Thừa Thiên Huế là địa phương đầu tiên của cả nước nhận hỗ trợ từ Quỹ Năng lượng và khí hậu Luxembourg và được triển khai đồng thời trong giai đoạn 2017 - 2022.
Theo thông tin tại hội nghị, VIE/401 là dự án nhằm giảm phát thải khí nhà kính và tiết kiệm năng lượng thông qua thay thế đèn truyền thống bằng đèn LED tại các điểm chiếu sáng công cộng đô thị.
Đại diện Ban quản lý dự án thông tin, trong 2 năm triển khai, 1.564 bộ đèn cũ tiêu tốn năng lượng được thay thế bằng đèn LED ở 26 tuyến đường ở thành phố; 13.676 bóng đèn tuýp cũ ở các trường học được thay thế bằng 18.692 đèn tuýp LED… Dựa trên đo đạc thực tế, ước tính đến năm 2030 sẽ giảm lượng điện sử dụng là 10.441 MWh, giảm phát thải nhà kính hơn 9 nghìn tấn CO2.
Đặc biệt, hợp phần phần mềm của dự án cũng đã nâng cao nhận thức về mối liên hệ giữa người sử dụng năng lượng và hiện tượng ấm lên toàn cầu; tỷ lệ học sinh, giáo viên được cải thiện nhận thức, hành vi tăng lên 30 điểm phần trăm trung bình so với khảo sát đầu kỳ, người dân nói chung tăng lên ít nhất 20 điểm phần trăm trung bình
Việt Nam nằm trong Top 10 nước dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu, trong đó Thừa Thiên Huế là địa phương trọng điểm. VIE/433 đã tập trung triển khai tại 29 xã dễ bị tổn thương nằm ở vùng đầm phá, ven biển. Là một trong hai dự án đầu tiên được hỗ trợ tài chính khí hậu của Luxembourg, dự án đã triển khai 6 hợp phần kỹ thuật.
Đánh giá của Ban quản lý dự án cho thấy, dự án đã góp phần nâng cao năng lực của cán bộ Nhà nước và cộng đồng để ứng phó hiệu quả hơn với những rủi ro và tác động của biến đổi khí hậu; cơ sở hạ tầng bảo vệ thích ứng biến đổi khí hậu quy mô nhỏ, bảo vệ tốt hơn cho người dân và sinh kế của họ; hệ sinh thái chống chịu hơn hỗ trợ người dân thích ứng với những tác động của biến đổi khí hậu.
Năm 2017, mối quan hệ hợp tác giữa Luxembourg và Việt Nam chuyển sang một thời kỳ mới thông qua việc hai bên thống nhất điều chỉnh thỏa thuận khung về hợp tác để bổ sung các dự án mới do Quỹ Năng lượng và khí hậu Luxembourg tài trợ trong lĩnh vực biến đổi khí hậu. VIE/433 được triển khai với các can thiệp phù hợp những yêu cầu quốc tế về thích ứng biến đổi khí hậu, các chính sách, chiến lược của Chính phủ Việt Nam cũng như kế hoạch hành động của tỉnh Thừa Thiên Huế; đã đưa ra được những giải pháp nhằm hỗ trợ khuyến khích phát triển nông nghiệp xanh bảo đảm nguyên tắc an toàn thân thiện với môi trường tại vùng đầm phá, tích cực ngăn ngừa, xử lý ô nhiễm để phát triển kinh tế.
Các đại biểu tham gia buổi lễ tổng kết hai dự án
Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Hoàng Hải Minh đánh giá cao những kết quả các dự án đạt được cũng như nỗ lực của Cơ quan Hợp tác phát triển Luxembourg (LuxDev), đơn vị thực hiện dự án và các thành viên Ban quản lý dự án đã góp phần to lớn để hoàn thành dự án VIE/401 và VIE433, sử dụng ngân sách một cách tiết kiệm và hiệu quả, có một số kết quả dự án vượt hơn mong đợi. Đặc biệt là trong việc hỗ trợ tỉnh xây dựng Đề án nông nghiệp xanh, phát triển thị trường cho các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ; hỗ trợ 20.256 đèn LED tại 54 trường và 26 tuyến đường phố trên địa bàn thành phố Huế; tiết kiệm được lượng điện năng tiêu thụ là 1.569 MWh và tổng lượng giảm phát thải khí nhà kính là 1.401,6 tấn CO2 trong giai đoạn 2021 - 2022...
Báo cáo đo đạc và báo cáo thẩm định đã được gửi cho Bộ Tài nguyên và Môi trường để tích hợp vào Báo cáo đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) hai năm một lần trong lần cập nhật tiếp theo. Quan trọng hơn, các hoạt động liên quan đến nông nghiệp hữu cơ và công tác đo lường - báo cáo và thẩm định (MRV) đối với hệ thống đèn LED vẫn được duy trì bởi một phần ngân sách dự án hỗ trợ sau khi dự án kết thúc. UBND tỉnh cam kết sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan tiếp tục phát huy hiệu quả và nhân rộng các kết quả các dự án đã đạt được trong tương lai.
Theo ông Hoàng Hải Minh, năm 2023, Thừa Thiên Huế đang trong quá trình xây dựng văn kiện dự án thích ứng biến đổi khí hậu mới cho 3 huyện: Hương Thủy, Hương Trà và Phong Điền với tổng ngân sách dự kiến là 10 triệu USD đệ trình Quỹ Năng lượng và khí hậu Luxembourg và Quỹ Khí hậu xanh phê duyệt.
Do vậy, tỉnh hy vọng sẽ có sự hợp tác chặt chẽ, chia sẻ thông tin giữa tư vấn xây dựng dự án và đầu mối phía tỉnh – Ban quản lý dự án Luxembourg trực thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư để xây dựng một dự án thích ứng biến đổi khí hậu có tính khả thi và tính bền vững cao, tiếp tục góp thêm viên gạch trên con đường hợp tác vững bền giữa tỉnh với các nhà tài trợ.
Đánh giá về sự thành công của dự án, đại diện Đại sứ quán Luxembourg tại Lào kiêm nhiệm Việt Nam cho rằng, đây là sự đầu tư xứng đáng trong lĩnh vực hợp tác để phát triển. Các dự án đã có những kết quả rõ ràng, sắp tới sẽ còn những dự án khác để hướng tới một cam kết chung trước thách thức của biến đổi khí hậu.