Ngân hàng huyết thanh là đơn vị tổ chức thu thập, bảo quản và cung cấp các nguồn mẫu để thực hiện xét nghiệm, phục vụ công tác kiểm soát dịch bệnh truyền nhiễm với 4 mục tiêu chính: dự đoán hoặc phát hiện sớm khả năng bùng phát dịch, đánh giá tình hình miễn dịch cộng đồng, đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp và khảo sát sự lưu hành thầm lặng của tác nhân gây bệnh.
Theo bác sĩ Nguyễn Hồng Tâm, Giám đốc HCDC, với các mục tiêu trên, HCDC sẽ xây dựng kế hoạch thu thập mẫu định kỳ cho ngân hàng huyết thanh, xây dựng bộ quy trình bảo quản, truy xuất và sử dụng mẫu phục vụ cho các mục tiêu khác nhau của kiểm soát dịch bệnh. Đồng thời, sẽ xây dựng các mô hình phân tích dữ liệu, từ đó đưa ra những định hướng cho các quyết định y tế công cộng trên địa bàn.
Chính thức đưa vào vận hành ngân hàng huyết thanh tại HCDC
Được biết, ngân hàng huyết thanh của HCDC đã trang bị 5 tủ âm sâu, 3 máy ly tâm lạnh cùng các trang thiết bị và đội ngũ nhân sự đáp ứng cho công tác thu thập, xử lý, lưu trữ và phân phối mẫu. Ngân hàng huyết thanh cũng đưa vào hoạt động với sức chứa lưu trữ khoảng 400.000 - 450.000 mẫu huyết thanh. Dự kiến trong giai đoạn 2024 - 2030, ngân hàng sẽ được HCDC đầu tư mở rộng và xây dựng cơ sở hạ tầng để tăng thêm dung lượng lưu trữ mẫu.
Trước mắt, HCDC sẽ khai thác nguồn mẫu từ ngân hàng huyết thanh để đánh giá miễn dịch đối với bệnh sởi, tay chân miệng, qua đó dự báo nguy cơ dịch tại thành phố Hồ Chí Minh. Trong tương lai, HCDC sẽ tiếp tục mở rộng nguồn mẫu và đa dạng hóa các loại mẫu để đáp ứng nhu cầu chủ động kiểm soát dịch bệnh truyền nhiễm và hướng đến kiểm soát các bệnh tật khác.
Giám đốc HCDC nhấn mạnh, với những trang thiết bị hiện đại, việc thành lập ngân hàng huyết thanh được kỳ vọng sẽ giúp kiểm soát dịch bệnh tốt hơn, từ đó góp phần nâng cao chất lượng công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của người dân trên địa bàn thành phố.
Tại Việt Nam, một số ngân hàng huyết thanh cũng đã được thành lập thông qua chương trình nghiên cứu điều tra dịch tễ của Bộ Y tế, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh. Trọng tâm của các chương trình giám sát này có thể kể đến như HIV, Zika virus, viêm gan siêu vi B và C, cúm A H5N1.