Khác với con người, động vật không khóc, chất lỏng tiết ra từ mắt chúng không biểu lộ cảm xúc mà giúp làm sạch và nuôi dưỡng mắt.
Tiến sĩ Arianne Pontes Oriá thuộc đại học Liên bang Bahia cho biết, ở động vật có xương sống hoặc động vật không xương sống, nước mắt đóng vai trò rất quan trọng đối với thị lực.
Theo nhóm nghiên cứu của bà, nước mắt là chất cân bằng tuyệt vời. Động vật có xương sống dường như làm sạch mắt bằng chất lỏng theo cùng một cách, nhưng để thích ứng với những thách thức từ môi trường sống nên quá trình tạo ra và sử dụng nước mắt của các sinh vật trên thế giới sẽ khác nhau.
Nhìn chung, nước mắt bao gồm nước, chất béo, protein và các khoáng chất như natri. Mặt khác, các nhà nghiên cứu tìm thấy một vài biến khác, phụ thuộc vào môi trường sống của mỗi loài. Ví dụ, các loài động vật dành phần lớn thời gian trên cạn có nhiều protein trong nước mắt hơn và có ít urê hơn.
Quy trình thu thập nước mắt ở các loài động vật đều giống nhau, đó là trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhà nghiên cứu sẽ nhẹ nhàng tiếp cận động vật, đợi chúng quen dần và thả lỏng thì sẽ dùng một dải giấy hấp thụ cẩn thận chấm vào mắt chúng.
Thu thập nước mắt động vật
Tiến sĩ Oriá bắt đầu nghiên cứu của mình bằng cách nghiên cứu những giọt nước mắt của cá sấu. Đôi mắt của chúng thu hút sự chú ý lớn từ các nhà nghiên cứu bởi khả năng duy trì độ ẩm thần kỳ của mắt. Thay vì như con người phải chớp mắt khoảng 15 lần mỗi phút để tránh mắt bị khô thì cá sấu có thể mở mắt liên tục trong khoảng hai giờ mà không cần chớp mắt và dĩ nhiên mắt chúng không bị khô.
Từ phát hiện này, nhóm nghiên cứu đặt ra câu hỏi: loại phân tử nào giúp cho những màng nước mắt này ổn định? Câu trả lời có thể giúp tìm ra phương pháp điều trị khô mắt và các vấn đề về thị giác ở người.
Mặc dù vẫn chưa giải thích rõ nguyên nhân giúp duy trì độ ẩm thần kỳ cho mắt ở nước mắt cá sấu nhưng nhóm đã thu thập được một số gợi ý từ các mẫu tinh thể từ chất lỏng tiết ra từ mắt chúng. Nước mắt cá sấu khô tạo thành mạng lưới dày hơn so với nước mắt của một số động vật khác, điều này có thể là lý do giúp chúng duy trì độ ẩm.
Trong những năm sau đó, danh sách các loài nghiên cứu đã được mở rộng, bao gồm các loài bò sát khác như rùa và ba ba, cũng như các loài chim như diều hâu, vẹt, cú... Tiến sĩ Oriá và các đồng nghiệp cũng đã thêm các động vật có vú như người, chó và ngựa để so sánh.
Nghiên cứu vẫn đang được tiếp tục, các nhà khoa học mong rằng sẽ sớm tìm được giải pháp hiệu quả cho chứng khô mắt và nhiều vấn đề khác về mắt ở người.