Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn cho biết, hệ thống đô thị Việt Nam đã được hình thành lâu đời, trong đó nhiều đô thị có quá trình hình thành từ trước thế kỷ XIX.
Sau 35 năm đổi mới, nhất là trong 10 năm qua, công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị ở Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng. Đến cuối năm 2022, đã có 888 đô thị các loại, tỷ lệ đô thị hóa đã tăng từ 30,5% năm 2010 lên 42% vào năm 2022. Đô thị hóa và phát triển đô thị trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế khu vực đô thị tăng trưởng ở mức cao, đóng góp khoảng trên 70% GDP cả nước.
Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa ngoài những yếu tố tích cực mang lại còn có nguy cơ tác động xấu tới những giá trị văn hóa, truyền thống. Tính dân tộc, hiện đại trong văn hóa nói chung, trong kiến trúc - quy hoạch đô thị nói riêng đang là thử thách to lớn giữa bảo tồn và phát triển đối với mỗi quốc gia trong quá trình phát triển. Nhiều đô thị di sản, lịch sử ở Việt Nam cũng đang phải đối mặt với thử thách này.
Hội thảo là dịp để các chuyên gia quốc tế, các nhà nghiên cứu, cán bộ giảng dạy, sinh viên trong nhiều lĩnh vực liên quan đến công tác quy hoạch phát triển đô thị, bảo tồn phát huy giá trị các đô thị lịch sử đến từ các hội quy hoạch của Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Việt Nam trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong công tác quy hoạch bảo tồn phát huy giá trị các đô thị lịch sử, truyền thống trong bối cảnh mới.
Cần có giải pháp để quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị lịch sử, truyền thống trong bối cảnh mới
Theo Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính, tính dân tộc - hiện đại trong kiến trúc, quy hoạch nói riêng đang là thử thách to lớn với mỗi quốc gia trong quá trình tồn tại và phát triển. Ngoài những tác động tích cực, các quá trình này còn có những tác động tiêu cực khó kiểm soát, có nguy cơ phá vỡ cấu trúc không gian đô thị lịch sử, truyền thống.
Ông Lê Quang Nam, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng chia sẻ, bản thân các đô thị, trong đó có Đà Nẵng đã lưu giữ lịch sử, văn hóa và những giá trị cốt lõi của con người. Do đó, công tác quy hoạch phát triển đô thị luôn cần phải quan tâm tới việc bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị di sản đô thị... để đảm bảo đô thị luôn giữ được "hồn cốt” của mình trong quá trình đô thị hóa, hội nhập và phát triển.
Trong khi đó, Giáo sư Chan Ho Kim, Chủ tịch Hội Quy hoạch Hàn Quốc chia sẻ những kinh nghiệm, thực tiễn về phát triển hợp tác quốc tế về đô thị và việc bảo tồn giá trị di sản văn hóa giữa các nước trong tương lai.
Tại hội thảo, các nhà khoa học, chuyên gia đã trình bày những kết quả nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong quy hoạch vùng và quy hoạch đô thị; bảo tồn di sản trong tái phát triển và quản lý đô thị; đô thị di sản và quy hoạch thông minh; đô thị di sản và cộng đồng; di sản và du lịch; quy hoạch bảo tồn và đào tạo...