Báo cáo tại cuộc họp, Phó Viện trưởng Viện Khoa học tài nguyên nước Trần Văn Trà, đơn vị chủ trì xây dựng dự thảo Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Hương cho biết, phạm vi lập quy hoạch gồm toàn bộ diện tích lưu vực sông Hương và các lưu vực lân cận: lưu vực sông Ô Lâu, vùng cát ven biển Phong - Quảng Điền, lưu vực sông Nông, sông Truồi, sông Bù Lu, lưu vực sông A Sáp. Phạm vi địa giới hành chính của quy hoạch gồm 9 huyện, thành phố của tỉnh Thừa Thiên Huế: Phong Điền, Quảng Điền, Phú Vang, Hương Trà, A Lưới, Nam Đông, Hương Thủy, Phú Lộc, thành phố Huế và huyện Hòa Vang của thành phố Đà Nẵng.
Mục tiêu của quy hoạch là phấn đấu đến năm 2030 tích trữ, điều hòa, phân bổ nguồn nước bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các địa phương, đối tượng khai thác, sử dụng nước trên lưu vực; khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên nước để nâng cao giá trị kinh tế của nguồn nước, bảo đảm an ninh nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu, phù hợp với các biên bản hợp tác song phương mà Việt Nam đã tham gia. Đồng thời, bảo vệ nguồn nước mặt, nước dưới đất, bảo vệ chức năng nguồn nước, hành lang bảo vệ nguồn nước, nguồn sinh thủy, nguồn nước có chức năng điều hòa (sông, hồ, ao…) và có giá trị cao về đa dạng sinh học, lịch sử, văn hóa, từ đó bảo đảm số lượng, chất lượng nước đáp ứng các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Bảo đảm lưu thông dòng chảy, phòng, chống sạt lở bờ, bãi sông, giảm thiểu tác hại do nước gây ra, phòng, chống sụt, lún mặt đất. Từng bước phục hồi các nguồn nước mặt bị ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nghiêm trọng, ưu tiên đối với khu vực trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội; phục hồi mực nước dưới đất tại các khu vực bị suy giảm quá mức. Quản lý, vận hành hệ thống thông tin, dữ liệu tài nguyên nước bảo đảm kết nối, chia sẻ với hệ thống cơ sở dữ liệu ngành tài nguyên môi trường, kết hợp bộ công cụ hỗ trợ ra quyết định để đánh giá nguồn nước trên lưu vực, hỗ trợ điều hòa, phân bổ nguồn nước trên lưu vực sông Hương…
Xây dựng Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Hương thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn đến năm 2050, quy hoạch hướng tới duy trì, phát triển tài nguyên nước, điều hòa, phân bổ nguồn nước bảo đảm an ninh tài nguyên nước, thích ứng với biến đổi khí hậu và phù hợp với các điều ước quốc tế, hợp tác song phương liên quan đến tài nguyên nước. Tăng cường bảo vệ tài nguyên nước, bảo đảm số lượng, chất lượng nước đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giảm thiểu tối đa tác hại do nước gây ra. Hoạt động quản lý, khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước được thực hiện theo phương thức trực tuyến trên cơ sở quản trị thông minh.
Bên cạnh đó, phấn đấu phục hồi các khu vực bị suy giảm mực nước dưới đất quá mức, các dòng sông bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm nghiêm trọng trên lưu vực sông; kết hợp phòng, chống sạt, lở bờ sông có hiệu quả, kiểm soát cao độ đáy sông, hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông; bố trí lại dân cư ven sông để từng bước nâng cao giá trị cảnh quan ven sông. Bổ sung, nâng cao một số chỉ tiêu của quy hoạch, quản lý tổng hợp tài nguyên nước phù hợp với giai đoạn phát triển quốc gia, sánh ngang với các quốc gia phát triển trong khu vực; bảo đảm an ninh tài nguyên nước, nâng cao giá trị của nước phù hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới.
Với mục tiêu đó, ban soạn thảo nêu rõ các nội dung trong quy hoạch như: chức năng nguồn nước; quản lý, điều hòa, phân bổ nguồn nước góp phần bảo đảm an ninh nguồn nước cho mục đích khai thác, sử dụng và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên lưu vực sông; quản lý khai thác, sử dụng nước mặt bảo đảm dòng chảy tối thiểu trên sông; nguồn nước dự phòng cấp cho sinh hoạt tại khu vực có nguy cơ ô nhiễm nguồn nước; công trình điều tiết, khai thác, sử dụng nước, phát triển tài nguyên nước; bảo vệ tài nguyên nước; phòng, chống sạt, lở lòng, bờ, bãi sông, hồ; phòng, chống ngập lụt, sụt, lún mặt đất và xâm nhập mặn nước dưới đất; giám sát tài nguyên nước và khai thác, sử dụng nước.
Về giải pháp thực hiện, quy hoạch được xây dựng tập trung vào các giải pháp tăng cường hoàn thiện thể chế, chính sách, quy chuẩn về khai thác, sử dụng, tái sử dụng tài nguyên nước; điều hòa, phân bổ, phát triển, bảo vệ tài nguyên nước, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tái sử dụng nước góp phần bảo đảm an ninh nguồn nước; các giải pháp về phòng, chống, khắc phục hậu quả, tác hại do nước gây ra; tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ và hợp tác quốc tế.
Tại cuộc họp, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thừa Thiên Huế đề nghị đơn vị chủ trì lập quy hoạch bổ sung, làm rõ một số nội dung liên quan tới đánh giá hiện trạng và dự báo xu thế biến động tài nguyên nước; đánh giá hiện trạng khai thác sử dụng nước, dự báo nhu cầu nước và phân vùng chức năng nguồn nước; bảo vệ tài nguyên nước và phòng chống tác hại do nước gây ra; xác định hệ thống giám sát tài nguyên nước, khai thác, sử dụng nước, chất lượng nước và xả nước thải vào nguồn nước…
Đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị bổ sung dự báo nhu cầu sử dụng nước và ước tính lượng nước thải do các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch gây ra tác động đến chất lượng nước của lưu vực sông Hương; bổ sung giải pháp bảo vệ chất lượng nước, môi trường các điểm du lịch, di tích danh lam thắng cảnh làm cơ sở cho việc dự báo số lượng khách du lịch, các hoạt động phát triển du lịch và phát triển hệ thống cơ sở lưu trú trên lưu vực sông Hương và khu vực lân cận. Cùng với đó, cơ quan chủ trì xây dựng dự thảo cũng cần xác định các đoạn sông cần bảo vệ không gian, cảnh quan, như khu vực cố đô Huế để có những giải pháp bảo vệ và phát huy giá trị cảnh quan di tích tại khu vực này.
Trong buổi làm việc, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh, Phó Chủ tịch Hội đồng đánh giá cao những ý kiến góp ý chi tiết, mang tính chất xây dựng cho bản quy hoạch. Trên cơ sở các ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng, Cục trưởng Châu Trần Vĩnh đề nghị đơn vị thực hiện nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý, tiếp tục hoàn thiện bản quy hoạch đảm bảo chất lượng và tiến độ trước khi trình lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Chính phủ xem xét, phê duyệt.