Lãnh địa Clos Bernarde nằm ở vùng Provence (Pháp), cách thành phố Nice là nơi tôi ở khoảng 80 km. Lãnh địa có khoảng 80 héc ta, trong đó 50 héc ta trồng nho, gồm các dòng Grenache, Syrah, Cinsault, Mourvedre (đỏ) và Grenache Blanc, Rolle, Viognier, Clairette (trắng). Đất rất nghèo nàn, chủ yếu là đất cát, sỏi trên một tầng đá vôi, nằm ở độ cao 150 m so với mực nước biển. Toàn bộ các ruộng nho của lãnh địa Clos Bernarde bị bao bọc bởi các khu rừng sồi và rừng cây lúp xúp rất đặc trưng cho vùng Địa Trung Hải.
Theo lời mời của anh Guy Meulnart, chủ nhân Lãnh địa, tôi tới thăm gia đình anh trong dịp nghỉ đông. Con đường đất nhỏ dẫn vào Lãnh địa phủ đầy lá mục kêu lạo xạo dưới bánh xe ô tô. Rừng sồi vươn những cành khẳng khiu trụi lá trên nền trời xanh xám màu chì, bồng bềnh những đám mây trắng đục. Không gian tĩnh lặng tới mức tôi chỉ nghe thấy tiếng lá vỡ vụn dưới chân. Cái lạnh, sắc và khô, như cứa vào da thịt.
Guy trong phòng làm việc
Đúng như dự đoán, khi xe tôi chạy vào trong sân, chỉ có con chó Bill cao lớn lông xù vui vẻ vẫy đuôi ra đón. Guy còn mê mải với công việc trên cánh đồng nho. Tháng giêng là tháng tỉa cành. Jacqueline, cô bạn gái của anh đang ra phố mua sắm.
Tôi rút điện thọai di động gọi Guy. Anh lập cập bỏ tất cả đồ lề cắt tỉa nho vào thùng xe, chạy ngay về đón tôi.
Guy vẫn như thế, mặc dù tôi xa Nice đã gần 5 tháng. Dong dỏng cao, đeo kính cận, trông anh giống môt nhà khoa học làm việc trong phòng thí nghiệm hơn là một nhà trồng nho, cho dù anh có là ông chủ lãnh địa đi chăng nữa.
Guy mời tôi vào văn phòng. Anh nói sơ qua về vụ thu họach nho 2005, những vui buồn tỉnh lẻ. Sau đó, chúng tôi cùng đi thăm hầm nuôi rượu bằng bê tông quét sơn thực phẩm (epoxy), lên phòng thí nghiệm của anh thử vài loại rượu đang nuôi, cả đỏ và trắng, sau đó vào phòng thử nếm, “khu vườn cấm” chỉ dành cho những bạn bè thân thiết và những khách đặc biệt.
Guy trong hầm rượu
Chúng tôi mê ly trong những ly rượu Clos Bernarde 2003 trắng làm từ nho Grenache Blanc và Rolle, những ly Clos Bernarde 2000 và 2001 đỏ làm từ nho Grenache đỏ, Syrah và Mourvedre. Rượu của lãnh địa Clos Bernarde đặc biệt ở chỗ Guy nuôi 1 năm trong thùng bê tông, sau đó đóng chai và nuôi ít nhất 2 năm nữa trong hầm rượu trước khi đem bán. Kết quả là những dòng rượu hoàn toàn tự nhiên, không chịu ảnh hưởng của gỗ sồi nhưng đậm đặc, đầy tính chất hoa quả khi còn trẻ; được nuôi một thời gian trong hầm rượu sẽ trở nên đa dạng, phức tạp, muôn hình muôn vẻ, như một “bàn tay sắt trong chiếc găng nhung”.
Thử nếm xong thì đã khoảng gần 1 giờ chiều. Guy mời tôi ở lại ăn trưa và gọi điện cho Jacqueline, nhắn cô mua về ít đồ nguội.
Trong khi chờ đợi, chúng tôi xuống khu nhà ở vốn dành cho công nhân vào mùa thu họach nho. Guy giữ lại 3 phòng làm nhà nghỉ mùa hè và nơi tiếp khách “thân tình, suồng sã”, nghĩa là những người anh không muốn mời ra tiệm ăn.
Ngôi nhà nhỏ nằm lọt thỏm giữa rừng sồi và cánh đồng nho. Những cánh cửa sổ sơn màu xanh da trời. Ngói ống màu đỏ, như tất cả những ngôi nhà dung dị khác của vùng Provence.
Ngôi nhà nhỏ trong ruộng nho
Một khóm hồng gai trước cánh cửa gỗ. Qua khung cửa kính, chúng tôi thấy một khoảng trời xám xịt vần vũ những đám mây trĩu nước. Guy thở dài nói: “Từ năm 2001 tới giờ, những đám mây đen kịt này trông thì có vẻ ghê gớm lắm nhưng thực tế là mưa chỉ lất phất vài ngày, không đủ nước cho nho vì thế sản lượng năm 2005 chẳng hạn thấp hơn cả năm 2004”.
Tôi bỏ ra bàn mấy món quà cho Guy và bạn gái của anh: 1 chiếc cà vạt lụa tơ tằm, 1 chiếc khăn lụa cho Jacqueline, 1 hộp vải thiều, 1 chai rựợu Mei kei lu. Guy nói: “Thằng này được, vẫn không quên rượu mạnh sau bữa ăn. Chỉ buồn là không phải rượu Việt Nam nhưng tao tha thứ cho mày vì rượu trắng của người Việt Nam và người Trung Quốc có chung nguyên liệu là gạo”.
Tôi giúp Guy bầy dao, nĩa, bát lên bàn, cắt bánh mì cho vào lẵng, vừa kịp Jacqueline về tới nơi.
Chị vẫn thế, xinh đẹp, dịu dàng, mẫn cảm, đôi mắt to màu xanh lá cây với đồng tử pha chút ánh vàng, mái tóc bạch kim ngả sang màu vàng sậm, “màu của mùa đông” như chị thường hài hước pha trò.
Căn phòng chưa đủ ấm nên sau khi cởi áo măng tô, Jacqueline cho thêm một khúc gỗ to vào lò sưởi. Củi cháy nổ lách tách, tung ra ngoài những đốm nhỏ như sao. Mùi khói nhựa thông thơm dễ chịu.
Chai Clos Bernarde 2000
Bữa ăn trưa có xà lách trộn dầu giấm, bánh mì giăm bông và cơm với thịt gà quay Jacqueline mua trên đường về. Guy lấy cho tôi thử một chai Clos Bernarde đỏ 1999. Rượu ngon tuyệt, màu sắc đậm đặc, chất chát tuy chưa hoàn toàn nhuần nhuyễn xong lại tạo cho ta cảm giác về một dư vị kéo dài, ngòn ngọt, nồng nàn mùi gia vị phương Đông như quế, va ni và hạt tiêu, mùi nấm hương và da lông thú. Khi tôi nói những nhận xét đó, Guy cười và nói: “Nhưng dứt khóat không phải là mùi lông chú chó Bill vừa đi nhởn ngoài đồng về này”.
Bill từ nãy giờ vẫn nằm dưới gầm bàn vội nhổm lên và kêu ư ử. Bill là dòng chó chăn cừu cao gần 1 mét và nặng khoảng 70 ký. Bill có bộ lông dầy và dài, che lấp cả hai con mắt. Tuy cao to như vậy nhưng giống chó này lại rất hiền. Thủa xa xưa, khi chó sói vẫn còn trong những cánh rừng ở châu Âu, giống chó Saint Bernard này là trợ thủ đắc lực của những người chăn cừu, nó không những bảo vệ cừu mà bảo vệ luôn cả trẻ nhỏ chống lại chó sói.
Chúng tôi ăn xong thì đã khoảng 3 giờ chiều. Trong lúc Jacqueline pha cà phê, Guy và tôi ngả người trên ghế phô tơi, tận hưởng mỗi người 1 ly to rượu Mei kei lu.
Trong lúc chúng tôi đang nhẩn nha mơ màng thưởng thức hương rượu cay nồng, những giọt mưa đầu tiên bắt đầu rơi trên mái nhà lộp bộp, hắt cả vào khung cửa kính. Gió đẩy tung cánh cửa ra vào, làm căn phòng tràn ngập mùi lá ẩm mục. Guy nhấp một ngụm rượu, mơ màng nhìn vòm cây lay động qua khung cửa kính: “Cuộc đời thật tuyệt phải không Việt, nhất là trong một ngôi nhà nhỏ giữa rừng như thế này, với những người bạn, cùng chia sẻ một chai vang”. Jacqueline cũng đồng tình: “Mấy ông bợm rượu ơi, vua Henri IV chẳng từng nói: “rượu ngon bếp khéo là thiên đường trên mặt đất là gì”.
Tôi không nói gì, mơ màng trong một trạng thái bồng bềnh, không tỉnh không say nhưng vô cùng dễ chịu. Ngoài trời, gió mạnh tạt mưa như đưa đầy áo xiêm một nàng tiên nữ. Đêm nay, trên những thửa ruộng nho và trên con đường nhỏ trong rừng lấp loáng những vũng nước mưa, sẽ có những thần dê (Satyre) say sưa cuồng nhiệt trong một vũ điệu mê hồn cùng những nàng tiên, hay nói đúng hơn, là những hồn nho lả lướt.