UBND thành phố Hà Nội vừa phê duyệt "Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố". Cụ thể, đề án đưa ra kế hoạch, lộ trình chuyển đổi và phát triển xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố đạt 100% vào năm 2035.
Theo đó, giai đoạn 2026 - 2035, thành phố sẽ chuyển đổi 50% xe buýt điện và 50% xe buýt LNG/CNG. Tổng số phương tiện cần chuyển đổi là 2.051 xe. Trong đó, năm 2025, thành phố sẽ chuyển đổi 103 xe điện (tỷ lệ 5%); giai đoạn 2026 - 2030 sẽ chuyển đổi 1.813 xe (93,4%), trong đó 859 xe điện và 851 xe LNG/CNG; giai đoạn 2021 - 2025 sẽ hoàn thành chuyển đổi 2.051 xe (đạt 100%).
Thúc đẩy chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh
Theo ông Phạm Đình Tiến, Trưởng phòng Kế hoạch và vận hành (Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông Hà Nội), vận tải hành khách công cộng đã tiên phong trong chuyển đổi năng lượng xanh của ngành giao thông vận tải.
Đến nay, thành phố có 10 tuyến xe buýt điện đang khai thác, vận hành. Theo lộ trình, dự kiến tháng 2/2025, Hà Nội sẽ đưa vào vận hành 4 tuyến sử dụng năng lượng điện loại buýt trung bình và nhỏ, nâng đoàn phương tiện điện lên 379 xe (chiếm 19,5% tổng lượng xe buýt của thành phố); tới năm 2035 có 128 - 153 tuyến buýt điện.
Trong đề án được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt, Sở Giao thông vận tải đã tính toán phát triển từng loại hình phương tiện xanh đối với từng tuyến. Trong đó, các tuyến nằm trong nội đô sẽ sử dụng 100% xe buýt điện. Các tuyến ngoại vi, kết nối ngoại thành đến điểm tiếp chuyển sẽ sử dụng xe buýt năng lượng xanh như CNG/LNG.
Giai đoạn trước mắt, thành phố sẽ tập trung các tuyến buýt điện kết nối đường sắt đô thị. Giai đoạn 2031 - 2035 định hướng phát triển hỗn hợp phù hợp với hạ tầng, các tuyến trục công suất lớn, phù hợp với quy hoạch của thành phố; kết nối trực tiếp trung tâm của đô thị vệ tinh tới các điểm trung chuyển ở khu vực vành đai, đô thị, kết nối các điểm danh lam thắng cảnh. Khi năng lực các tuyến đường sắt đô thị, buýt nhanh BRT tăng lên, xe buýt điện, buýt xanh sẽ đóng vai trò là tuyến gom.
Ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách công cộng Hà Nội cho biết, chuyển đổi xanh mới được khởi động mấy năm gần đây nhưng các doanh nghiệp vận tải đã bước đầu tiếp cận được.
Với công nghệ mới nhất, tiên tiến nhất, có wifi, camera AI, sàn xe có thể nâng hạ hỗ trợ cho người yếu thế, khuyết tật, thông qua công nghệ có thể kiểm soát được lái xe, an ninh trật tự trên xe, được ứng dụng thẻ vé điện tử… xe buýt điện dù đang chiếm tỷ trọng khá khiêm tốn (trên 14% tổng số phương tiện hiện nay) nhưng đã mang lại bức tranh mới về dịch vụ vận tải công cộng cho thành phố, tạo nên sức hấp dẫn, tư duy mới cho hành khách.
Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, để một doanh nghiệp đang chạy xe truyền thống chuyển sang xe xanh, công nghệ mới, vừa cần thay đổi phương tiện vừa cần thay đổi tư duy con người. Doanh nghiệp cần nhìn nhận đây là cơ hội để thay đổi chất lượng dịch vụ, đổi mới lực lượng quản lý, lái xe, nhân viên phục vụ và có thêm hành khách. Bởi theo thống kê, hành khách xe buýt điện chủ yếu là người đi làm, rất khác so với xe buýt truyền thống chủ yếu là học sinh, sinh viên.
Muốn vậy, các doanh nghiệp buýt truyền thống cần có quyết tâm, tìm nguồn lực để vận hành ổn định ngay từ giai đoạn đầu để đi được dài hơi, cùng đồng hành với thành phố Hà Nội để công cuộc chuyển đổi xe buýt xanh được nhanh chóng, tích cực nhất. Song song với đó, cần sự hỗ trợ của Chính phủ về các chính sách tạo thuận lợi cho doanh nghiệp chuyển đổi.