Báo cáo tại buổi làm việc, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu thủy văn hải văn, Viện Khoa học khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu Lương Hữu Dũng cho biết, dự án cho thấy được hiểm họa do lũ, ngập lụt gây nên thông qua thành phần khả năng xuất hiện lũ và độ lớn của lũ. Kết quả tính toán hiểm họa trong dự án được thể hiện chi tiết đến cấp xã cho các lưu vực sông nghiên cứu.
Thông qua dự án, các số liệu bản đồ cơ sở phục vụ tính toán trong dự án; bộ bản đồ phân vùng rủi ro thiên tai lũ, ngập lụt tỷ lệ 1:10.000 và bộ bản đồ cảnh báo thiên tai lũ, ngập lụt, tỷ lệ 1:10.000; báo cáo tổng hợp về kết quả phân vùng rủi ro thiên tai và cảnh báo thiên tai do lũ, ngập lụt; bộ bản đồ phân vùng rủi ro thiên tai lũ, ngập lụt cho các tỉnh, thành phố và bản đồ cảnh báo thiên tai lũ, ngập lụt thời gian thực cho các tỉnh, thành phố được xây dựng.
Trong đó, dự án cũng hoàn thiện đầy đủ các nội dung cho 24 lưu vực sông, hoàn thành nội dung điều tra, khảo sát trong năm 2021, 2022. Viện đã cung cấp bản đồ chi tiết 1:10.000 cho các vùng ngập để xây dựng mô hình hai chiều đối với nội dung mô hình toán; hoàn thành các nội dung thực hiện đạt được hai sản phẩm chính: bản đồ phân vùng rủi ro và bản đồ tác động; hệ thống phân tích, cảnh báo rủi ro. Dự án cũng đã nhận đủ sản phẩm Mô hình toán của các Đài Khí tượng thủy văn khu vực, Trung tâm Dự báo và Tổng cục Khí tượng thủy văn để thực hiện tính toán hiểm họa do lũ và ngập theo số liệu cập nhật mới nhất.
Ảnh minh họa
Ông Lương Hữu Dũng thông tin thêm, Viện đã thực hiện xây dựng hệ thống cảnh báo rủi ro thiên tai lũ và ngập lụt cho các lưu vực sông nhằm giúp địa phương thực hiện được các phương án phòng chống thiên tai. Hệ thống bao gồm: khối dữ liệu, khối xử lý (cập nhật dữ liệu, tính toán thống kê, tạo bản đồ ngập...) cùng các công nghệ Google Earth engine API, Geoserver, CSS...
Bên cạnh đó, có phương pháp cảnh báo thực bao gồm các chức năng chính: quan trắc dữ liệu khí tượng thủy văn; dự báo khí tượng; dự báo dòng chảy và đánh giá vai trò của hồ chứa; phân vùng, cảnh báo rủi ro lũ ngập và theo lưu vực sông; xây dựng bản đồ ngập từ ảnh viễn thám; thu thập thông tin lũ ngập từ người dùng...
Sau khi nghe báo cáo kết quả dự án, Phó Cục trưởng Tổng Cục Khí tượng thủy văn Đặng Thanh Mai đánh giá, về cơ bản, dự án Phân tích vùng rủi ro thiên tai và lập bản đồ cảnh báo lũ, ngập lụt đã đáp ứng được các nhiệm vụ, mục tiêu của đề tài, tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số khó khăn trong giải pháp thực hiện nghiên cứu.
Theo bà Đặng Thanh Mai, Viện Khoa học khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu cần rà soát, chỉnh sửa bổ sung theo ý kiến của các thành viên Hội đồng đóng góp trong việc xây dựng lại bản đồ phân vùng lũ, hồ sơ nghiệm thu, hồ sơ thẩm định bản đồ, trong đó có báo cáo tổng kết, báo cáo thiết kế, báo cáo sản phẩm. Rà soát và làm rõ khối lượng phạm vi, cơ sở dữ liệu về đối tượng lưu vực sông và các tỷ lệ bản đồ... đảm bảo theo đúng quyết định được phê duyệt. Cụ thể, Viện cần làm rõ các phân tích, thuyết minh về số liệu đầu vào, lựa chọn các trận lũ điển hình và lựa chọn tính toán rủi ro thiên tai, các chỉ số về tính dễ bị tổn thương, tính phơi bày, năng lực ứng phó, yếu tố công trình, yếu tố dân cư...
Đối với phần mềm hệ thống, cần rà soát, chỉnh sửa bổ sung các nội dung liên quan đến tài liệu thiết kế, chức năng, mục tiêu cũng như khả năng vận hành phần mềm. Cần xem xét rủi ro do mưa, thủy triều, tham khảo giải trình rõ vấn đề liên quan đến phương pháp cảnh báo thời gian thực, tham khảo các ý kiến của địa phương, nhân dân về phản hồi trong khả năng ứng dụng, mục tiêu sử dụng phần mềm. Đồng thời, cần làm rõ các cơ sở khoa học, tiêu chí chọn số, tỷ lệ phân cấp... Các sản phẩm cần có sự thống nhất về khung, có hồ sơ thiết kế sản phẩm được cơ quan chuyên môn nghiệm thu, thẩm định.