Hợp tác xã (HTX) Tiêu sạch bền vững Hưng Phước là một trong những HTX tiên phong của tỉnh Bình Phước trong việc tập hợp, liên kết người dân sản xuất tiêu hướng hữu cơ. HTX hiện có trên 70 thành viên với diện tích canh tác gần 150ha. Sau hơn 6 năm hình thành và phát triển, hiện 100% thành viên của HTX đã bắt tay sản xuất tiêu theo hướng hữu cơ, mỗi năm cung ứng ra thị trường hàng trăm tấn sản phẩm chất lượng.
Ông Bùi Quốc Hay, Giám đốc HTX cho biết, khi sản xuất tiêu theo hướng hữu cơ, người trồng chủ yếu dùng phân hữu cơ, hạn chế phân bón hóa học.
“Hiện tất cả các hộ thành viên đều tuân thủ theo quy trình sản xuất của HTX, được giám sát chặt chẽ; thực hiện đúng quy trình sản xuất tiêu theo tiêu chí RA (Rainforest Alliance - Liên minh rừng nhiệt đới). Các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đều được HTX kiểm định rõ ràng trước khi các thành viên sử dụng”, ông Bùi Quốc Hay chia sẻ.
Việc hạn chế sử dụng các loại phân bón hóa học hay thuốc BVTV giúp nông dân bảo đảm sức khỏe, không tác động xấu đến môi trường; đồng thời làm tăng năng suất, chất lượng, giá bán sản phẩm. Đặc biệt, việc sử dụng phân bón hữu cơ còn kéo dài tuổi thọ cây tiêu, giúp cây ít bị sâu bệnh hơn so với phương pháp cũ.
Trồng và sản xuất hồ tiêu theo hướng hữu cơ
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bình Phước, do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, diện tích tiêu toàn tỉnh từ hơn 17.000ha đã giảm xuống còn khoảng 15.800ha. Mặt khác, do giá tiêu giảm thấp nên người trồng ít đầu tư, thậm chí chặt bỏ và trồng thay thế bằng các loại cây trồng khác.
Trước thực trạng đó, tỉnh Bình Phước đã cùng doanh nghiệp triển khai xây dựng dự án chuỗi liên kết trồng "tiêu sạch" theo hướng hữu cơ. Các chuỗi này đều do HTX làm chủ và liên kết thành công với các doanh nghiệp chế biến để xuất khẩu.
Hiện có khoảng 30% diện tích tiêu của tỉnh được đánh giá đạt chuẩn hữu cơ và không dư lượng thuốc BVTV, đang được đối tác thu mua với giá cao hơn ngoài thị trường.
Theo bà Lê Thị Ánh Tuyết, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Bình Phước, ban đầu việc triển khai xây dựng dự án chuỗi liên kết trồng tiêu hữu cơ được thực hiện tại 3 huyện Lộc Ninh, Bù Đốp, Hớn Quản. Từ năm 2015 đến nay, dự án đã nhân rộng ra toàn tỉnh.
Không chỉ nhận thức của người dân về sản xuất an toàn, hữu cơ ngày càng chuyển biến tích cực, mà sự chênh lệch giá giữa các sản phẩm an toàn và không an toàn cũng giúp nông dân hướng đến sản xuất hữu cơ nhiều hơn.
Hiệu ứng tích cực của dự án đã lan tỏa và là tiền đề cho các chương trình, dự án khác trong liên kết sản xuất giữa nông dân với doanh nghiệp. Từ đó góp phần cải thiện thị trường cho các sản phẩm bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế, gắn với bảo vệ hệ sinh thái trước nguy cơ biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày một gay gắt như hiện nay.
“Thời gian tới, Bình Phước sẽ nâng cao chất lượng hạt tiêu, đa dạng hóa sản phẩm và phát triển sản xuất hồ tiêu theo tiêu chuẩn RA và hữu cơ, cụ thể: chọn giống tốt, trồng mật độ thích hợp, chăm sóc đúng quy trình tạo hạt tiêu chắc, có dung trọng cao; đa dạng hóa sản phẩm, đẩy mạnh chế biến tiêu trắng và tiêu nghiền bột; phát triển sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế phục vụ xuất khẩu... Đây là hướng đi bắt buộc để đảm bảo sự phát triển bền vững”, bà Lê Thị Ánh Tuyết nhấn mạnh.