Theo thống kê, từ năm 2012 đến 2020, ít nhất 2.916 thảm họa, thiên tai đã xảy ra tại khu vực Đông Nam Á (ASEAN), trong đó có một số thiên tai quy mô lớn như bão Bopha (2012) ở Philippines; bão Haiyan (2013) ở Philippines; động đất và sóng thần miền Trung Sulawesi (2018) ở Indonesia, bão Mangkhut (2018) ở Philippines và bão Damrey (2017) ở Việt Nam… ASEAN được đánh giá là một trong những khu vực trên thế giới chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của thiên tai và biến đổi khí hậu. Trong bối cảnh ấy, hợp tác giữa các quốc gia thành viên ASEAN về quản lý thiên tai đã trở thành điểm sáng nổi bật trong quan hệ hợp tác, cam kết đa ngành, đa lĩnh vực, thể hiện qua nhiều công cụ và cơ chế hợp tác được thiết lập.
Theo trình tự luân phiên giữa các nước thành viên, năm 2023, Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ACDM, đăng cai tổ chức Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về quản lý thiên tai lần thứ 11; Hội nghị các bên tham gia Hiệp định ASEAN về quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp (AADMER); Hội nghị cấp Bộ trưởng với các đối tác của ASEAN (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản) và các phiên họp liên quan của ACDM, Trung tâm Điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thiên tai (AHA)…
Việt Nam chủ trì các hoạt động hợp tác ASEAN về quản lý thiên tai năm 2023
Tại buổi công bố về sự kiện Hội nghị Bộ trưởng các nước ASEAN về quản lý thiên tai lần thứ 11, ông Phạm Đức Luận, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kiêm Chánh văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai cho biết, thực hiện nhiệm vụ Chủ tịch trong hợp tác ASEAN về quản lý thiên tai năm 2023, Việt Nam sẽ đóng vai trò là cầu nối hiệu quả, thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ giữa khối ASEAN với các quốc gia trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương về những giải pháp mang tính chiến lược để giải quyết nhiều rủi ro cùng một lúc, huy động nguồn lực triển khai Chương trình công tác Hiệp định AADMER giai đoạn 2021 - 2025 một cách đầy đủ, hiệu quả, đảm bảo đáp ứng yêu cầu đề ra.
Được biết, chủ đề năm hợp tác khu vực về quản lý thiên tai 2023 là “Từ ứng phó đến hành động sớm và tăng cường chống chịu: ASEAN hướng đến mục tiêu lãnh đạo toàn cầu trong quản lý thiên tai”. Chủ đề nhằm nhấn mạnh việc thay đổi hướng tiếp cận trong quản lý rủi ro thiên tai của các nước ASEAN, chuyển từ ứng phó mỗi khi có thiên tai sang hành động sớm.
Theo đó, nội dung chính của các cuộc họp, hội nghị và các hoạt động trong năm Chủ tịch của Việt Nam năm 2023 sẽ tập trung rà soát, đánh giá tiến độ triển khai Chương trình công tác Hiệp định Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp giai đoạn 2021 - 2025; điều chỉnh đóng góp cho Quỹ Trung tâm AHA, công tác vận hành Trung tâm AHA để hỗ trợ các quốc gia thành viên ASEAN trong ứng phó thiên tai và đề xuất ưu tiên cũng như huy động nguồn lực hỗ trợ để thực hiện Chương trình công tác Hiệp định Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp, điều phối công tác ứng phó với thiên tai lớn trong khu vực với vai trò Chủ tịch Ủy ban ASEAN về quản lý thiên tai năm 2023; hợp tác với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Để thực hiện các nhiệm vụ trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với Ban Thư ký ASEAN, Trung tâm AHA và các quốc gia thành viên ASEAN tổ chức các Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN và một loạt các cuộc họp cấp kỹ thuật về quản lý thiên tai trong năm 2023 tại Việt Nam để triển khai Hiệp định Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đề xuất xây dựng “Tuyên bố Hạ Long về hành động sớm trong quản lý thiên tai ASEAN”. Dự kiến, Tuyên bố sẽ được thông qua tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về quản lý thiên tai lần thứ 11 được tổ chức vào tháng 10 tại tỉnh Quảng Ninh.