Do dịch Covid-19 nên việc đeo khẩu trang được duy trì nên hàng ngày lượng khẩu trang đã qua sử dụng thải ra môi trường rất lớn. Khẩu trang hiện nay chủ yếu được xử lý bằng phương pháp chôn lấp hoặc đốt, gây nguy cơ ô nhiễm môi trường và không mang lại giá trị kinh tế.
Nhận thấy các loại khẩu trang y tế hiện nay chủ yếu làm từ nhựa PP (Polypropylene), nhóm tác giả Hồ Hoàng Bảo Như và Đặng Trương Nhân, sinh viên khoa Khoa học ứng dụng, Đại học Sư phạm kỹ thuật TPHCM đã đưa ra giải pháp tận dụng nguyên liệu này để tái chế thành tấm nhựa. Sau 3 tháng nghiên cứu, sản phẩm đã được đưa vào thử nghiệm với định hướng tái chế khẩu trang giúp bảo vệ môi trường.
Tái chế khẩu trang đã qua sử dụng thành tấm nhựa PP trong phòng thí nghiệm
Theo nhóm nghiên cứu, khẩu trang qua sử dụng sẽ được làm sạch bằng cồn 70 độ để diệt vi khuẩn, sau đó sấy khô và cắt thành mảnh nhỏ rồi đưa vào máy ép nhiệt ở nhiệt độ 170 độ C trong thời gian 20 phút. Tấm nhựa thành phẩm sau khi nguội có độ dày 2mm, độ bền cơ học 30 MPa, độ giãn dài 8% phù hợp với các loại nhựa hiện nay có độ bền từ 30,5 - 34,95 MPa.
Theo Hồ Hoàng Bảo Như, sở dĩ nhóm sử dụng máy ép nhiệt vì đây là công nghệ có chi phí thấp, hiệu quả cao và dễ ứng dụng trong quy mô công nghiệp. Với khoảng 2,2kg khẩu trang có thể sản xuất một tấm nhựa PP diện tích 1m2, dày 2mm, giá thành khoảng 300 - 400.000 đồng.
Nghiên cứu viên chia sẻ: Nhóm đã kiểm tra đặc tính cơ học của tấm nhựa bằng các máy đo chuyên dụng, quy mô phòng thí nghiệm. Khi sản xuất quy mô công nghiệp cần có cơ quan kiểm định về các tính chất của vật liệu này. Hiện nhóm đang thực nghiệm để kiểm tra độ bền va đập, khả năng chống thấm... của tấm nhựa nhằm hoàn thiện công nghệ đảm bảo sản phẩm đạt các yếu tố kỹ thuật.
Về nguồn nguyên liệu, nhóm dự kiến phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức vận động các hộ gia đình tham gia các chiến dịch thu gom khẩu trang. Để làm được việc này, nhóm đề xuất phát triển các ứng dụng di động với việc khuyến khích người thu gom khẩu trang bằng cách đổi điểm thành quà tặng, thiết kế thùng rác riêng đựng khẩu trang...
Đánh giá về sản phẩm, PGS.TS Đinh Xuân Thắng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng môi trường Hoa Lư cho biết, công nghệ ép nhiệt để sản xuất tấm nhựa vốn không mới và hiện được nhiều doanh nghiệp ứng dụng phổ biến. Tuy nhiên, với khẩu trang đã qua sử dụng, nhóm phát triển giải pháp tái chế trên là rất phù hợp. Các tấm nhựa tái chế từ khẩu trang có thể làm vách ngăn, tấm cốp pha trong xây dựng... Bên cạnh yếu tố kỹ thuật, nhóm cần nghiên cứu thêm về tính thẩm mỹ để sản phẩm tăng thêm khả năng ứng dụng và có tính cạnh tranh so với các sản phẩm khác.