Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nắng nóng và mưa lũ mùa hè là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi trong không khí. Vì vậy việc bảo vệ sức khỏe và bảo vệ, chăm sóc cơ thể là rất cần thiết, đặc biệt là mắt – bộ phận dễ bị tổn thương nhất.
Một số bằng chứng cho thấy, nhiệt độ bề mặt ấm lên có liên quan mật thiết đến các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. Các hiện tượng thường xuất hiện một cách đột ngột và gây ra ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, sự an toàn của con người. Điển hình là các đợt nắng nóng, hạn hán, lượng mưa cực lớn và các cơn bão cực đoan xen kẽ với các kiểu thời tiết khác trong thời gian gần đây.
Nắng nóng, hạn hán ảnh hưởng đến các bệnh về mắt
Một số bệnh về mắt có liên quan đến nhiệt độ môi trường tăng, liên quan đến sóng nhiệt, đặc biệt là bệnh đục thủy tinh thể. Mối liên hệ dịch tễ học giữa sự hình thành đục thủy tinh thể và bức xạ UV đã được thiết lập trong một số nghiên cứu.
Theo đó, nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tỷ lệ đục thủy tinh thể đục nhân trung tâm chiếm ưu thế ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, có thể liên quan đến nhiệt độ môi trường cao. Ngoài ra, việc mất nước do sóng nhiệt cũng được chứng minh là có liên quan tới sự tăng tỷ lệ đục thủy tinh thể trước tuổi già.
Nhiệt độ môi trường có liên quan đến một số bệnh về mắt
Bệnh lý võng mạc cũng liên quan đến sự gia tăng nhiệt độ môi trường. Cụ thể, tỷ lệ bong võng mạc có liên quan đáng kể với mùa và tương quan thuận với nhiệt độ môi trường. Bong võng mạc do rối loạn đông máu dường như có liên quan chặt chẽ nhất với nhiệt độ và theo mùa, mặc dù mối liên quan đó không phải lúc nào cũng được tìm thấy. Một nghiên cứu đã cho thấy mối liên kết giữa sự gia tăng đáng kể các trường hợp bong võng mạc sau một đợt nắng nóng ở Quebec (Canada).
Bức xạ cực tím (UV) là một dạng bức xạ không ion hóa do mặt trời phát ra. Các hạt ozone trong tầng bình lưu là cơ bản trong việc phân tán lượng tia cực tím có hại. Khi tia UV chiếu vào mắt, các cấu trúc trong mắt sẽ bị ảnh hưởng do bước sóng.
Các bước sóng ngắn có hoạt tính sinh học và được giác mạc hấp thụ nhiều hơn. Các bước sóng dài hơn có thể chạm tới thủy tinh thể, góp phần gây nên đục thủy tinh thể. Bức xạ UV có liên quan đến một số bệnh lý mắt, bao gồm thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, mộng thịt, bệnh giác mạc hình chóp và chứng loạn dưỡng Fuchs.
Ngoài ra, stress oxy hóa được cho là kết quả của bức xạ UV cũng có liên quan đến hội chứng khô mắt. Bệnh dày sừng thể giọt do khí hậu là một tình trạng mãn tính đặc trưng bởi sự lắng đọng của giác mạc, cũng được cho là do tiếp xúc với tia cực tím, vì nó có mối liên hệ chặt chẽ với việc cá nhân tiếp xúc với các yếu tố môi trường.
Mưa và mầm bệnh gây hại mắt
Lượng mưa lớn cũng được cho là sẽ trở nên thường xuyên hơn và dữ dội hơn khi địa cầu tiếp tục ấm lên. Lũ quét dự kiến sẽ gia tăng tần suất, vượt quá khả năng của hệ thống thoát nước, khiến hệ thống nước bị ô nhiễm, kết hợp với cơ sở hạ tầng thoát nước kém có thể khiến lây nhiễm một số mầm bệnh về mắt.
Toxoplasmosis được biết đến là nguyên nhân gây viêm võng mạc, có liên quan đến một số đợt bùng phát liên quan đến ô nhiễm nước. Thực tế đã ghi nhận đợt bùng phát Toxoplasmosis lớn nhất được báo cáo ở Guiana thuộc Pháp, xảy ra sau một trận lũ lụt bất thường với nhiệt độ ấm áp. Các mầm bệnh khác có liên quan đến lũ lụt bao gồm viêm giác mạc do Acanthamoeba và các bệnh về giun sán khác.
Ô nhiễm không khí cũng liên quan đến một số bệnh về mắt
Biến đổi khí hậu và chất lượng không khí có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Nguyên nhân chính của biến đổi khí hậu là đốt nhiên liệu hóa thạch dẫn đến phát thải khí nhà kính, bao gồm vật chất dạng hạt (PM), nitơ dioxide và lưu huỳnh dioxide. Các khí thải này cùng với các hạt khác là nguyên nhân chính làm giảm chất lượng không khí.
Ô nhiễm không khí cũng liên quan đến một số bệnh bề mặt mắt. Nhiều nghiên cứu đã mô tả sự gia tăng các hội chứng khô mắt liên quan đến chất lượng không khí kém, đặc biệt là với bụi PM. Các phản ứng viêm và stress oxy hóa được kích hoạt bởi vật chất dạng hạt. PM cũng có liên quan đến viêm màng bồ đào, đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác.