thương thông tin về các dự án điện gió ngoài khơi

Bộ Công Thương vừa có công văn số 8214/BCT-ĐL ngày 29/10/2020 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về các dự án điện gió ngoài khơi Việt Nam.

Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, chỉ đạo “Đối với điện gió và điện mặt trời: ưu tiên phát triển phù hợp với khả năng bảo đảm an toàn hệ thống với giá điện năng hợp lý. Xây dựng các chính sách hỗ trợ và cơ chế đột phá cho phát triển điện gió ngoài khơi gắn với triển khai thực hiện Chiến lược biển Việt Nam”, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương đang phối hợp với Ngân hàng Thế giới (World Bank) và Cơ quan Năng lượng Đan Mạch (Danish Energy Agency) nghiên cứu, xác định lộ trình phát triển điện gió ngoài khơi Việt Nam, trong đó xác định cơ cấu phát triển điện gió ngoài khơi theo từng giai đoạn, các khu vực ngoài khơi tiềm năng phát triển điện gió. Kết quả nghiên cứu này sẽ được xem xét tích hợp trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII).

Kết quả nghiên cứu đưa ra 25 vị trí điện gió ngoài khơi với công nghệ móng cố định (fix bottom foundation) và 17 vị trí điện gió ngoài khơi với công nghệ móng nổi (floating foundation). Trong đó, khu vực tỉnh Bình Thuận được xác định có 4 vị trí phù hợp để phát triển điện gió ngoài khơi với công nghệ móng cố định.

Riêng đối với tỉnh Bình Thuận: ngày 16/12/2019, Bộ Công Thương đã có văn bản số 9611/BCT-ĐL gửi UBND tỉnh Bình Thuận về các đề xuất phát triển điện gió ngoài khơi khu vực tỉnh Bình Thuận, trong đó Bộ đã nêu một số khó khăn thách thức như chồng lấn vị trí với quy hoạch khác như vận tải đường biển, chưa xác định giá điện gió ngoài khơi sau thời điểm tháng 11/2021, chưa nghiên cứu phương án giải tỏa công suất tổng thể cho khu vực.

Theo các báo cáo về khả năng giải tỏa công suất các dự án điện năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) của Tập đoàn Điện lực Việt Nam tại văn bản số 5891/EVN-KH ngày 31/8/2020 và văn bản số 6710/EVN-KH ngày 7/10/2020, khu vực tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận không còn khả năng giải tỏa thêm công suất các dự án năng lượng tái tạo đến năm 2023.

Ảnh minh họa

Về các dự án điện gió ngoài khơi đã có chủ trương khảo sát: trong các dự án điện gió đang đề xuất bổ sung quy hoạch phát triển điện lực toàn quốc, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương khảo sát dự án điện gió Thăng Long Wind (ngoài khơi mũi Kê Gà) tỉnh Bình Thuận với quy mô công suất 3.400 MW tại văn bản số 4917/VPCP-QHQT ngày 6/6/2019 của Văn phòng Chính phủ. Các dự án điện gió trên biển khác đang đề xuất bổ sung quy hoạch do UBND các tỉnh đồng ý chủ trương khảo sát, trước khi hoàn thiện hồ sơ bổ sung quy hoạch gửi Bộ Công Thương thẩm định.  

Đối với riêng dự án điện gió Thăng Long Wind: Bộ Công Thương đã có các văn bản số 6397/BCT-ĐL ngày 27/8/2020, văn bản số 4556/BCT-ĐL ngày 24/6/2020 báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét sự cần thiết, tiến độ các giai đoạn của dự án trong Quy hoạch điện VIII để tính toán phương án phát triển lưới điện đảm bảo giải tỏa công suất nguồn điện gió.

Các dự án điện gió ngoài khơi đang đề nghị chủ trương khảo sát/bổ sung quy hoạch trên địa bàn tỉnh Bình Thuận và các địa bàn khác:

Trên địa bàn tỉnh Bình Thuận: ngoài dự án điện gió ngoài khơi Thăng Long Wind đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương khảo sát với quy mô 3.400 MW, UBND tỉnh Bình Thuận đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép chủ trương khảo sát 5 dự án điện gió ngoài khơi khác với tổng công suất 14.200 MW. Thứ nhất, dự án điện gió ngoài khơi La Gàn với tổng công suất 3.500 MW theo đề xuất của Công ty CP Năng lượng Dầu khí châu Á (đại diện Liên danh nhà đầu tư Công ty CP Năng lượng Dầu khí châu Á, Tập đoàn Copenhagen Infrastructure Partners - Công ty TNHH Novasia Energy). Thứ hai là dự án điện gió ngoài khơi tỉnh Bình Thuận với công suất dự kiến 5.000 MW cho Liên danh nhà đầu tư do Công ty TNHH Xuân Thiện Ninh Bình làm đại diện tại văn bản số 2087/UBND-KT ngày 3/6/2020 của UBND tỉnh Bình Thuận và nêu “Nhà đầu tư cam kết trường hợp dự án không khả thi hoặc không được cấp có thẩm quyền chấp thuận, Liên danh hoàn toàn chịu trách nhiệm và không có bất kỳ điều kiện nào đối với tỉnh Bình Thuận”. Thứ ba là dự án điện gió ngoài khơi Hàm Thuận Nam với tổng công suất 900 MW theo đề xuất của Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Xây dựng Cường Thịnh Thi. Thứ tư là dự án điện gió ngoài khơi Vĩnh Phong tổng công suất 1.000 MW theo đề xuất của Công ty CP Zarubezhneft và Công ty DEME Concessions Wind. Cuối cùng là dự án điện gió biển Cổ Thạch với tổng công suất 2.000 MW theo đề xuất của nhà đầu tư Công ty CP Đầu tư HLP. 

Bên cạnh đó, một số địa phương khác cũng đề nghị khảo sát phát triển dự án điện gió trên biển và bổ sung quy hoạch như: Bà Rịa – Vũng Tàu: 4 dự án với quy mô công suất 1.463 MW; Bạc Liêu: 18 dự án với quy mô công suất 3.717 MW; Bến Tre: 38 dự án với với quy mô công suất 6.651 MW; Bình Thuận: 8 dự án với với quy mô công suất 22.200 MW (bao gồm cả dự án Thăng Long Wind); Cà Mau: 26 dự án với với quy mô công suất 7.317 MW; Hà Tĩnh: 7 dự án với với quy mô công suất 1.091 MW; Ninh Thuận: 2 dự án với quy mô công suất 4.380 MW; Quảng Bình: 2 dự án với quy mô công suất 909 MW; Sóc Trăng: 19 dự án với quy mô công suất 6.307 MW; Tiền Giang: 3 dự án với quy mô công suất 881 MW; Trà Vinh: 30 dự án với quy mô công suất 6.208 MW.

Theo Bộ Công Thương, tổng công suất điện gió trên biển đang đề xuất là rất lớn nên cần tính toán tổng thể cơ cấu nguồn điện gió ngoài khơi trong Quy hoạch điện VIII để tránh việc thực hiện khảo sát riêng lẻ gây lãng phí xã hội.

Việc phát triển điện gió ngoài khơi là phù hợp với chủ trương của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Bộ Công Thương ủng hộ chủ trương phát triển điện gió ngoài khơi để bổ sung công suất nguồn điện cho hệ thống, đa dạng hóa các loại hình nguồn điện trong cơ cấu nguồn của hệ thống điện Việt Nam.

Do đó, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét: giao Bộ Công Thương sớm hoàn thiện đề án Lộ trình phát triển điện gió ngoài khơi Việt Nam (với sự phối hợp của Ngân hàng Thế giới và Chính phủ Đan Mạch) để đưa vào Quy hoạch điện VIII. Trên cơ sở Quy hoạch điện VIII được duyệt, Bộ Công Thương sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cấp chủ trương khảo sát đối với các dự án điện gió ngoài khơi để triển khai thực hiện theo quy hoạch. Giao Bộ Công Thương có văn bản gửi Tập đoàn Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) để thông tin về các nội dung liên quan đến quy hoạch vả chủ trương khảo sát các dự án điện gió ngoài khơi nêu trên.

Giải pháp thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo 

Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tạp chí Diễn đàn doanh nghiệp và Hội đồng Tư vấn khoa học, Giáo dục và Môi trường (Ủy ban trung ương MTTQ Việt Nam) đã vừa phối hợp tổ chức diễn đàn “Nghị quyết 55-NQ/TW và các giải pháp thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo Việt Nam” và “Trao chứng nhận dự án năng lượng tái tạo tiêu biểu Việt Nam 2020”.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết: Nhằm khuyến khích doanh nghiệp năng lượng tái tạo (NLTT) trong nước phát triển, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết nhấn mạnh: Ưu tiên xây dựng các cơ chế, chính sách đột phá để khuyến khích và thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các nguồn NLTT nhằm thay thế tối đa các nguồn năng lượng hoá thạch, nhanh chóng xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch, đa dạng hoá hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh; áp dụng giá thị trường đối với mọi loại hình năng lượng... Có thể nói, chủ trương định hướng phát triển NLTT của Việt Nam là đúng đắn, được Bộ Chính trị ủng hộ, khuyến khích, Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, doanh nghiệp tích cực vào cuộc và lộ trình phát triển đã có những khởi đầu đáng khích lệ.

Để có thể phát triển NLTT mạnh mẽ, bền vững, cần tập trung vào các nội dung chính là: chính sách, hạ tầng truyền tải và điều độ vận hành hệ thống điện

Đưa ra dẫn chứng cụ thể, TS. Vũ Tiến Lộc chia sẻ, với cơ chế khuyến khích phát triển các nguồn NLTT của Chính phủ, nhiều nhà đầu tư đã tích cực tham gia nghiên cứu và đề xuất đầu tư các dự án nguồn điện NLTT. Tính đến cuối tháng 8/2020, tổng công suất các nguồn điện gió và điện mặt trời đã được phê duyệt bổ sung quy hoạch gần 23.000 MW, trong đó, điện mặt trời khoảng 11.200 MW; điện gió khoảng 11.800 MW.

Theo ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương, theo Nghị quyết số 55, mục tiêu phát triển NLTT trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15 - 20% vào năm 2030 và 25 - 30% vào năm 2045. Để đạt được mục tiêu này, Bộ Công Thương đã tham mưu trình Chính phủ ban hành các cơ chế khuyến khích phát triển điện gió, điện sinh khối, phát điện từ chất thải rắn và điện mặt trời.

Về hiện trạng phát triển NLTT, đại diện Bộ Công Thương cho biết, tính đến hết tháng 9/2020 tổng công suất lắp đặt điện gió đạt 485 MW, điện mặt trời đạt 5.829 MW, điện sinh khối đạt 169 MW chiếm khoảng 11,2% tổng công suất lắp đặt toàn quốc. Về sản lượng, tính đến hết tháng 9/2020, điện sản xuất từ điện gió đạt 630 triệu kWh, điện mặt trời đạt 7.274 triệu kWh, điện sinh khối đạt 303 triệu kWh chiếm khoảng 4,4% tổng sản lượng điện sản xuất toàn quốc. Riêng đối với điện mặt trời mái nhà, tính đến ngày 14/10/2020 đã có trên 57.000 hệ thống được lắp đặt với tổng công suất 1.747 MWp.

Ông Quân chia sẻ, trong thời gian tới, theo kinh nghiệm của các nước phát triển trong lĩnh vực NLTT, để có thể phát triển NLTT mạnh mẽ, bền vững, cần tập trung vào các nội dung chính là: chính sách, hạ tầng truyền tải và điều độ vận hành hệ thống điện.

Tại diễn đàn, đại diện các bộ, ban, ngành, chuyên gia và nhà đầu tư đã chia sẻ nội dung liên quan tới chính sách phát triển hạ tầng bền vững và nâng cao nội lực ngành công nghiệp chế tạo, dịch vụ về năng lượng; chuyển dịch cơ cấu năng lượng gắn với phát triển năng lượng bền vững; xu hướng công nghệ trong lĩnh vực năng lượng trên thế giới và khả năng ứng dụng tại Việt Nam; thúc đẩy hợp tác quốc tế và nâng cao năng lực hoạch định chính sách phục vụ phát triển bền vững ngành NLTT Việt Nam… góp phần thúc đẩy thực hiện Nghị quyết số 55 về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Cũng tại diễn đàn, Ban Tổ chức đã trao chứng nhận dự án NLTT tiêu biểu Việt Nam 2020 cho 11 dự án NLTT tiêu biểu đã đi vào hoạt động. Những dự án được vinh danh không chỉ hướng đến lợi ích cộng đồng cũng như hiệu quả kinh tế có thể mang lại mà còn vượt qua các tiêu chí chọn lọc khắt khe về môi trường, thiết kế, kỹ thuật… Đây cũng là sự ghi nhận đối với những đóng góp của các dự án này với cộng đồng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương và đất nước.

PV