Nhà khoa học David Julius (bên trái) và Điều tra viên Ardem Patapoutian (bên phải) được trao giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học năm 2021
Tại buổi lễ được tổ chức ở thủ đô Stockholm (Thụy Điển), Viện Karolinska công bố Giải Nobel Y học 2021 đã được trao cho hai nhà sinh học người Mỹ là David Julius và Ardem Patapoutian vì những phát hiện quan trọng của họ liên quan tới cơ chế thụ cảm nhiệt độ và xúc giác.
Theo Ban tổ chức, những khám phá của hai nhà khoa học David Julius và Ardem Patapoutian đã giúp giải thích cách thức hệ thống thần kinh của con người phát đi các tín hiệu đối với nhiệt độ nóng-lạnh và xúc giác. Các kênh ion được xác định là quan trọng đối với nhiều quá trình sinh lý và tình trạng bệnh tật.
Nhà sinh học Ardem Patapoutian đã sử dụng các tế bào nhạy cảm với áp suất để khám phá một lớp cảm biến mới sở hữu cơ chế phản ứng với các kích thích cơ học trong da và các cơ quan nội tạng.
Trong khi đó, nhà khoa học David Julius đã phát minh ra việc sử dụng capsaicin, một hợp chất cay có nguồn gốc từ quả ớt gây ra cảm giác nóng, để xác định một cảm biến tại các đầu dây thần kinh của da khi phản ứng với nhiệt độ.
Đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 khiến lễ trao giải thưởng Nobel theo truyền thống phải điều chỉnh hình thức tổ chức trong hai năm liên tiếp, song không thể thay đổi thời điểm công bố chủ nhân của các giải thưởng danh giá thường niên vốn rất được mong chờ này.
David Julius (sinh năm 1955), là giáo sư tại Đại học California, San Francisco (UCSF) và Ủy viên Ủy ban Y tế Howard Hughes (HHMI), và Ardem Patapoutian, Thanh tra HHMI tại Scripps Research Ông đã nhận được giải thưởng cho công trình xác định các thụ thể trên tế bào thần kinh cảm giác cung cấp cho chúng ta khả năng theo dõi nhiệt độ, cơn đau, xúc giác cũng như vị trí và chuyển động của cơ thể.
Patapoutian (sinh năm 1967) tại Beirut, Lebanon. Ông đã nâng cao hiểu biết về cảm ứng nhiệt với việc khám phá ra các kênh ion trong các tế bào cảm ứng phản ứng với sự thay đổi của nhiệt độ. Ông gọi những kênh này là nhiệt kế phân tử của cơ thể. Ví dụ, một trong số chúng ưu tiên phản ứng với nhiệt độ mát và hợp chất làm mát tinh dầu bạc hà. Một loại khác, cũng phản ứng với lạnh, là một cảm biến chung của các hóa chất độc hại, bao gồm các thành phần trong tỏi và wasabi. Sự kích hoạt của nó gây ra đau và viêm.
Chủ nhân mới của giải thưởng Nobel 2021 sẽ lần lượt được công bố trong tuần này, trong đó giải đầu tiên là Nobel Y học (chiều 4/10), tiếp theo đó là các giải Nobel Vật lý ngày 5/10, Hóa học ngày 6/10, Văn học ngày 7/10 và Hòa bình ngày 8/10. Giải Nobel Kinh tế được công bố cuối cùng, vào chiều 11/10.