Tại cuộc họp, Trưởng ban Điều tra tài nguyên nước, Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia Hoàng Văn Hoan cho biết, dự án “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất tại các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước” thuộc Chương trình điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất để cung cấp nước sinh hoạt ở các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước được Trung tâm triển khai thực hiện từ năm 2015 đến năm 2023. Thời gian qua, dự án đã điều tra, tìm kiếm được nhiều nguồn nước dưới đất, xác định được trữ lượng, chất lượng và lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tại 277 vùng núi cao, khan hiếm nước trên địa bàn 39 tỉnh triển khai dự án; xác định được khu vực có triển vọng để thi công công trình khai thác nước dưới đất; các lỗ khoan khai thác có lưu lượng, chất lượng đảm bảo được kết cấu đủ điều kiện để khai thác bền vững.
Bên cạnh đó, dự án rà soát, cập nhật toàn bộ các tài liệu điều tra cơ bản về tài nguyên nước dưới đất và tài liệu liên quan khác trên địa bàn các địa phương triển khai dự án; qua đó khoanh định được vùng có khả năng chứa nước để tiến hành điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất; các thành tạo có khả năng chứa nước đã được điều tra ở các vùng khan hiếm nước thuộc khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ, khu vực Tây Nguyên và khu vực Nam Bộ.
Quang cảnh cuộc họp
Dự án cũng đã đánh giá đầy đủ về hiện trạng chất lượng nguồn nước dưới đất đã được điều tra, tìm kiếm, đảm bảo cấp nước cho ăn uống sinh hoạt cho nhân dân. Theo đó, tổng tiềm năng tài nguyên nước dưới đất tại các vùng trong phạm vi thực hiện là 2.632.438 m3/ngày. Cụ thể, khu vực Bắc Bộ là 607.325 m3/ngày; khu vực Bắc Trung Bộ là 210.613 m3/ngày; khu vực Nam Trung Bộ là 318.095 m3/ngày; khu vực Tây Nguyên là 685.731 m3/ngày; khu vực Nam Bộ là 810.674 m3/ngày. Trữ lượng có thể khai thác nước dưới đất của các khu vực: Bắc Bộ là 215.889 m3/ngày; Bắc Trung Bộ là 86.247 m3/ngày; Nam Trung Bộ là 98.858 m3/ngày; Tây Nguyên là 205.763 m3/ngày; Nam Bộ là 120.802 m3/ngày. Tổng trữ lượng có thể khai thác nước dưới đất của các vùng trong phạm vi Dự án là 727.559 m3/ngày.
Dự án đã thi công 678 công trình, đủ điều kiện xây dựng 277 trạm cấp nước sinh hoạt tập trung, thuộc 39 tỉnh. Lưu lượng khai thác công trình dự báo trên phạm vi các vùng điều tra đạt khoảng 144.245 m3/ngày, có thể cung cấp cho khoảng 1,44 triệu người dân (với tiêu chuẩn sử dụng nước 100 lít/người/ngày).
Theo Phó Tổng giám đốc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia Triệu Đức Huy, ngoài những tác động tích cực mang tính lâu dài đối với xã hội, để dự án phát huy hiệu quả cao, đưa nguồn nước sạch nhanh chóng đến với đồng bào ở các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước, Trung tâm đã tổ chức bàn giao Hồ sơ kết quả của dự án cho các đơn vị liên quan gồm: Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các tỉnh trong phạm vi dự án để nghiên cứu giải pháp công nghệ khai thác nước phù hợp, xây dựng kế hoạch khai thác nguồn nước phục vụ cấp nước sinh hoạt cho người dân tại các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước.
Việc cung cấp đầy đủ nước sạch đảm bảo vệ sinh mang lại giá trị to lớn đối với người dân, làm giảm bớt khó khăn trong cuộc sống của người dân vùng núi cao, khan hiếm nước, từ đó giúp ổn định cuộc sống người dân, góp sức trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự xã hội. Ngoài ra, kết quả của dự án còn góp phần thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn và Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
PGS.TS. Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch Hội Địa chất thủy văn Việt Nam - phản biện 1 cho biết, các nội dung, hạng mục công việc thực hiện đã bám sát và tuân thủ nội dung theo đề cương được duyệt; đáp ứng được mục tiêu, nhiệm vụ Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đặt ra. Khối lượng các hạng mục công tác đã thực hiện về cơ bản phù hợp với khối lượng được phê duyệt và các văn bản điều chỉnh được cấp thẩm quyền phê duyệt; các phương pháp kỹ thuật được thực hiện tuân thủ đúng trình tự, phù hợp với điều kiện thực tế của từng vùng nghiên cứu, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và đạt hiệu quả cao.
Các bản vẽ rõ ràng, dễ xem, thể hiện nội dung phù hợp với tên và yêu cầu từng loại bản đồ. Các sản phẩm đủ về số lượng, chủng loại theo Đề cương được duyệt. Trong quá trình tổ chức thi công dự án, các đơn vị tham gia thực hiện đều đã tuân thủ quy trình, quy phạm kỹ thuật, có liên kết các kết quả điều tra theo giai đoạn trước đó.
Theo PGS.TS Phạm Quý Nhân, nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội - phản biện 2, dự án “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất tại các vùng núi cao, vùng khan hiếm nước” đã hoàn thành các nội dung, khối lượng công việc và giải quyết được mục tiêu đặt ra. Kết quả của dự án đã xác định được trữ lượng, chất lượng nước dưới đất và lập được các bản đồ tài nguyên nước ở 88/89 vùng núi cao, vùng khan hiếm nước trên địa bàn 25 tỉnh triển khai dự án.
Đồng thời, dự án đã xác định được các khu vực có triển vọng để thi công công trình khai thác nước dưới đất, các lỗ khoan được kết cấu đảm bảo để khai thác lâu dài. Đánh giá được tổng tiềm năng tài nguyên nước dưới đất, tổng trữ lượng có thể khai thác và lưu lượng khai thác công trình dự báo tại các vùng điều tra.
Trong buổi làm việc, các thành viên Hội đồng đã phát biểu, góp ý chi tiết nhằm tiếp tục hoàn thiện nội dung, hồ sơ sản phẩm của dự án. Hội đồng nhất trí thông qua kết quả dự án sau khi đơn vị thực hiện tiếp thu, chỉnh sửa các góp ý của thành viên Hội đồng trước khi trình phê duyệt.
Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh đề nghị đơn vị thực hiện nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý, tiếp tục hoàn thiện báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của dự án trước khi trình lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, phê duyệt.