Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến chia sẻ, việc thực hiện chủ trương tái cơ cấu, ngành nông nghiệp thời gian qua đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng với tốc độ tăng trưởng duy trì ở mức cao, nhiều chuỗi giá trị ngành hàng được hình thành và phát triển mạnh mẽ, sản phẩm nông sản của Việt Nam đã có mặt tại nhiều thị trường quốc tế, bao gồm thị trường khó tính.
Bên cạnh đó, các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị được phát triển phù hợp với điều kiện sản xuất của vùng, tiểu vùng và từng địa phương để nâng cao giá trị sản phẩm. Thông qua liên kết, nhiều doanh nghiệp đã xác lập mối quan hệ bền vững giữa sản xuất và chế biến, tạo ra vùng nguyên liệu ổn định.
Cả nước đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất có giá trị kinh tế cao như: mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đối với lúa, trái cây, hoa, chăn nuôi, thủy sản, lâm sản…; mô hình cánh đồng lớn; vườn cây ăn quả tập trung chuyên canh tại Cần Thơ với doanh thu bình quân 500 triệu đồng/ha/năm; vùng xoài cát Hòa Lộc sản lượng 10.000 tấn/năm; nuôi tôm thẻ siêu thâm canh tại Bạc Liêu cho năng suất 80 tấn/ha/năm, doanh thu 9,2 tỷ đồng/ha...
Công tác xúc tiến thương mại, thị trường nông sản không ngừng được mở rộng, xuất khẩu nông sản chuyển mạnh sang chính ngạch và đã có mặt ở hơn 196 quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong đó có 11 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu từ 1 tỷ USD trở lên, 6 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 3 tỷ USD.
Quang cảnh diễn đàn
Trên cơ sở đó, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến lưu ý, thời gian tới, để nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững chuỗi giá trị nông sản, các cơ quan, đơn vị cần tập trung cơ cấu lại ngành nông nghiệp thực chất, hiệu quả theo hướng đổi mới cơ cấu cây trồng, vật nuôi; tập trung vào sản phẩm chủ lực có lợi thế cạnh tranh cao; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp; phát triển sản xuất theo hướng hữu cơ, an toàn; phát triển nông nghiệp công nghệ cao; ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn tạo giống cây trồng và vật nuôi; sản xuất phân bón, thuốc bảo vệ thực vật sinh học; ứng dụng công nghệ thông tin và tự động hóa trong quản lý, sản xuất.
Đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành nông nghiệp; hoàn thiện, điều chỉnh các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển hợp tác xã nông nghiệp, đặc biệt là các hợp tác xã kiểu mới. Phát triển thị trường tiêu thụ, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu cho các sản phẩm nông sản Việt Nam.
Đặc biệt, các bên phải phát triển nông nghiệp bền vững đi đôi với bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên. Tăng cường áp dụng những biện pháp kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trong quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, nước. Xây dựng, triển khai các chương trình, dự án nông nghiệp xanh nhằm bảo vệ môi trường, giảm thiểu phát thải khí nhà kính và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên…
Theo bà Cao Xuân Thu Vân, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, diễn đàn “Tái cơ cấu nông nghiệp: Giải pháp phát triển hiệu quả và bền vững chuỗi giá trị nông sản” là một sự kiện ý nghĩa, khẳng định nỗ lực góp phần thúc đẩy phát triển bền vững ngành nông nghiệp Việt Nam. Trong các giải pháp phát triển chuỗi giá trị nông sản bền vững và hiệu quả không thể thiếu vai trò nòng cốt của các hợp tác xã nông nghiệp. Thời gian tới, các hợp tác xã nông nghiệp cần tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động theo định hướng phát triển bền vững; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Cụ thể, để phát triển bền vững chuỗi giá trị nông sản trong tái cơ cấu nông nghiệp cần đẩy mạnh phát triển, liên kết giữa các hợp tác xã với nhau, giữa hợp tác xã với doanh nghiệp, tập đoàn, liên kết sản xuất theo mô hình sản xuất kinh doanh gắn với tập đoàn kinh tế, viện nghiên cứu, sản phẩm OCOP và các tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, hàng hóa khác. Hơn nữa, các hợp tác xã nông nghiệp cần mở rộng quy mô gắn với quy hoạch vùng sản xuất và cấp mã vùng trồng; nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ, mạnh dạn tiếp cận công nghệ mới, tiên tiến, vốn, tín dụng để đầu tư sản xuất kinh doanh nông nghiệp.
Bà Cao Xuân Thu Vân cho rằng, trước xu hướng tiêu dùng nông sản xanh của thị trường trong và ngoài nước hiện nay, việc "xanh hóa" nền nông nghiệp không phải gánh nặng mà là cơ hội. Do đó, các chủ thể trong chuỗi phải hướng tới áp dụng những tiêu chuẩn mới, chủ động điều chỉnh hoạt động chuỗi cho phù hợp.