Tại diễn đàn, nhiều ý kiến xoay quanh việc thực thi các cam kết của Chính phủ về phát thải ròng bằng “0” đến năm 2050; Luật Bảo vệ môi trường 2020 và các văn bản liên quan; chính sách đất đai mới trong dự thảo Luật Đất đai đang được Quốc hội lấy ý kiến… Những vấn đề này đều có liên hệ mật thiết với sự phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt trong việc xây dựng một chiến lược kinh doanh theo hướng tăng trưởng xanh; đồng hành với Chính phủ Việt Nam xây dựng một nền kinh tế phát triển xanh hơn.
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế VCCI, trong triển khai thực hiện các thể chế, chính sách phát triển xanh, bảo vệ môi trường, các doanh nghiệp gặp thách thức không nhỏ. Cụ thể, mức độ hiểu biết về quy định môi trường của doanh nghiệp Việt Nam đang rất hạn chế; mức độ tuân thủ quy định môi trường chưa cao dù đang được cải thiện; mức độ đầu tư của doanh nghiệp cho đổi mới, thực hành xanh mới ở mức độ khởi đầu.
Do đó, để hiện thực hóa các định hướng phát triển và triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp mà Chính phủ đã đặt ra hướng tới kinh tế xanh và phát triển bền vững, VCCI và cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị cần tăng cường sự tham gia của doanh nghiệp trong xây dựng, hoàn thiện pháp luật và thực thi pháp luật về môi trường. Nhà nước cần tiếp tục xây dựng, đa dạng hóa hơn nữa các chính sách để ưu đãi các doanh nghiệp đầu tư theo hướng sử dụng công nghệ cao, công nghệ sạch, ít tiêu hao năng lượng, tài nguyên, phát thải thấp, thân thiện với môi trường. Xây dựng các bộ tiêu chí để sàng lọc, lựa chọn, đánh giá các dự án đầu tư sử dụng công nghệ cao, công nghệ thân thiện với môi trường… Chú trọng theo dõi, đánh giá thực thi chính sách về bảo vệ môi trường, phát triển xanh, phát triển bền vững ở cấp địa phương.
Đại diện các doanh nghiệp, tổ chức quốc tế nêu ý kiến về các vấn đề môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu trong phát triển tại VBF
Bên cạnh đó, các cơ quan nhà nước cần nâng cao hiệu quả công tác phổ biến chính sách, quy định để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận thông tin hơn, cũng như tăng cường khả năng tiếp cận nguồn vốn cho tăng trưởng xanh cho doanh nghiệp; xây dựng cơ chế để thúc đẩy những chương trình tín dụng xanh từ các tổ chức tài chính trong và ngoài nước, tạo điều kiện thuận lợi cho các công cụ tài chính xanh như tín chỉ carbon, trái phiếu xanh, thị trường mua bán carbon… Tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, với trọng tâm là cải cách về thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp.
Ông Gabor Fluit, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) nhận định, các vấn đề về rác thải và thiếu nước có thể được giải quyết với mô hình kinh tế tuần hoàn. Mặc dù đã có tiến bộ trong việc triển khai luật về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất nhưng Việt Nam vẫn nên tăng cường thực thi các quy định về chất thải và thúc đẩy việc dùng nhựa phân hủy cho đến khi nhựa được cơ bản loại bỏ.
Để đạt được mục tiêu phát thải khí nhà kính về “0” vào năm 2050, Việt Nam cần ưu tiên các nguồn năng lượng có giá cả phải chăng và bền vững về mặt xã hội. Quá trình này sẽ yêu cầu hỗ trợ tài chính và kỹ thuật từ các nguồn lực bên ngoài…
Theo ông John Rockhold, Trưởng Nhóm công tác VBF về điện và năng lượng, quá trình giảm thải cacbon phải được đặt lên hàng đầu trong chương trình nghị sự chính sách của quốc gia. Trên toàn cầu, một loạt các công cụ tài chính đang nổi lên bao gồm: tái chế doanh thu thông qua định giá carbon và thị trường carbon; trái phiếu xanh và quỹ tài chính xanh; liên doanh đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh quy mô lớn; quỹ đổi mới xanh...
Trong vài năm tới, Việt Nam có cơ hội huy động vốn toàn cầu để tài trợ cho quá trình chuyển đổi của mình nhưng để làm được điều đó đòi hỏi sự phát triển nhanh chóng của cơ sở hạ tầng tài chính và pháp lý. Bên cạnh việc đi đúng hướng trong thực hiện cơ cấu pháp lý nhằm ngăn chặn sự gia tăng carbon hóa và suy thoái môi trường, Việt Nam sẽ cần phải tăng đáng kể điều kiện để khu vực tư nhân có thể đầu tư, phát triển và tiếp cận các tài sản, dự án và sáng kiến để đất nước trở thành một quốc gia giảm thiểu phát thải carbon và có khả năng phục hồi môi trường.