Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Thế Hinh, Phó trưởng Ban Quản lý các dự án nông nghiệp, Bộ NN&PTNT cho biết, dự án hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật cho lúa carbon thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long được đề xuất dựa trên Đề án Phát triển 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 của Chính phủ.
Dự án do Bộ NN&PTNT chủ trì, triển khai ở 12 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Long An, Sóc Trăng, Cần Thơ, Bạc Liêu, Trà Vinh, Hậu Giang, Cà Mau, Tiền Giang, Vĩnh Long). Thời gian thực hiện trong 5 năm, từ năm 2026 - 2031. Giai đoạn chuẩn bị dự án từ năm 2024 đến năm 2025.
Theo ông Nguyễn Thế Hinh, ước tính, chi phí để triển khai dự án là khoảng 375 triệu USD (tương đương 8.968 tỷ đồng); trong đó, 360 triệu USD từ khoản vay Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế (IBRD) của Ngân hàng Thế giới, 15 triệu USD vốn đối ứng từ đóng góp của Chính phủ và địa phương.
Ảnh minh họa
Dự án sẽ nhằm thúc đẩy sản xuất gạo carbon thấp chất lượng cao tại các tỉnh mục tiêu ở đồng bằng sông Cửu Long. Mục tiêu được đo lường bằng các chỉ số: tăng năng suất và sản lượng lúa gạo, thu nhập của nông dân, giảm khí nhà kính và thanh toán tín dụng carbon.
Dự án được thiết kế dựa trên 6 nguyên tắc bao gồm: thiết kế và cung cấp gói đầu tư toàn diện, thông minh cho nông dân nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và tăng lợi nhuận cho trang trại. Hỗ trợ sản xuất cho các hộ sản xuất nhỏ bằng cách phát triển, củng cố các tổ chức nông dân, hợp tác xã; huy động nguồn vốn tín chỉ carbon cho các khu vực áp dụng biện pháp thực hành carbon thấp.
Bên cạnh đó, khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân, hỗ trợ phát triển thị trường lúa carbon thấp; tạo ra khung chính sách và kỹ thuật thuận lợi để hỗ trợ sản xuất lúa gạo có hàm lượng carbon thấp.
Dự án sử dụng tín dụng của Ngân hàng Thế giới để tài trợ cho các khoản đầu tư cơ sở hạ tầng theo Luật Đầu tư công; vốn đối ứng của Chính phủ sẽ được sử dụng cho các khoản đầu tư và hoạt động phi công trình theo quy định không được sử dụng nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới. 375 triệu USD vốn đầu tư dự án sẽ được chia cho 3 hợp phần, trong đó hợp phần 1 "Phát triển chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao, carbon thấp" có giá trị đầu tư cao nhất với 350 triệu USD. Hợp phần này có mục tiêu nâng cao sản lượng, hiệu quả và giảm tổn thất sau thu hoạch, từ đó cải thiện lợi nhuận, nâng cao giá trị gia tăng, giảm phát thải khí nhà kính và tác động đến khí hậu.
Cụ thể, đầu tư thuộc hợp phần này sẽ bao gồm các lĩnh vực: nâng cấp hệ thống thủy lợi để cải tạo quản lý nước và hiệu quả sử dụng nước; hỗ trợ nông nghiệp kỹ thuật số thông qua quản lý nước, cây trồng và dịch hại dựa trên IOT để cải thiện việc lưu trữ nước, năng suất cây trồng, độ tin cậy và sự tiện lợi của hệ thống, giảm chi phí lao động và tăng lợi nhuận.
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam nhấn mạnh, thời gian chuẩn bị dự án chỉ còn khoảng 1 năm do đó các địa phương cần đẩy nhanh tiến độ công việc. Thứ trưởng đề nghị, các tỉnh cung cấp số liệu chính xác để không phải mất thời gian rà soát, trong tháng 4/2024 phải cung cấp cho Bộ. Ban quản lý các dự án nông nghiệp có văn bản gửi đến 12 tỉnh, thành phố tham gia dự án để các địa phương củng cố hoặc thành lập mới Ban quản lý dự án của tỉnh mình để làm cơ sở chỉ đạo thực hiện, đồng thời cung cấp thông tin để Bộ sớm hoàn chỉnh dự án.