-20210829163019711.jpg)
Theo thống kê, hiện trên toàn TP Hà Nội có 1.350 làng nghề. Qua khảo sát của Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội tại 65 làng nghề cho thấy, 60/65 làng nghề ô nhiễm môi trường, chỉ có 6/65 làng nghề đạt các tiêu chuẩn an toàn môi trường. Theo đánh giá, hầu hết các làng nghề đều chưa có hệ thống hạ tầng đạt yêu cầu, nhất là hệ thống cấp thoát nước thải thiếu đồng bộ. Phần lớn nước thải từ các làng nghề chưa qua xử lý thải ra môi trường ao, hồ với mức độ ô nhiễm rất cao.
Như cả 3 xã Dương Liễu, Cát Quế và Minh Khai (huyện Hoài Đức) đều có nhiều điểm tương đồng với nhau, cùng là làng nghề, cùng chế biến nông sản với quy mô lớn, cùng nằm bên bờ con sông Đáy, tình trạng ô nhiễm môi trường đều rất trầm trọng. Tính tới thời điểm hiện tại, cả ba xã Dương Liễu, Cát Quế và Minh Khai có tới hàng nghìn hộ gia đình tham gia chế biến, sản xuất mì gạo, bột sắn dây, miến dong, mạch nha, bánh kẹo… từ nông sản.
Cùng với sự phát triển về kinh tế ở các địa phương này, thì tình trạng môi trường bị ô nhiễm môi trường cũng đang diễn ra trầm trọng. Hiện mỗi ngày, người dân ở ba làng nghề Dương Liễu, Cát Quế và Minh Khai vẫn đang phải sống chung cùng hàng trăm tấn rác, hàng nghìn mét khối nước thải.
Qua khảo sát cho thấy hầu hết các địa phương đều không quân tâm cũng như chưa có phương án giải quyết vấn đề chất thải. Điều ấy đã tác động nghiêm trọng tới môi trường. Và như một thói quen, người dân sống trong làng nghề chấp nhận sống chung với môi trường ô nhiễm ấy.
Cụ thể như, những làng nghề Thụy Ứng (xã Hòa Bình, huyện Thường Tín) nổi tiếng từ hàng chục năm nay với nghề chế tác xương, sừng và da trâu bò làm giày, dép da, dây lưng, ví da, túi xách, lược… Qua tìm hiểu thì tất tần tật nguyên liệu gồm lông, da, xương và sừng trâu bò, đều được nhập từ khắp các tỉnh thành trong cả nước.
Hàng loạt những cơ sở làm nghề, da trâu bò sau khi thu gom về sẽ được làm sạch và ướp bằng muối. Quá trình ướp lâu ngày, da trâu bò rỉ nước và bốc mùi vô cùng khó chịu, gây ô nhiễm không khí. Chưa hết, quá trình sơ chế da trâu bò, một lượng lớn nước muối mặn chưa qua xử lý được xả thẳng ra môi trường… và hệ quả, hệ thống nước mặt ao hồ bị nhiễm mặn nặng, nhiều thửa ruộng không thể canh tác, phải để hoang…
Như vậy có thể dễ dàng nhận thấy, việc phát triển mở rộng các làng nghề truyền thống sẽ kéo theo tình trạng ô nhiễm môi trường, nguồn nước ngày một trầm trọng, sức khỏe cũng như đời sống của người dân bị ảnh hưởng.
Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội, đứng trước thực trạng trên, sở đã có những hướng dẫn các quận huyện có làng nghề tiến hành rà soát chất lượng môi trường từng làng và tổng hợp báo cáo về UBND thành phố.
Báo cáo tổng hợp là căn cứ để UBND thành phố tiếp tục thực hiện đánh giá, phân loại theo mức độ ô nhiễm môi trường toàn bộ làng nghề còn lại trên địa bàn, tiến tới mục tiêu 100 % các làng nghề được rà soát, đánh giá, phân loại theo Thông tư 31/2016/TT BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Bên cạnh đó, thành phố sẽ tiếp tục triển khai Kế hoạch hỗ trợ đánh giá tác động môi trường làng nghề năm 2020 nhằm đánh giá hiện trạng môi trường tự nhiên, kinh tế - xã hội làng nghề; Đánh giá, dự báo các nguồn thải và tác động của làng nghề đến môi trường và sức khỏe cộng đồng... làm cơ sở cho việc phân loại, phân bổ nguồn vốn đầu tư hỗ trợ xử lý môi trường làng nghề trên địa bàn thành phố.
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội, trong giai đoạn 2021 – 2025, UBND thành phố tăng cường kêu gọi đầu tư xây dựng 8 dự án xử lý nước thải, rác thải tại làng nghề trên địa bàn các huyện: Quốc Oai, Mê Linh, Hoài Đức, Thường Tín với tổng nguồn vốn khoảng 569 tỷ đồng.