Đó là quan điểm của ông Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) trao đổi tại Hội nghị cấp cao Thành phố thông minh 2020 (Smart City Summit 2020) do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức ngày 24/11. Smart City Summit 2020 thu hút sự tham gia của khoảng 1.000 đại biểu theo dõi trên các nền tảng trực tuyến và 27 điểm cầu tại 27 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Ảnh minh họa
ICT và công nghệ số là những yếu tố nền tảng
Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho biết, phân tích từ góc độ nhận thức, phát triển ĐTTM chính là thực hiện chuyển đổi số cho một đô thị với 3 nội dung chính bao gồm chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Góc độ chính sách, ĐTTM là nơi thí điểm, thử nghiệm triển khai các dịch vụ mới, mô hình mới, thí điểm các chính sách mới bằng việc sử dụng công nghệ số mới, làm ngay từ khâu xây dựng quy hoạch phát triển đô thị, xuất phát từ bài toán nhức nhối đặc thù của chính đô thị đó.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng, trong thời gian vừa qua, Bộ TT&TT đã rất tích cực phối hợp với các bộ ngành liên quan, địa phương và một số cơ quan quốc tế từ Singapore, Hàn Quốc... để thúc đẩy triển khai ĐTTM. Ngày 31/5/2019, Bộ TT&TT ban hành Khung tham chiếu ICT phát triển ĐTTM, là cơ sở để các địa phương xây dựng kiến trúc ICT và triển khai hạ tầng công nghệ số phục vụ phát triển ĐTTM tại địa phương.
"ĐTTM có lẽ là lĩnh vực ứng dụng mạnh mẽ nhất những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Có rất nhiều các yếu tố quan trọng trong phát triển ĐTTM nhưng có thể nói hạ tầng, nền tảng ICT và công nghệ số được coi là những yếu tố nền tảng, là cơ sở cho các yếu tố khác triển khai trên đó. Đây là các yếu tố len lỏi trong mọi lĩnh vực của ĐTTM và trực tiếp đóng góp vào việc nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển đô thị", Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng đánh giá.
Đến nay, việc phát triển ĐTTM tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu, trong khi việc triển khai ĐTTM đòi hỏi áp dụng nhiều công nghệ mới, tiên tiến từ cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 như trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain), Internet vạn vật (IoT)… và được triển khai trong phạm vi rộng ở nhiều ngành, nhiều lĩnh vực đã đặt ra nhiều thách thức lớn cho các cơ quan quản lý ở Trung ương và địa phương trong quá trình tổ chức triển khai.
Hạ tầng ICT nền tảng cho phát triển ĐTTM phải bảo đảm đáp ứng được các yêu cầu đề ra, tuân thủ những tiêu chuẩn kỹ thuật, bảo đảm tính tương thích, kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu, khả năng mở rộng linh hoạt trong tương lai và bảo đảm an toàn, an ninh mạng trong suốt quá trình triển khai, vận hành ĐTTM.
Ở góc độ của VINASA, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội này nhấn mạnh: ĐTTM là một xu thế không thể đảo ngược, là giải pháp tối ưu giải quyết các vấn đề của đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh chóng, giúp các đô thị tối ưu hoá các nguồn lực, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, an ninh an toàn hơn, tiện ích hơn cho người dân và phát triển kinh tế xã hội. “Việc xây dựng thành phố thông minh không chỉ của Chính phủ, chính quyền các cấp mà cần sự ủng hộ, đồng hành và vào cuộc mạnh mẽ của tất cả người dân và doanh nghiệp”, ông Bình chia sẻ.
9 nhóm nhiệm vụ trong tâm trong phát triển ĐTTM Việt Nam
Trao đổi tại Smart City Summit 2020, các chuyên gia đánh giá, bên cạnh việc xây dựng và ban hành các văn bản tạo hành lang pháp lý cho phát triển ĐTTM, thời gian qua, Việt Nam đã rất tích cực tham gia vào các mạng lưới thành phố thông minh trong khu vực và trên thế giới.
Hiện nay, trong khu vực, Việt Nam đang là quốc gia tích cực xây dựng thành phố thông minh với 3 trong số 26 thành phố thuộc mạng lưới Thành phố thông minh ASEAN từ năm 2018. Bên cạnh đó, hiện có gần 40 địa phương tại Việt Nam đang triển khai xây dựng các mô hình thành phố thông minh.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chỉ rõ, thực tế triển khai tại Việt Nam cho thấy vẫn còn rất nhiều khó khăn, thách thức cho lãnh đạo các thành phố, cơ quan quản lý, doanh nghiệp.
Tại hội nghị, đại diện cơ quan quản lý cùng các chuyên gia, lãnh đạo doanh nghiệp công nghệ đã đưa ra những sáng kiến giải pháp công nghệ giúp thông minh hóa các đô thị của Việt Nam và khu vực nhằm tạo ra những không gian đáng sống cho người dân, môi trường đầu tư, kinh doanh hấp dẫn cho các doanh nhân…
Ông Nguyễn Nhật Quang, Phó Chủ tịch VINASA cho biết, trong bối cảnh Cách mạng 4.0, xây dựng ĐTTM có nghĩa là tích hợp công nghệ số để xây dựng đô thị đáng sống. Các giải pháp công nghệ phải kết hợp với các giải pháp công trình và giải pháp quản lý mới có thể phát huy tối đa hiệu quả. Và lấy người dân làm trung tâm phải được hiểu theo cả 2 chiều: vì dân và do dân, huy động hiệu quả các nguồn lực xã hội và sự tham gia của toàn bộ cộng đồng dân cư.
“Muốn xây dựng ĐTTM bền vững thì các khu đô thị mới phải thông minh ngay từ đầu và tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật thống nhất để đảm bảo khả năng kết nối tạo thành một tổng thể thông minh”, ông Quang nêu quan điểm.
Theo ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng), giai đoạn tới, phát triển ĐTTM sẽ tập trung vào 9 nhóm nhiệm vụ chính bao gồm: xây dựng nền tảng pháp lý và cơ sở đánh giá cho phát triển ĐTTM; thiết lập, duy trì, vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu không gian đô thị số hoá liên thông đa ngành; nghiên cứu ứng dụng, phát triển quy hoạch ĐTTM bền vững; lập, thẩm định, phê duyệt chương trình, dự án thí điểm phát triển ĐTTM bền vững; đẩy mạnh chính phủ điện tử; xây dựng các chính sách hỗ trợ và khuyến khích phát triển ĐTTM; tập trung đào tạo cán bộ đầu mối của Đề án 950; xây dựng cơ chế điều phối phát triển ĐTTM; tiếp tục thúc đẩy giao lưu, hợp tác quốc tế.