Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, theo Tổ chức Y tế thế giới, sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm. Đây cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp; làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp và là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch.
Đáng chú ý, những người hút thuốc có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe do Covid-19 cao hơn so với những người không hút thuốc. Bên cạnh tác hại về sức khỏe, việc sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và xã hội, các tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí cho khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc, giảm sút, mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm. Theo số liệu thống kê từ Bộ Y tế, Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới.
Đặc biệt, những năm gần đây đã xuất hiện các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha. Các sản phẩm này hiện chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, nhưng đang có xu hướng gia tăng sử dụng trong lứa tuổi học sinh, sinh viên.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn phát biểu tại Hội nghị phổ biến Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030
Trước những mối nguy hại từ thuốc lá, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 568/QĐ-TTg ngày 24/5/2023 ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030 với các mục tiêu theo từng giai đoạn thực hiện và xây dựng những giải pháp mạnh mẽ, đồng bộ nhằm thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống thuốc lá. Từ đó, khẳng định mạnh mẽ cam kết của Chính phủ Việt Nam về việc tăng cường công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng như định hướng các nhiệm vụ, kế hoạch cho công tác này thời gian tới.
Để thực hiện được các mục tiêu mà chiến lược đề ra, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa quốc gia, Giám đốc Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá đề xuất cần giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc nhằm giảm bệnh tật và tử vong do sử dụng các sản phẩm do thuốc lá gây ra.
Ông Lương Ngọc Khuê cũng trình bày những giải pháp triển khai trong chiến lược với nhóm giải pháp về hoàn thiện cơ chế chính sách, pháp luật về phòng, chống tác hại thuốc lá như: xây dựng lộ trình tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá đảm bảo đến năm 2030, mức thuế tỷ trọng trên giá bán lẻ theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới; đề xuất ban hành quy định về ngăn ngừa các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng; tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và phối hợp liên ngành đối với công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và đổi mới hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, hoàn thiện hệ thống giám sát và kiện toàn, nâng cao năng lực, mạng lưới, phối hợp hợp tác quốc tế, chủ động, tích cực hội nhập và đẩy mạnh hợp tác với Tổ chức Y tế thế giới cùng các tổ chức quốc tế và trong nước nghiên cứu, đánh giá, xây dựng chính sách trong công tác về phòng, chống tác hại thuốc lá.
Các Bộ, ngành, đoàn thể có trách nhiệm xây dựng kế hoạch thực hiện chiến lược theo các chức năng, nhiệm vụ được phân công; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần xây dựng kế hoạch thực hiện chiến lược và chủ động tổ chức thực hiện chiến lược trong thẩm quyền quản lý và các cơ quan truyền thông đại chúng chủ động, tích cực tham gia thực hiện chiến lược theo nhiệm vụ được phân công.
Tại hội nghị, các đại biểu cùng tham gia trao đổi, thảo luận, đóng góp ý kiến triển khai xây dựng nhiều phương án, giải pháp thực hiện chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá.